Efsane: Uykulu Olmak Sarhoş Olmaktan İyidir

Çoğu kişi alkollü araba kullanmanın tehlikelerinin bilincindedir ancak uykusuzluğu ciddiye almayabilirler. Bu bir hatadır. Araştırmacılar 18 ila 24 saat uyumadan araç kullanmanın, sürücünün algı zayıflığı söz konusu olduğunda, sarhoş olmakla benzer bir durum oluşturduğunu keşfetmiştir. Alkol gibi uykusuzluk ve yorgunluk da, uyuya kalma riskinin yanı sıra, muhakeme yeteneğinde azalmaya ve zamanında tepki verememeye yol açabilir.

Gerçek: Kafein Biraz Enerji Verebilir

İster kahve, isterse yumuşak içecekler ya da sakız biçiminde olsun kafein kısa süreli uyanıklık sağlayabilir. Ancak etkisinin geçmesinin 30 dakika süreceğini unutmayın, bu yüzden yeniden canlanana kadar aracı kenara çekip dinlenmeyi düşünebilirsiniz. Bu geçici iyileşmenin de kendi sınırları vardır. Kafein şiddetli yorgunluğun üstesinden gelemez ve kafeinin düzenli kahve içicileri üzerindeki etkisi çok az olabilir.

Efsane: Uykulu Araç Kullanımı Sadece Geceleri Gerçekleşir

Yorgunlukla ilişkili kazaların çoğu sabah 4-6 arasında gerçekleşmektedir ancak uykulu araç kullanmak gece yarısından sabaha kadar olan süre ile sınırlı değildir. Kazaların olduğu bir diğer zaman dilimi ise 14:00 ila 16:00 arasıdır. Trafiğin yoğun olduğu zamanlar da tehlikeli olabilir, işe arabayla gidip gelen kişiler ayda en az birkaç gün uykulu araba kullandığını söylemektedir.

Gerçek: Uykulu Araba Kullanmak Ölümcül Olabilir

ABD Ulusal Karayolları Trafik Güvenliği Dairesi (NHTSA) verilerine göre yorgun ve uykusuz araç kullanmaya bağlı her yıl yaklaşık 100.000 kaza (tüm kazaların % 1.5′i) ve yılda yaklaşık 1500 ölüm (tüm ölümlü kazaların % 4′ü) meydana gelmektedir. Ülkemizde yapılan bir araştırmaya göre de, kendileriyle mülakat yapılan ağır vasıta sürücüleri en önemli kaza nedenleri olarak, alkollü iken araç kullanmak(%23.5), hatalı sollama yapmak (%22), yorgun ve uykusuz araç kullanmak (% 17.1), yeterli sürücülük deneyimi olmamak (%16.2) ve trafiğin akışına göre hızı ayarlayamamak gibi sürücü hatalarını belirtmişlerdir.

Efsane: Sadece Yaşlılar Direksiyon Başında Uyuyakalır

Yorgunlukla ilişkili kazaların yarısından çoğu 25 yaşın altındaki sürücülerden kaynaklanır. Diğer yüksek risk grupları şunlardır: Erkekler, uyku bozuklukları olan kişiler, çocuklu yetişkinler ve vardiya işçileri. Gece vardiyasında çalışmak riskinizi neredeyse 6 kat arttırır. Uyku döngüsünü bölen dönüşümlü vardiyalar ve haftada 60 saatten fazla çalışmak da yorgun araç kullanmanıza neden olabilir.

Efsane: Soğuk Hava Sizi Uyanık Tutabilir

Klimayı ya da camları açmak sizi serinletebilir ancak bunun uykulu olma üzerindeki etkisi çok azdır. İnsanların soğuk kış gecelerinde nasıl iyi uyuduğunu düşünün. Aslında odanızı serin tutmak daha iyi uyku için verilen tavsiyelerden biridir. Yüksek sesle müzik dinlemek de sürücü yorgunluğu ile mücadele etmeye yaramaz.

Gerçek: Uzun Yolculuklarda Eşlik Edecek Biri Yardımcı Olabilir

Uzun yolculuklarda size eşlik edecek birini yanınıza almak daha iyidir – eğer mümkünse araba kullanabilen biri olsun. Her 150 km’de ya da iki saatte bir kenara çekin ve yer değiştirin. Direksiyonda olmayan kişi şoförle konuşmamalıdır. Yolcu aynı zamanda şoförün gözünden kaçabilecek işaretler için de tetikte olabilir.

Gerçek: Kısa Süre Kestirmek En İyi Çözümdür

Kısa süre kestirmek için kenara çekmek, yolculukta dikkatinizi yeniden kazanmak için en etkili yöntemdir. Güvenli ve iyi aydınlanmış bir alana park edin. 15-20 dakika sonra uyanmak için saatinizin ya da telefonunuzun alarmını kurun. Daha uzun uyumak sarhoşluğa ve dezoriyantasyona (kişinin kendi konumunu değerlendirememesi) neden olabilir. Eğer yarım saatten uzun uyumayı düşünüyorsanız tüm gece için mola vermeniz daha iyi olacaktır.

Efsane: Yol Boyunca Yemek Yememek Daha İyidir

Elbette büyük bir tabak spagetti yemek için durmak hayaller ülkesine geçiş bileti anlamına gelebilir. Ancak hiç yememek de çözüm değildir. Uzun yolculuklarda her iki saatte bir sağlıklı ara öğünler yiyerek sürekli enerji sağlayabilirsiniz. En iyi seçim peynir ve tam tahıllı krakerler gibi protein ile kompleks karbonatları birleştirmektir.

Gerçek: Bazı İlaçlar Uyku Getirebilir

Soğuk algınlığı, alerjiler ya da taşıt tutması için kullanılan pek çok ilaç, yolda uyanık kalmayı engelleyebilir. Eğer yan etkileri içinde uyku getirici olduğu belirtilmişse ya da motorlu araç kullanımına karşı bir uyarı varsa, bu ilaçları kullanırken direksiyona geçmemek gerekir. Az bir miktar alkol bile bu ilaçlarla ilişkili yorgunluğu arttırabilir.

Gerçek: Kenara Çekme Zamanının Geldiğinin 5 İşareti

  • Sürekli göz kırpma ya da esneme
  • Huzursuz ya da sinirli hissetme
  • Dalıp gitmek ya da düş kurmak
  • Girişleri ya da trafik işaretlerini kaçırmak
  • Başınızı dik tutmakta zorluk
  • Başka bir şeride kayma

Efsane: Uyuklayan Bir Sürücüyü Durduramazsınız

Bir arkadaşınızın ya da yakınınızın çok fazla içtiğini biliyorsanız, ondan anahtarlarını istemez misiniz? Her ne kadar uykulu olduğunun muhakemesini yapmak daha zor olsa da istatistikler, müdahalenin hayat kurtarabileceğini ortaya koymaktadır. Eğer kişi 6 saatten az uyumuş ise veya sık sık esniyorsa, yola çıkmadan önce onunla konuşmayı deneyin.
İLGİLİ MAKALE

Uyku Apne Sendromunun Gündüz Görülen Belirtileri

Op. Dr. Sinan GÖKER

benim göz derecelerim sağ :+7/ -3 sol; +6/-2 (sağ gözüm cok az kayıyor yorgunlukta )bunun bir tedavisi mümkünmü [ almanya]... devamı