Nedir

Epilepsi olan kadınlar erkeklerden daha farklı sorunlarla karşılaşır. Bazı kadınlar için, epileptik nöbetlerin seyri hayatları boyunca yaşadıkları normal hormonal döngülerden doğrudan etkilenir.

Kadın vücudunda iki ana cinsiyet hormonu bulunur. Bunlardan biri östrojen ve diğeri progesterondur. Çoğu zaman, vücudunuzda her birinden neredeyse aynı miktarda vardır.

Peki, bunun epilepsiyle ne ilgisi var? Doktorlar bu hormonların her ikisinin de beyin hücreleriyle etkileşim içinde olduğunu öğrendi. Östrojen "uyarıcı" bir hormondur, yani beyin hücrelerinin daha fazla elektriksel sinyal üretmesine neden olur. Diğer taraftan, progesteron "inhibitör" hormondur, yani bu hücreleri sakinleştirir.

Vücut östrojeni progesterondan daha fazla ürettiğinde, bu sinir sistemini "uyarılabilir" hale getirir. Diğer bir deyişle, nöbetler için daha fazla risk altında olabilirsiniz. Hormonlar aslında nöbetlere neden olmaz, ama ortaya çıktıklarında etkileyebilir.

Epilepsi hastası bazı kadınlar, hormonları değişirken daha fazla nöbet yaşar. Örneğin, bazı genç kadınlar ilk nöbetlerini ergenlikte yaşar. Diğer kadınların adet dönemleri civarında daha fazla nöbet gerçekleşir. Bu bütün kadınlara olmaz, bu nedenle doktorlar hala hormonlarla epilepsinin nasıl etkileştiğini öğrenmeye çalışıyor.

Adet Dönemi

Epilepsi ve Adet Dönemi

Bazı kadınlarda katamenial epilepsi denilen bir epilepsi türü vardır. Bu, bir kadının adet döngüsünden etkilenen nöbetleri ifade eder. Doktorlar bunun kaç epilepsi hastası kadında olduğunu bilmiyor, ama yaklaşık %10 ila %12 olduğunu düşünüyorlar.

Bu nöbetlerin kesin nedeni bilinmiyor. Ama bazı kadınlar nöbetlerin çoğunu, ovulasyon döneminde olduğu gibi, vücutlarında yüksek miktarda östrojen varken yaşar. Diğerleri adet döneminin hemen öncesi ve sırasında olduğu gibi, progesteron seviyesi düşme eğilimine girdiğinde daha çok nöbet geçirir.

Adet döngüsünün son yarısında başlayan ve tüm ikinci yarı boyunca devam eden nöbetler geçiriyorsanız, başka bir katamenial epilepsi türü yaşıyor olabilirsiniz. Bu, bir kadın yumurta salıvermeden adet döngüsüne girdiğinde olur. Buna "anovulatorik" döngü denir.

Epilepsi hastası olan kadınlar diğer kadınlara göre daha fazla anovulatorik döngüye girer. Bazı doktorlar epilepsi olan kadınlarda adet döngülerinin %40''ında yumurta salınmadığını düşünüyor. Bu kişiye göre değişir ve her ay aynı değildir. Bir kadın bazı aylar yumurta salabilir ve bazı aylar salmaz. Yine de genel olarak, epilepsi olan kadınlar epilepsi olmayan kadınlar kadar düzenli yumurtlamaz.

Peki neden? Doktorlar kesin olarak bilmiyor. Ama bazı nöbetler beynin temporal lobunda başlar. Bu, beynin hormonları düzenleyen bölgeleriyle çok yakından bağlantılı bir bölgedir. Temporal lobdan başlayan nöbetler geçiren kadınların hormon üretimi bundan etkileniyor olabilir.

Eğer hormonların nöbetlerin seyrinde oynadığı rolü saptayabilirseniz, bu tedavide yardımcı olabilir. Sizin adet dönemlerinizin ve geçirdiğiniz nöbetlerin gününü kaydetmeyi deneyin. Ayrıca, ilaç almayı atlamak, uykusuzluk, stres ya da hastalık gibi önemli olabilecek diğer faktörlerle ilgili notlar da tutun. Bu kayıtları doktorunuzla paylaşarak, epilepsiyi daha etkili bir şekilde yönetmek için birlikte çalışabilirsiniz.

Yaşam Değişiklikleri

Epilepsi ve Yaşam Değişiklikleri

Zaten öğrendiğiniz gibi, birçok kişi ilk nöbetini ergenliğe girdiğinde yaşar. Bu hem erkekler hem de kadınlarda geçerlidir. Doktorlar bunun, ergenliğe girmeden önce vücudumuzda dolaşan fazla cinsiyet hormonu olmamasından kaynaklandığını düşünüyor. Ergenlikten sonra vücutta çok daha fazla hormon vardır. Öğrendiğiniz gibi, hormonların beyin hücreleri üzerinde doğrudan etkisi vardır.

Bu kadınlar menopoza girdiğinde nöbetlerin sona ereceği anlamına mı geliyor? Bazen, ama her zaman değil. Bazı kadınlarda, nöbetlerin kaybolduğu görülüyor. Bu genellikle katamenial epilepsi hastası olan kadınlarda görülür. Diğer kadınlarda menopozun nöbetler üzerinde bir etkisi olamadığı görülüyor. Ayrıca bazı kadınlarda menopoza girdikten sonra nöbetler daha da kötüleşir.

Yine de çoğu zaman, doktorlar yaşlandıkça nöbetleri kontrol etmenin daha kolay olduğunu söylüyor. Bunun, nöbetlerin azalmasından mı, yoksa epilepsiyi geçmişte olduğundan daha iyi kontrol edebilen yeni ilaçların kullanılıyor olmasından mı kaynaklandığından emin değiller.

Bazı epilepsi önleyici ilaçların uzun süre kullanılmasının kemik kaybına neden olabileceğini unutmayın. Osteoporoz menopoza girmiş kadınlar için başlı başına bir sorun olduğundan bu, doktorunuzla ilaçlarınız ve kemik erimesini önlemek için neler yapabileceğiniz hakkında konuşmak için uygun zaman olabilir. Her şeyi hesaba katarsak, yaşamın erken döneminde (20''li ve 30''lu yaşlarda) kemikleri güçlü tutmak ve kemikleriniz gücünün bir kısmını zaten kaybettiğinde menopoz yaklaşana kadar beklememek en iyisidir.

İLGİLİ MAKALE

Epilepsi nedir?

Doç. Dr. Nalan KAYRAK

merhaba hocam, ben 11 yıldır epilepsi hastasıyım . artık nöbetimin nerde geleceği korkusuyla yaşamaktan bıktım. epilepside ameliyat sonuç olabilir mi ... devamı