• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Baryumlu Lavman

Baryumlu lavman kalın bağırsaktaki (kolon) anormallikleri ya da değişiklikleri tespit etmek için kullanılan özel bir röntgendir. Baryumlu lavman muayenesinin iki türü vardır:

• Tek kontrastlı baryumlu lavman. Tek kontrastlı baryumlu lavman, kolonun iç yüzeyinin metalik bileşik baryum içeren bir solüsyon ile kaplanmasıyla başlar. Bu, doktorunuzun; kolonun şeklinin net bir siluetini ve durumunu görebilmesini sağlar.
• Hava kontrastlı (çift kontrastlı) baryumlu lavman. Hava kontrastlı baryumlu lavman esnasında ise baryum tabakası kolonun iç yüzeyini kapladıktan sonra kolonunuza hava verilir. Hava; kolonunuzu genişletirerek röntgen görüntülerinin kalitesini artırır.

Baryumlu lavmanda sedasyona (ilaçla yatıştırma) gerek yoktur. Ancak baryumlu lavmana hazırlık– müshillerle, lavmanlarla veya her ikisiyle kolonun boşaltılması – sıkıntılı olabilir. Eğer baryumlu lavman esnasında oluşumlar (polipler) tespit edilirse, işlemi takiben kolonoskopi yapılması gerekebilir.  

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Doktorunuz aşağıdaki durumların muayenesi için baryumlu lavmanı önerebilir:

• Bağırsaklarla ilgili bulgu ve belirtilerin incelenmesi. Baryumlu lavman. doktorunuzun karın ağrısının, rektal kanamanın, bağırsak alışkanlıklarında değişimin, kronik ishalin ve diğer bağırsak problemlerinin nedenini belirlemesine yardımcı olabilir.
• Spesifik kolon problemlerinin saptanması. Baryumlu lavman; doktorunuzun kolonunuzdaki oluşumları (polipler), divertikülitleri ya da diğer kolon problemlerini saptamasına yardımcı olabilir.
• Kolon kanseri taraması. Eğer yaşınız 50 ya da üzerindeyse ve kolon kanseri için sadece yaşınızdan dolayı ortalama risk altındaysanız, doktorunuz kolon kanseri taraması için, (özellikle de kolonoskopi bir seçenek değilse), her 5 yılda bir baryumlu lavman önerebilir.

Baryumlu lavman muayeneleri genelde gebelikte uygulanmaz.

Riskler

Riskler

Baryumlu lavman muayenesi az risk taşıyan bir uygulamadır. Nadir olarak gelişebilen komplikasyonlar şunlardır:

• Kolonu saran dokularda iltihap.
• Gastrointestinal (mide-bağırsak) sistemde tıkanma.
• Kolon duvarında yırtılma.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Baryumlu lavman muayenesinden önce kolonunuzun temizlemenmesi (boşaltılması) gereklidir. Zira kolonunuzdaki artıklar röntgen görüntülerini bozabilir ya da anormalliklerle ilgili hatalı sonuç verilebilir.

Kolonunuzu boşaltmak için doktorunuzun talimatlarını dikkatlice uygulayın. Doktorunuz sizden aşağıdakileri yapmanızı isteyebilir:

• Muayeneden önceki gün özel bir diyet uygulanması. Genellikle muayeneden önceki gün yemek yememeniz gerekebilir. Sıvıların temizlenmesi için içecekler– örneğin su, çay, kremasız ya da sütsüz kahve, et suyu ve gazlı içecekler – kısıtlanır.  Muayeneden önceki gece yarısından itibaren hiçbir şey yiyip içmemeniz gerekebilir.
• Muayeneden önceki gece müshil alınması. Müshil tablet ya da sıvı biçimde olabilir.
• Lavman seti kullanımı. Bazı durumlarda – muayeneden önceki gece ya da muayeneden birkaç saat önce – kolonunuzu boşaltmak için reçetesiz lavman seti kullanmanız gerekebilir.
• Kullandığınız ilaçların dozunun ayarlanması. Muayeneden en az bir hafta önce doktorunuza kullandığınız ilaçları hatırlatın. Muayeneden önceki günlerde ya da saatlerde bazı ilaçları geçici olarak kesmeniz gerekebilir.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Muayene esnasında

Baryumlu lavman esnasında muhtemelen üzerinizde hastane önlüğü dışında bir şey olmayacaktır. Genelde yatıştırıcı verilmesi gerekmez.

