Genel

Beyin tümörlerine neyin sebep olduğunu hiç kimse bilmemektedir; araştırmayla tespit edilen yalnız birkaç risk faktörü vardır. Çocukken başa radyasyon tedavisi görenlerin gelecek 20 ile 30 yılda beyin tümörüne yakalanma riski daha yüksektir. Ve nörofibromatoz – bir sinir sistemi bozukluğu- veya Li-Fraumeni Sendromu-kişiyi kansere yakalanmaya yatkın hale sokan bir durum- gibi belirli nadir genetik durumları olanların riski yüksektir. Ama radyasyon terapisi veya nadir genetik bozukluklar her yıl teşhis edilen yaklaşık 35.000 yeni primer beyin tümörünün ancak küçük bir kesimidir. Ve son olarak yaş bir faktördür. Beyin kanserine yakalanma oranı 65 yaşın üzerindeki insanlarda 65 yaşından genç olanlardan her yıl dört kaz daha fazladır.

Primer beyin tümörü, beyinden kaynaklanan tümördür. Vücudun herhangi bir yerinde gelişen ve daha sonra beyine yayılan kanserle aynı değildir. Bunlara metastaz tümörler denir ve tedavi ve prognozları hangi tip kanser olduğuna bağlıdır.

Bütün primer beyin tümörleri kanser değildir. Her yıl 35.000 yeni vakanın yaklaşık 19.000’i beyin kanseridir. Kalan iyi huylu tümörlerdir, bunun anlamı onların agresif olmadığı ve normal olarak etraflarını saran dokuya yayılmadıklarıdır. Ama iyi huylu bir tümör de ciddi, yaşamı tehdit edici bir sağlık problemi olabilir.

Nedir

Tümör, hücrelerin anormal bir birikimi ile oluşan anormal bir doku kitlesidir. Normal olarak vücudunuzdaki hücreler yaşlanır, ölür ve yeni hücrelerle değiştirilirler. Kanser ve diğer tümörlerde bir şey bu döngüyü bozar. Kendilerine ihtiyaç duyulmadığında yeni hücreler yapılır ve yaşlı hücreler ölmez. Bu süreç devam ettikçe tümör, gittikçe daha fazla hücrenin kitleye eklendikçe büyümeye devam eder. 

Primer beyin tümörleri beyni ve merkezi sinir sistemini oluşturan çeşitli hücrelerden kaynaklanır ve ilk oluştukları hücre çeşidine göre adlandırılırlar. Yetişkin beyin tümörlerinin en yaygın tipleri gliyomalar veya astrokistik tümörlerdir. Bu tümörler astrositlerden ve diğer gliyal hücre tiplerinden oluşurlar; bunlar sinirleri sağlıklı tutan hücrelerdir. 

Yetişkin beyin tümörünün ikinci en yaygın tipi meningeal tümörlerdir. Bunlar beyni ve omuriliği kaplayan ince doku tabakası olan meninkste oluşur ve birçok farklı beyin ve omurilik hücresinden gelişebilirler.

İyi-Kötü Huylu Tümör

İyi huylu ve Kötü huylu Beyin Tümörleri Arasındaki Fark Nedir? 

İyi huylu beyin tümörleri kanserli değillerdir. Kötü huylu beyin tümörleri beyinden doğan kanserlerdir. Tipik olarak iyi huylu tümörlerden daha hızlı büyürler ve etraflarını saran dokuyu saldırgan bir şekilde işgal ederler. Beyin kanseri diğer organlara nadir olarak yayılsa da beynin ve merkezi sinir sisteminin diğer taraflarına da yayılacaktır. 

İyi huylu beyin tümörlerinin genellikle iyi tanımlanan sınırları vardır ve genellikle beyin dokusunda derinlere kök salmamışlardır. Bu, onların cerrahi olarak alınmalarını kolaylaştırır, beynin daha güvenli bir şekilde ameliyat yapılabilen bir bölgesindedirler. Ama alındıktan sonra bile geri gelebilirler ama iyi huylu tümörlerin nüksetme olasılığı kötü huylu tümörlerden daha azdır. 

Vücudun diğer taraflarında iyi huylu beyin tümörleri problemlere sebep olabilseler de genel olarak önemli bir sağlık problemi veya yaşamı tehdit edici olarak görülmezler. Ama iyi huylu beyin tümörleri de ciddi bir sağlık problemi olabilirler. Beyin tümörleri yangılanmaya sebep olarak ve altındaki ve çevresindeki dokuya olduğu kadar kafatasının içinde de basıncı arttırarak etraflarındaki hücrelere zarar verirler.

