Skolyoz nedir?

Skolyoz, omurganın normalde düz olan dikey çizgisindeki lateral (yana doğru meydana gelen) kıvrılmadır. Yandan bakıldığında omurga, sırtın üst tarafında hafif bir yuvarlaklık, sırtın alt kısmında ise içe doğru hafif bir kıvrım şeklinde görülmelidir. Önden veya arkadan bakıldığında ise omurga, normalde düz bir görünüm arz etmelidir. Skolyozlu bir kişiye önden ya da arkadan bakıldığında, omurgası eğrilmiş görünür.

Skolyoza ne sebep olur?

Skolyozun pek çok türü vardır:

• Konjenital Skolyoz: Doğumda oluşan kemik anormalliklerinden kaynaklanır.
• Sinir Kasları Skolyozu: Kaslardaki veya sinirlerdeki anormalliktir. Spina bifida, serebral palsiya da, felç geçirmiş olan ya da felçle bağlantılı durumların bulunduğu kişilerde sıklıkla görülür.
• Dejeneratif Skolyoz: Bu tür travmatik kemik hasarları (bir yaralanma veya hastalık gibi), daha önceki ağır bel ameliyatları ya da kemik erimesinden kaynaklanır.
• İdyopatik Skolyoz: En yaygın skolyoz türü olan idyopatik skolyozun tanımlanabilir belli bir nedeni bulunmamaktadır. Bu konuda birçok teori vardır, fakat hiçbiri bir sonuca ulaşabilmiş değildir. Ancak, idyopatik skolyozun genetik olabileceğine dair güçlü bulgular vardır.

Skolyoz kimlerde görülür?

Genel olarak bakıldığında, bu hastalığa kızların erkeklerden daha yatkın oldukları görülür. İdyopatik skolyoz, yaygın olarak 10 ila 16 yaşları arasındaki ergenleri etkiler. Bu hastalık gelişme çağında ilerleyebilir, fakat yetişkinlik döneminde ilerleme devam etmez.

Skolyoz nasıl teşhis edilir?

Skolyoz eğriliklerinin çoğu okulda yapılan muayenelerde, çocuğun doktoru veya aile doktoru muayenesinde, erken yaşlarda ortaya çıkar. Ayrıca bir ebeveyn tarafından da fark edilebilir. Çocukta skolyoz bulunabileceğine dair ipuçları ise, düz olmayan omuzlar, göze çarpan yassı omuz kemiği, belin ya da bir tarafa yaslanma pozisyonunun düzgün olmamasıdır. Skolyozun teşhisi ve türünün belirlenmesi, dikkatli bir kemik muayenesi ve eğriliğin büyüklüğünü gösteren bir röntgen çekimi ile gerçekleşir.

Skolyoz tedavileri nelerdir?

Ergenlik dönemindeki skolyoz hastalıklarının çoğu, düzenli aralıklarda (genellikle her 4 ila 6 ay) gerçekleştirilen fiziki muayene ve düşük radyasyonlu röntgen çekimi ile gözlemlenmektedir.

Skolyoz tedavileri şunlardır:

• Korse: Korse, omurga eğriliği 25 ila 40 derece arasında olan erginlerde, özellikle de kemikleri hala gelişmekteyse ve gelişimin tamamlanması için en az iki yıl daha gerekiyorsa, yaygın bir tedavi seçeneği olarak kullanılır.

Korsenin amacı, eğrilmenin ilerlemesini engellemektir. Korse geçici bir düzelme sağlayabilir, fakat kuşak çıkarıldığında eğrilik orijinal durumuna geri dönecektir.

• Ameliyat: Genellikle eğrilmeleri 40 ila 50 dereceden büyük olanlar için skolyoz ameliyat düşünülür. Amaç eğriliğin daha kötüye gitmesini önlemektir. Ameliyat, omurgayı tam olarak düzeltmez. Ameliyat sırasında, eğriliğin bir kısmını düzeltmek ve yerleştirilen kemik parçası kaynayıp, eğriliğin meydana geldiği alanda bir katılık meydana gelene kadar doğru pozisyonda tutmak amacıyla, metalik protezler yerleştirilir. Skolyoz ameliyatı genellikle vertebranın kalıcı olarak bir araya getirilmesini içerir, buna da spinal füzyon denir.

Füzyon omurganın birleşen bölümlerinin gelişimini engellediğinden, küçük çocuklarda füzyonu kullanmayan bir başka teknik uygulanabilir. Bu durumda ameliyattan sonra mutlaka korse kullanılmalıdır.

Birçok çalışma, skolyozun ilerlemesini durdurmak için elektriksel uyarının, egzersiz programı ve elle düzeltmenin bir fayda sağlamadığını göstermektedir. Fakat skolyoz hastaları aktif ve zinde kalmalıdırlar.