• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Alerji Aşısı

Alerji aşısı, immünoterapi denilen bir tedavi türüdür. Her alerji iğnesi, sizin alerjik reaksiyonunuzu tetikleyebilecek maddelerden az miktarda içerir. Bu maddelere alerjen denir. Alerji aşısı sadece bağışıklık sisteminizi uyarmaya yetecek, ancak tam olarak alerjik reaksiyon geliştirmeye sebep olmayacak kadar alerjen içerir.

Zamanla doktorunuz, alerji aşınızın içindeki alerjen dozunu artıracaktır. Bu, vücudunuzun alerjenlere alışmasına (desensitize edilmesine) yardımcı olur. Bağışıklık sisteminiz de alerjenlere tolerans geliştirecek ve zamanla alerji belirtileriniz azalacaktır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Alerji aşıları aşağıdaki durumlarda uygun bir tedavi yöntemi olabilir:

• Alerjik reaksiyon geliştirmenize sebep olacak şeylerden korunmanız imkansızsa ve ilaçlar belirtilerinizi kontrol altına alamıyorsa
• Alerji ilaçları rahatsız edici yan etkilere veya kullandığınız diğer ilaçlarla etkileşime neden oluyorsa
• Uzun süredir kullandığınız alerji ilaçları tedavisini azaltmak istiyorsanız
• Böcek sokmalarına karşı alerjikseniz

Alerji iğneleri aşağıdaki durumlarla tetiklenen belirtileri azaltmak için kullanılabilir:

• Mevsimsel alerjiler. Eğer mevsimsel alerjik astımınız ya da saman nezleniz varsa ağaçlardan, otlardan veya yabani otlardan yayılan polenlere karşı alerjik olabilirsiniz.
• Kapalı alan alerjenleri. Belirtileriniz tüm yıl boyunca sürüyorsa toz akarları, hamamböceği, kedi, köpek ya da diğer evcil hayvanlardan kaynaklanabilen mantarlar ya da döküntüler gibi kapalı alan alerjenlerine karşı duyarlı olabilirsiniz.
• Böcek ısırıkları. Böcek sokmalarına karşı alerjik reaksiyonları; bal arısı, yaban arısı ve eşek arısı sokmaları tetikleyebilir.

Alerji aşıları gıda alerjileri veya kronik ürtiker (kurdeşen) için uygun değildir.

Riskler

Riskler

Alerji aşıları nedeniyle çoğu kişi bir sıkıntı yaşamaz. Ancak aşı, alerjinizi tetikleyecek maddeler içerir. Bu nedenle aşağıdaki reaksiyonların gelişmesi olasıdır:

• Lokal reaksiyonlar. İğne yerinde kızarıklık, şişme ya da tahriş gelişebilir. Bu reaksiyonlar genellikle 4 ila 8 saat içinde geçer.
• Sistemik reaksiyonlar. Daha az sıklıkla görülürler, ancak daha ciddi olabilirler. Aksırma, burun tıkanıklığı ya da ürtiker gelişebilir. Daha şiddetli reaksiyonlar ise boğaz şişliği, hırıltılı soluma veya göğüs darlığı olabilir.
• Anafilaksi. Alerji aşısına karşı nadiren gelişen ancak hayati tehlike arz eden bu reaksiyon ciddi alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. Düşük kan basıncına ve solunum güçlüğüne neden olabilir.

Eğer düzenli olarak ve dozları atlamadan haftalık ya da aylık aşı oluyorsanız ciddi reaksiyonların gelişme ihtimali daha az olacaktır.

Ciddi bir reaksiyon ihtimali korkutucu olsa da aşıdan sonra kendi başınıza olmayacaksınız. En ciddi reaksiyonlar genelde aşıdan sonra 30 dakika içinde gerçekleştiği için bu süre boyunca doktorunuzun ofisinde bekletileceksiniz. Eğer ayrıldıktan sonra ciddi bir reaksiyon gerçekleşirse hemen doktorunuzun ofisine dönün ya da en yakın sağlık kuruluşunun acil servisine gidin.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Alerji aşılarına başlamadan önce doktorunuz reaksiyonlarınızın hangi alerjiden kaynaklandığını ve hangi özel alerjenlerin belirti ve bulgularınızın gelişmesine neden olduğunu tespit etmek için bir deri testi uygulayabilir. Deri testi esnasında şüphelenilen alerjenlerden az miktarlar alınarak deri içine uygulanır ve 20 dakika boyunca deri bölgesi gözlemlenir. Şişme ya da kızarıklık gelişmesi, o maddeye karşı alerjik olduğunuza işaret eder. Doktorunuz alerjiniz için kan testi de yapabilir.

Alerji aşısına başladığınızda, herhangi bir rahatsızlık hissederseniz doktorunuza ya da hemşirenize bildirin. Bu, özellikle de astımınız varsa önemlidir. Bir önceki alerji aşısından sonra herhangi bir belirti geliştiyse doktorunuza bunu da bildirin.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Alerji aşıları genellikle üst kola uygulanır.

Etkili olabilmesi için alerji aşıları iki evreden oluşan bir plan doğrultusunda uygulanır.

• Doz artırımı evresi genellikle 3 ila 7 ay sürer. Genellikle aşılar haftada bir, ya da üç haftada bir uygulanır. Bu evrede alerjen dozu, her iğnede kademeli olarak arttırılır.
• Doz idame evresi genellikle 3 ila 5 yıl sürebilir. Doz idamesi aşılarını yaklaşık ayda bir defa yaptırmanız gerekir.

Bazı vakalarda doz artırımı evresi, her doktor ziyaretinde artan dozdan birkaç enjeksiyon uygulanmasını gerektirecek şekilde hızlandırılır. Bu, doz idame evresine ulaşmanız için gereken zamanı azaltabilir ve alerji belirtilerini hafifletebilir. Ancak ciddi reaksiyon gelişmesi riskini de arttırabilir.

Sonuçlar

Sonuçlar

Alerji belirtileri bir anda son bulmaz. Genellikle tedavinin ilk yılında hafiflerler ancak fark edilebilir iyileşme çoğunlukla ikinci yılda gerçekleşir. Üçüncü yıla kadar çoğu kişi, iğnelerin içerdiği alerjenlere karşı desensitize edilmiş (duyarsızlaşmış) olacaktır. Daha sonra ise, artık bu maddelere karşı önemli ölçüde alerjik reaksiyon gelişmeyecektir.

Başarılı bir tedaviden birkaç yıl sonra hastaların bir kısmı, iğneler kesilmiş olsa da önemli alerji problemleri yaşamaz. Diğer bir kısmının ise, belirtilerin kontrol altında tutulması için aşı olmaya devam etmesi gerekir.