Semptomları

Yetişkinlerde Beyin Tümörünün Semptomları Nelerdir? 

Beyin tümörünün semptomları tümörün tipine ve lokasyona göre değişir. Beynin farklı bölgeleri vücudun farklı işlevlerini kontrol ettiğinden tümörün bulunduğu yer kendini gösterişini etkiler. 

Bazı tümörlerin epey büyüyene ve daha sonra sağlıkta ciddi, hızlı bir düşüşe sebep olana kadar hiçbir semptomları yoktur. Diğer tümörler yavaş yavaş gelişen semptomlara sahip olabilirler. 

Beyin tümörünün sık karşılaşılan ilk semptomu baş ağrılarıdır. Ama beyin tümörünün yanında birçok şey baş ağrılarına sebep olabilir. Ama beyin tümörü baş ağrıları sabahları daha kötü ve bir kaç saatten sonra daha iyi olarak tarif edilebilir. Sık sık kişi uyurken olurlar ve kişinin uyanmasına sebep olurlar. Baş ağrısına kusma da eşlik edebilir ve kişi konumunu değiştirdikçe, öksürdükçe veya egzersiz yaptıkça kötüleşebilir. Baş ağrıları tipik olarak alışılmış baş ağrısı çarelerine yanıt vermezler. 

Diğer yaygın semptomlar arasında aşağıdakiler bulunur: 

  • Nöbetler
  • Konuşma ve işitmede değişiklikler
  • Görmede değişiklikler
  • Yürümede problemler
  • Kollarda veya bacaklarda hissizlik veya karıncalanma
  • Hafıza ile ilgili problemler
  • Kişilik değişiklikleri
  • Konsantre olamama
  • Vücudun bir kısmında güçsüzlük 

Bu semptomlara birçok farklı durumun sebep olabileceği akılda tutulmalıdır. Yani bunların birkaçını yaşıyor olduğunuz için beyin tümörünüzün olduğunu sanmayın. Beyin tümöründen şüphelenmek için sebep varsa doktor aşağıdaki testlerden bir veya daha fazlasını isteyebilir: 

  • Beyninizin ayrıntılı görüntülerine bakmak için BT taraması veya MR gibi tarama testleri
  • Tıkanıklık belirtilerini aramak için boyanın kullanılarak beyindeki kan damarlarının röntgenini içeren anjiyogram.
  • Omurilikten alınan sıvının incelenmesini içeren omurilikten su alma. 

Doktor, tümörün kanser olup olmadığını belirlemek için biyopsi de isteyebilir. Beyinden doku numunesi tümörün alındığı ameliyat sırasında veya tedavi başlamadan önce kafatasına açılan küçük bir delikten sokulan iğne ile alınabilir. Numune daha sonra kanserin mevcut olup olmadığını görmek için bir laboratuara gönderilir.

Tedavisi

Beyin Tümörleri Nasıl Tedavi edilir? 

Tümörü almak için ameliyat tümör teşhis edildikten sonra ilk seçenektir. 

Bazı tümörler bulundukları yer nedeniyle ameliyat edilemezler. Bu vakalarda kemoterapi ve radyasyon terapisi tümörün öldürülmesi ve çekilmesi için seçeneklerdir. Bazen kemoterapi veya radyasyon kalan kanser hücrelerini öldürmek için ameliyattan sonra kullanılırlar. 

Kanserin tedavisi sağlıklı dokuya da zarar verebildiğinden hangi tedavi kullanılırsa kullanılsın olası yan etkileri ve uzun vadeli etkileri doktorla görüşmek önemlidir. Doktor bazı özellikleri kaybetme riskini ve olasılığını açıklayabilir. Doktor ayrıca tedavinin ardından rehabilitasyonun planlanmasının önemini de açıklayabilir. Rehabilitasyon aşağıdakiler gibi farklı terapistlerle birlikte çalışmayı içerebilir: 

  • Kuvvetin ve dengenin yeniden kazanılması için fizik tedavi uzmanı
  • Konuşma, düşüncelerin ifade edilmesi veya yutma ile ilgili problemleri ele almak için konuşma terapisti
  • Tuvaleti kullanma, banyo yapma ve giyinme gibi günlük faaliyetleri yönetmeye yardımcı olmak üzere uğraşı terapisti.

Prof. Dr. Fahri ERDOĞAN

Boy uzatmak için yetişkin takviyesi var mıdır? Varsa nedir almak istiyorum boyumun kısalığı psikolojimi bozuyor artık hocam 20 yaşındayım 🥲 ... devamı