Ülseratif Kolit Beslenme Planı Yapılması

Eğer ülseratif kolitiniz varsa, muhtemelen hangi besinlerin belirtilerinizi tetiklediğini biliyorsunuzdur. İyi olan; bağırsak sorununuzu şiddetlendirecek yiyeceklerden kaçınmanıza ve ülseratif kolitli olarak beslenmenize olanak sağlayacak yollar vardır. Bunun yanında, bazı yeni araştırmalar bazı gıdalardaki özel bazı besin maddeleri sindirim kanalı (GI- gastrointestinal) enfeksiyonları azaltabiliyor. Bu da hastalığınızı kendi kendinize kontrol edebilmenizi daha da kolaylaştırıyor.

Nasıl Bir Ülseratif Kolit Beslenmesi İyi Gelebilir?

Ülseratif kolit hastalığını, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları ve besin değeri yüksek gıdalarla kendi kendinize yönetmek önemlidir. Sindirim sistemi hastalıklarında beslenmenize dikkat etmek özellikle önemlidir, çünkü kanama ve ishal vücudunuzun susuz kalmasına, elektrolit dengesizliğine ve gerekli vitaminlerin kaybına yol açabilir. Bu da, yorgunluk, halsizlik ve anemi gibi hastalıklara zemin oluşmasına neden olabilir.  

Ülseratif Kolit Beslenmesinde Hangi Yiyecekler Bulunur?

Ülseratif kolit hastalığında beslenme, yüksek protein, karışık karbonhidratlar, tam tahıl ve iyi yağlarla dengelenmiş gıdalarla olmalıdır. Böyle bir beslenme sizi enerjik ve sağlıklı tutacaktır. Beslenmeniz et, balık, kümes hayvanları, eğer laktoz intoleransınız yoksa süt ve süt ürünleri, ekmekler, tahıl gevrekleri, sebze ve meyvelerle margarin ve yağlardır.

Bir ülseratif kolit hastası olarak vejetaryenseniz, süt ürünleri ve soya ürünleri gibi bitkisel proteinler, et, balık ve kümes hayvanlarında bulunan besin öğeleri sağlayabilir.

Ülseratif Kolit Beslenmesinde Hangi Besinlerden Kaçınmalıyım?

Amerikan Crohn ve Kolit Vakfına göre beslenme, enfeksiyon sürecinde önemli bir faktör değildir. Bununla birlikte bazı özel gıdalar, ülseratif kolit belirtilerini etkileyebilir ve enfeksiyonda bir miktar rol oynar.

Eğer bazı besinlerin bağırsak hareketlerinizi etkilediğini sezerseniz, belirtilerinizi azaltmak için bu yiyeceklerden uzak durmayı isteyebilirsiniz ve hastalığınızı kendiniz yönetirsiniz. Örneğin, ülseratif koliti olan bazı kişiler, kahve ya da kafeinin ishal ve krampları azdırdığını fark ederler. Diğerleri, pişmemiş sebzelerin ya da yüksek lifli gıdaların sindirim belirtilerine neden olduğundan şikayet eder.

Bazı insanlar belirli aralıklarla, ‘düşük lifli’ beslenme uygular ve günlük yaklaşık 10-15 gramlif alır. Bu, dışkıya çıkma sıklığını azaltır ve sindirim sisteminden geçiş süresini uzatır.     

Gıda tetiklemelerini nasıl engelleyeceğinizi öğrenmek, sizin hastalığı daha iyi kontrol etmenizi sağlayabilir ve size, aktif bir yaşam için daha büyük özgürlük sunar.  

Bilimsel bir kanıt olmaması gerçeğine rağmen, ülseratif koliti olan birçok insan, aşağıdaki bir ya da birden fazla besinin sindirim sistemi belirtilerini tetiklediğini anlamışlardır:

• Alkol

• Kafein
• Gazlı içecekler
• Eğer laktoz intoleransı varsa süt ürünleri
• Kuru fasulye, bezelye ve bakliyatlar
• Kuru meyveler, çilek, çekirdekli ya da etli meyveler
• Sülfür ya da sülfat içeren yiyecekler
• Çok lifli besinler, tam tahıl ürünleri dahil
• Acı soslar ve acı biber
• Etler
• Kabuklu yemişler, mısır gevreği
• Patlamış mısır
• Sorbitol içeren ürünler (şekersiz çiklet ve şekerlemeler)
• Çiğ sebzeler
• Rafine edilmiş şeker
• Tohumlar
• Baharatlı yiyecekler ve soslar

Ülseratif kolit belirtilerimi tetikleyecek besinleri nasıl hatırlayabilirim?

