Nedir

Hiç uykunuzda güzel şeyler fısıldadığınız söylenmesine rağmen bir kelime bile ettiğinizi hatırlamadığınız oldu mu? Belki de çocuğunuz gece geç saatte bağırarak anlamsız sözler söylüyordur, sadece tekrar uykuya dalabilmek için. Uykuda konuşan eşinizin uzun süredir gizlediği bir sırrı açığa vuracağını mı umuyorsunuz? Devam edin. O uyurken bir soru sorun ve tek hecelik bir cevap alırsanız şaşırmayın! Fakat şunu unutmayın: Uykusunda konuşan biri genellikle uyku sırasında söylediği şeyleri hatırlamaz.

Uykuda konuşmak komik bir şey olabilir. Belki de gece yarısı görünmeyen arkadaşlarınızla bilinçsizce gevezelik yapıyorsunuz. Belki de bir aile üyesi bilmeden gece konuşmalarına devam ediyordur. Bu aynı zamanda şiddet veya başka bozuklukların işareti olabilir. İşte uykuda konuşmayla ilgili sorularınıza cevaplar ve nedenlerinden tedavilere kadar bilmeniz gerekenler.

Nedir?

Uykuda konuşma ya da sayıklama uyku sırasında konuşma eylemidir. Bu bir tür parasomnidir, yani uyku sırasında gerçekleşen anormal bir davranış. Bu çok sık rastlanan bir olgudur ve genellikle tıbbi bir sorun olarak kabul edilmez.

Gece gevezelikleri belki zararsızdır ya da bu grafiksel, hatta çocuklar için sakıncalı içerikli olabilir. Bazen, dinleyenler içeriği saldırgan veya kaba bulur. Uykuda konuşanlar normalde her seferinde 30 saniyeden fazla konuşmaz, ama bazı insanlar bir gecede çok kez konuşabilir.

Gece geç saatte yapılan şiddetli münakaşalar istisnai olarak anlamlıdır ya da kelimeler ağızda gevelendiği için deşifre etmek zor olabilir. Uykuda konuşma basit ya da uzun ve konuşma içeren sesler içerebilir. Uykuda konuşanlar genellikle kendi kendilerine konuşuyor gibi görünür. Ama bazen, başkalarıyla konuşuyor gibi de görünebilirler. Fısıldayabilir ya da bağırabilirler. Eğer yatak odanızı uykusunda konuşan biriyle paylaşıyorsanız, gözünüzü yeterince kapatmanız mümkün olmayabilir.

Kimler uykusunda konuşur?

Birçok kişi uykusunda konuşur. 3 ile 10 yaş arasındaki bütün çocukların yarısı uykuda konuşmaya devam eder ve az sayıda yetişin (yaklaşık %5) yattıktan sonra çene çalmayı sürdürür. Konuşmalar nadiren ya da her gece olabilir. 2004 yılında yapılan bir ankete göre, her 10 küçük çocukta birinden fazlası haftada birkaç gece uykusunda konuşuyor.

Kızlar uykularında erkekler kadar fazla konuşur. Uzmanlar uykuda konuşmanın aileden geçebildiğini düşünüyor.

Belirtiler

Belirtiler

Kendi uykunuzda konuşuyorsanız bunu söylemek zor. Genellikle insanlar size gece boyunca ya da uyuklarken bağırdığınızı söyler. Belki de birisi uykuda konuşmalarınızın kendisini uyutmadığından şikayet edebilir.

Sebepler

Sebepler

Uykuda konuşmanın rüya görme sırasında gerçekleştiğini düşünebilirsiniz. Ama bilim insanları hala böyle bir gevezeliğin gece düşlerine bağlı olup olmadığından emin değil. Konuşma uykunun herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilir.

Uykuda konuşma genellikle kendiliğinden gerçekleşir ve çoğu zaman zararsızdır. Ama bazı durumlarda, daha ciddi bir uyku bozukluğu ya da sağlık sorununun bir göstergesi olabilir.

REM uykusu davranış bozukluğu (RDB) ve uyku terörleri, bazı insanların uykuda bağırmasına neden olan iki uyku bozukluğu tipidir. Uyku terörü (gece terörü de denir) genellikle korkutucu çığlıklar, çırpınma ve tekmeleme içerir. Uyku terörü olan birini uyandırmak zordur. Uyku terörü olan çocuklar genellikle uykuda konuşur ve uyurgezerdirler.

RDB olan insanlar çığlık atar, bağırır ve genellikle şiddetli olarak rüyalarını hareketle dışa vurur.

Uykuda konuşma uyurgezerlikte ve kişinin uykuda yemek yediği bir bozukluk olan gece uykuya bağlı yeme bozukluğunda da oluşabilir.

Uykuda konuşmaya neden olabilen diğer şeyler şunlardır:

  • Bazı ilaçlar
  • Duygusal stres
  • Ateş
  • Ruh sağlığı bozukluğu
  • Madde bağımlılığı

Tedavi

Tedavi

Eğer bir yetişkin olarak uykuda konuşma aniden ortaya çıkarsa ya da yoğun korku, çığlık atma veya şiddet içeren eylemlerden oluşuyorsa, bir uyku uzmanıyla görüşmek iyi bir fikirdir. Bilinçsiz konuşmalarınız uykunuzu ya da oda arkadaşlarınızın uykusunu bölüyorsa, yine bir doktora gitmeyi düşünebilirsiniz.

Çocuğunuzun uyku sorunları olduğunu düşünüyorsanız, çocuk doktorunuzdan randevu alın.

Bir uyku uzmanı ne kadar zamandır uykunuzda konuştuğunuzu soracaktır.  Bu soruyu yatak partneriniz, oda arkadaşınız, hatta ebeveynlerinize sormak zorunda kalacaksınız. Unutmayın, uykunuzda konuşmaya çocuklukta başlamış olabilirsiniz.

Uykuda konuşmayı teşhis etmek için gerekli bir test yoktur. Ancak, eğer başka bir uyku bozukluğunun belirtileri varsa, doktorunuz uyku çalışması veya uyku kaydı (polisomnogram) gibi testler isteyebilir.

Uykuda konuşma nadiren tedavi gerektirir. Fakat şiddetli uyku konuşmaları, tedavi edilebilen başka bir ciddi uyku bozukluğunun ya da tıbbi durumun sonucu olabilir. Tedavi seçenekleriniz konusunda doktorunuzla konuşun.

Biri kendi uykusunda konuşma miktarını nasıl azaltabilir?

Uykuda konuşmayı azaltmanın bilinen bir yolu yoktur. Stresten kaçınmak ve bol uyku, uyku konuşma olasılığınızı azaltabilir.

Bir uyku günlüğü tutmak, uyku düzeninizi belirlemeye ve uykuda konuşmanıza temelde yatan başka bir sorun neden oluyorsa, doktorunuzun bunu bulmasına yardımcı olabilir. İki hafta boyunca bir uyku günlüğü tutun. Yatmaya gittiğiniz saatleri, ne zaman uyumayı düşündüğünüzü ve ne zaman uyandığınızı not edin. Ayrıca aşağıdakileri de yazmak isteyebilirsiniz:

  • Aldığınız ilaçlar ve bunları günün hangi saatinde aldığınız
  • Her gün hangi zamanlarda ne içtiğiniz, özellikle kola, çay ve kahve gibi kafeinli içecekler ve ayrıca alkol
  • Ne zaman egzersiz yaptığınız

Uzm. Dr. Banu TAŞCI FRESKO

şeker hastalarında uykuda konuşma görülürmü teşekkürler... devamı