Kemikler, eklemler, kaslar gibi lokomotor yapılardan ve deriden kaynaklanan ağrıların yeri hasta tarafından çok iyi tanımlanabilirken, toraks ve abdomen içerisindeki organlardan kaynaklanan ağrının lokalizasyonu zayıftır. Visceral organlardan kaynaklanan ağrı çoğu zaman ağrının kaynağını oluşturan bölgeden çok daha uzak alanlarda algılanır. Genel olarak bir iç organda başlayan ağrının vücut yüzeyinde başka bir alana yansımasına yansıyan ağrı adı verilir.

Mekanizma; Visseral afferent liflerin sonlandığı çeşitli medulla spinalis segmentlerinde, derinin çeşitli bölümlerinden kaynaklanan somatik duyularda sonlanırlar. İşte visseral afferent lifler çok güçlü bir stimulus taşıdıklarında (şiddetli ağrı), cerebral korteks bu ağrının, kaynağını algılamakta zorlanır ve ağrının bu medulla spinalis segmentlerinde sonlanan deri bölgesinden geldiği şeklinde yanılsanır.

Kalpten kaynaklanan ağrı, angina pektoris adını verdiğimiz kalp kası iskemisine bağlı bir ağrı ise sıklıkla sternum’un sol tarafında ezici, sıkıştırıcı bir ağrı şeklinde algılanır. Ancak, kalbe ait ağrıyı taşıyan affarent lifler T1-5 spinal segmentlerde sonlanan lifler olduğundan ve aynı segmentler kolun iç kısmından gelen affarent liflerin de sonlandığı segmentler de olduğundan, kolun iç kısmında da ağrı hissedilebilir.

Diafragma ve bununla yakın ilişkili pericardium’dan kaynaklanan ağrı sternum arkasında ve omuz bölgesinde hissedilir.

Sindirim kanalının ağrıları genellikle orta hatta yakın olarak algılanır. Örneğin özafagus’dan kaynaklanan ağrılar (bronşlardan kaynaklanan ağrılar da böyledir) göğsün orta bölgesine yansır. Mide ağrıları, yine orta hatta, epigastrik bölgede hissedilir. Duedonum, jejenum, ileum, caecum, appendix vermiformis, colon ascendens, transversum ve descendens’den kaynaklanan ağrılar umbilicus çevresinde ve orta hatta yakın olacak şekilde algılanır (ince barsaklardan kaynaklananlar genellikle umbilicus üzerinde colon transversum ve descendens’den kaynaklananlar umbilicus altında hissedilir). Colon sigmoideum ağrısı ise genellikle sol inguinal bölgede algılanır.

Visceral organların hastalıklarına bağlı oluşan ağrılar, hastalık (örneğin enflamasyon, iltihap) parietal periona yayıldığı andan itibaren çok daha iyi lokalize edilebilir. Bunu, sık görülen bir cerrahi hastalık olan appendisit (appendix vermiformisi’in iltihabi hastalığı) örneği ile açıklamak mümkündür. Appendisitte başlangıçta umbilicus çevresinde künt bir ağrı şikayeti vardır. Organdaki enflamasyon kendisini örten parietal periton’a yayıldığında, ağrı sağ inguinal bölgede lokalize olan daha keskin bir ağrı karakteri kazanır. Appendix vermiformis’in tamamen caecum’un arkasında olduğu retrocaecal appendisitte enflamasyon parietal peritona daha güç yayıldığından ağrının yerinin lokalizasyonu daha güçtür.

Karaciğer ve safra kesesi ağrıları sağ hipokondriak bölgede hissedilir. Hastalık diafragma irritasyonuna neden oluyorsa sol omuz bölgesinde de ağrı hissedilebilir. Safra taşı ağrıları çoğu zaman sağ scapula ucunda (regio infrascapularis’de) de ağrıya neden olabilmektedir.

Böbreklerden kaynaklanan ağrı organın hemen arkasında bel bölgesinde künt bir ağrı şeklinde ortaya çıkar. Pelvis renalis veya üreterler etkilendiğinde ise (bu yapılara geçen böbrek taşları örneğinde olduğu gibi) ağrı daha çok inguinal bölgede, penis, scrotum ve uyluğu iç kısımlarında hissedilir.

Mesane ağrısı organın hemen üzerinde, pubik bölgede duyulur. Bununla beraber sıklıkla kasık ve testislere de vurur.

Testis ve ovaryum ağrısı, affarent lifler T12-L1 spinal segmentlere geldiği için, bel ve kasık bölgesinden geliyormuş gibi duyulur.

Uzm. Dr. Banu ALTOPARLAK

Merhaba,15 yaşındayım.Kızım.iki göğsümün tam ortasında bir ağrı var.Nefes alıp verirken ağrıyor.Ve hareket etmeye çalışırken,istirahat ederken de bunu... devamı