İstatistik açıktı: Bir grip dalgasından yaklaşık beş ila yedi ay sonra uyku hastalığı vakaları çoğalıyor. Çin’deki 900 narkolepsi hastasıyla yapılan çalışmadan bu sonuç elde edildi. 2009/2010 kışındaki bilhassa şiddetli grip salgını, narkolepsi vakalarının sayısını neredeyse üç kat artırdı. “Bulgularımız, kışın yakalanılan influenza-A ve/veya streptokok enfeksiyonlarının narkolepsi tetikleyicisi olarak etki gösterdiği yönünde güçlü bir kanıt,” diye bildirdi araştırmacılar.

Diğer yandan, mevsimsel gribe karşı yapılan aşıyla, en azından Çin’de yapılan grip aşısıyla birleşince hiç belirti görülmedi, dedi çalışmanın direktörü. Toplam narkolepsi hastalarının %5,6’sı öncesinde grip geçirmişti. “Aşıyla hiçbir bağlantı olmadığına dair tespit önemli. Çünkü bu demek oluyor ki narkolepsi korkusundan aşı kesilirse hastalık riski yükselebilir.”

Argümanda, geçen sene domuz gribiyle birlikte mevsimsel gribe karşı yapılan aşıdan bahsedildi. O zaman, bu yeni grip türüne karşı Avrupa’da bir aşı piyasaya sürüldü. Finlandiya’da bu aşıdan sonra öncesine göre 9 kat daha fazla çocuk narkolepsiye yakalandı. Dünya Sağlık Örgütü WHO bunun üzerine bir araştırma yürüttü. Bu aşının açıkça “daha bilinmeyen bir etmen”le etkileşime girdiği, böylece hastalığı tetiklediğine yoğunlaştılar. Aşının özellikle iki takviye maddesi, yani adjuvanlardan şüphelenildi.

Bağışıklık sistemi kusurlu sinir hücrelerine saldırıyor

Normal grip aşılarının da böyle adjuvanlar olmaksızın narkolepsiyi ne kadar tetikleyebileceği açık değil. Yakın tarihli çalışma, bunu mevsimsel gribe karşı yapılan aşılardan biri için yakından inceledi. Çin’de kullanılan bileşiklerde adjuvan bulunmuyordu. Çalışmada, aşılanan hastalar aşılanmamış hastalara kıyasla dikkat çekici ölçüde yüksek narkolepsi riski taşımıyordu, dedi araştırmacılar. Dolayısıyla araştırmacılar, narkolepsi korkusundan genel olarak grip aşısından geri durmamayı öneriyor. Adjuvansız hafif bir etken madde içeren bir aşının narkolepsiye karşı koruma sağlaması da mümkün.

Narkolepsi hastaları gün içinde aşırı uykululuk, uykusuzluk ve ani kas yetmezliği nöbetleri yaşarlar. Araştırmacıların verilerine göre, dünya çapında yaklaşık üç milyon insan narkoleptik. Daha 2009 yılında araştırmacılar, narkolepsinin bir otoimmün hastalık olduğunu tespit ettiler. Bu sırada, vücudun antikorları belirli bir protein üreten kusurlu sinir hücrelerine açık şekilde saldırıyor.

Bu hastalığa yatkınlığın kalıtsal olduğu da biliniyordu. Ama öncelikle, çevresel bir etmen bağışıklık sistemini görünürde sarsıyorsa hastalık patlak veriyor, dedi araştırmacılar. Şimdi, kışın bir soğuk algınlığının ileri bağışıklık tepkisini tetiklediğine dair belirtileri araştırıyorlar. Enfeksiyonun otoimmün hastalığı ne kadar tetiklediği ve başka etkenlerin de söz konusu olup olmadığı daha fazla araştırılmalı, dedi araştırmacılar.

Kaynak: spiegel.de

Çeviren: Tuğçe Ayteş