Her gün beslenme günlüğü tutmayı düşünün. Küçük bir not defteri kullanın ve ülseratif kolit belirtilerinizi tetikliyor gibi görünen “şüpheli” gıdaları ve içecekleri yazın.

Size iyi gelmeyen yiyecek ve içecekleri bilmek, onları beslenmenizden çıkarmak sindirim sistemi belirtilerinizin azalmasına yardım edebilir. Ülseratif kolit belirtilerini daha iyi kontrol ederek daha enerjik olabilirsiniz. Arkadaşlarınızla daha fazla bir araya gelerek sosyalleştiğinizi hissedebilir, egzersiz yapabilir; kramplar ve ani ishallerinizin korkusu kaybolur kaybolmaz daha aktif bir yaşam sürebilirsiniz.

Ülseratif Kolit Beslenmesinde Başka Neler Önemlidir?

Ülseratif kolit durumunda kilo kaybı yaygındır. Ülseratif koliti olan birçok kişide, ilk teşhisin konulduğu sırada besin eksikliği vardır. Diğerlerinde, özellikle de haftalarla aylar arsında değişen ağır ishal nöbetleri yaşamışlarsa ve gerekli besin maddelerini kaybetmişlerse beslenme yetersizliği belirtileri ortaya çıkar.

Bunun yanında, ülseratif kolit gibi bir iltihabi bağırsak hastalığında, sindirim siteminiz her zaman yediğiniz yiyeceklerdeki besin maddelerini iyi özümseyemez. Bu sizi kansız bırakır ve halsiz hissetmenize neden olur.

Ülseratif koliti olan kişilerin B12 vitamini ve folik asit seviyeleri de düşük olabilir. Bu başka sağlık sorunlarına da neden olabilir. Bu nedenle, sağlıklı kalmak için sık sık doktora gitmeniz ve genel sağlığınızı gözlemlemeniz çok önemlidir. Doktorunuz genel sağlık durumunuzu ve sindirim sistemi belirtilerinizi değerlendirir. Doktorunuz, ilaçlarınızı kontrol ettiği gibi, bazen laboratuar testleri isteyebilir, beslenme ya da hayat tarzınıza ilişkin tavsiyelerde bulunabilir.

Ülseratif kolit için doğru yiyecekler tüketmenin yanında, eğer dengeli beslenme olanağınız bulunmuyorsa, yeterli içeriğe sahip destekler aldığınızdan emin olun. Örneğin, laktoz intoleransı nedeniyle süt ve süt ürünlerinden uzak durmak zorundaysanız, doktorunuzla sebzeler, kemikli sardalye balığı ya da soya yiyecekleri gibi diğer gıdalardan yeterli kalsiyum alma konusunda konuşun. Kalsiyumu reçetesiz satılan destek tabletleri yoluyla da alabilirsiniz. Bunun yanında, doktorunuza günlük çoklu vitamin ve folik asit destekleri önerip önemediğini sorun.

Bazı çalışmalarda araştırmacılar, linoleik asit kısıtlamasının faydaları üzerinde çalıştılar. Linoleik asit yalancı safran yağı, ceviz, zeytinyağı, yumurta sarısı, buğday yağı, domuz yağı, hindistancevizi yağıyla susam yağında bulunan gerekli bir yağ asididir. Herkesin çoklu doymamış bir yağ olan linoleik aside ihtiyacı olmakla birlikte, çok fazla alınırsa iltihaplanmada rol oynayabileceğine dair bazı kanıtlar vardır.

Diğer çalışmalarda EPA, yani eikosapentaenoik asidiyle desteklemenin lökotrien aktivitesinin engellenmesine yardım ettiğini ortaya çıkardı. Lökotrienler enfeksiyona katkıda bulunan kimyasallardır. EPA özellikle balık yağında bulunan bir omega-3 yağ asididir. Klinik çalışmalarda hastalar, çok yüksek dozda balık yağı destekleri almaktan fayda gördüler. Ama birçoğu, balıkyağı tadını kötü buldular.

Bazı bilimsel çalışmalar da, ülseratif koliti olan hastaların probiyotik yoğurtlar yemelerinin iltihaplanmaya karşı fayda sağladığını bildirdi. Probiyotik yoğurtlar çoğu süpermarketin süt ürünleri bölümünde bulunabilir.