Röntgen yatağına yan yattıktan sonra muayene başlayacaktır. Kolonunuzun temizlenmiş olduğundan emin olmak için önce röntgeniniz çekilecektir. Daha sonra yağlanmış lavman tüpü rektumunuzun içine sokulacaktır. Kolonunuzun içine baryum sıvısının verilebilmesi için baryum torbası bu tüpe bağlanır.  

Baryum metalik bir bileşiktir. Baryum çözeltisi kolonunuzun iç çeperini geçici olarak kaplar.  Bu da röntgen görüntülerinde kolonunuzun iç çeperinin durumunun ve kolonunuzun şeklinin net bir siluetinin oluşmasını sağlar. Eğer hava kontrastlı (çift kontrastlı) baryumlu lavman uygulanacaksa, kolonun genişletilmesi ve görüntü kalitesinin iyileştirilmesi için rektumunuzdan içeri hava da verilecektir.

Baryumun verilmesi için kullanılan tüpün ucunun yan tarafında küçük bir balon vardır. Rektum girişine yerleştirilen bu balon, baryumun vücudunuzun içinde tutulmasına yardımcı olur. Kolonunuz baryumla doldukça, bağırsak hareketine benzer bir dürtü hissedebilirsiniz. Karın bölgesinde kramplar gelişebilir. Rahatlamak için uzun ve derin nefes alarak, tüpü yerinde tutabilmek için elinizden geleni yapın.

Muayene yatağında dönmeniz ve çeşitli pozisyonlarda durmanız istenebilir. Bu bütün kolonunuzun baryum ile kaplanmasını ve radyoloji uzmanının kolonunuzu çeşitli açılardan incelemesini sağlar. Radyoloji uzmanı, röntgen makinesine bağlı olan ekranda kolonunuzun en iyi görüntüsünü sağlamak amacıyla, karnınıza ya da leğen kemiğinize bastırabilir. Radyoloji uzmanı muhtemelen kolonunuzun çeşitli açılardan birkaç röntgenini çekecektir. Bu sırada nefesinizi tutmanız istenebilir.

Baryumlu lavman genellikle 20 ila 40 dakika sürer.

Muayenenin ardından

Muayenenin ardından, lavman tüpü ile baryumun çoğu kolonunuzdan çıkarılacaktır. Tüp çıkarıldıktan sonra, kolonunuzda kalan baryumu ve havayı çıkarmak için tuvaleti kullanmanız gerekebilir. Karın krampları genellikle hızla kesilir. Hemen olağan beslenmenize ve günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz.

Vücudunuz doğal olarak kolonunuzda kalan baryum kalıntılarını atacağı için, birkaç gün boyunca dışkınız beyaz renkli olabilir. Baryum kabızlığa yol açabileceğinden muayeneyi takip eden günlerde bol sıvı almanız önemlidir. Gerekli olursa doktorunuz müshil önerebilir.

Muayeneden sonra, iki günden uzun süre bağırsak hareketiniz olmazsa, gaz çıkaramazsanız veya muayeneden birkaç gün sonra dışkınız hala normal rengine dönmediyse, doktorunuza başvurmalısınız. Bu, kolonunuzda bir miktar baryum kaldığına işaret edebilir.

Sonuçlar

Sonuçlar

Doktorunuz baryumlu lavman sonuçlarını gözden geçirecek ve sonuçları sizinle paylaşacaktır.

• Negatif sonuç. Eğer radyoloji uzmanı kolonunuzda herhangi bir anormallik tespit etmezse, baryumlu lavman sonucu negatif olacaktır.Yaşınız 50 ya da üzerindeyse ve kolon kanseri için ortalama risk altındaysanız – yaş dışında başka bir kolon kanseri riski taşımıyorsanız –, doktorunuz baryumlu lavman için 5 yıl beklemeyi ve daha sonra muayeneyi tekrarlamayı önerebilir.
• Pozitif sonuç. Eğer radyoloji uzmanı kolonunuzda herhangi bir anormallik tespit ederse baryumlu lavman sonucu pozitif olacaktır. Bulgulara bağlı olarak, kolonoskopi gibi ilave testlere ihtiyacınız olabilir. Böylece bu anormallikler bütünüyle incelenebilir, biyopsi yapılabilir.

Eğer doktorunuz röntgen görüntülerinin kalitesinin iyi olmadığını düşünüyorsa, baryumlu lavmanın tekrarlanmasını veya başka tarama testleri yapılmasını önerebilir.