Nedir

Alkol, bazı yetişkinlerin düşük dozlardan keyif aldığı ama yüksek dozlarda zararlı hatta öldürücü olan, çok güçlü, bağımlılık yapıcı bir uyuşturucudur. Birçok yetişkin onu azar azar ve güvenle içerler. Ama başka insanlar çok fazla içip zarar görürler. Ergenler için alkol sakıncalı olabilir ve yasadışıdır.

Alkol nedir

İnsanların içtiği alkolün bilimsel adı etil alkol veya etanoldür. Bira, şarap ve likörün hepsi etil alkol içerir. Tuvalet ispirtosu (izopropil alkol) gibi diğer alkol türleri yutulursa zehirler.

Alkol içtiğinizde ne olur

Bira veya şarap gibi alkollü bir içki içtikten sonra, alkol midenizden ve ince bağırsağınızdan kan dolaşımınıza karışır. Oradan beyninize yol alır. Orada, reaksiyon zamanını yavaşlatır, sizi daha az koordine yapar, görüşünüzü bozar ve nispeten düşük dozlarda bile bulanık düşünmeye ve doğru yargıda bulunma sorunlarına yol açar.

Alkol bağımlılık yapar mı

Evet, alkol büyük ölçüde bağımlılık yapıcıdır. Yaklaşık 18 milyon yetişkin alkol bağımlısıdır. Yani normal işlev göstermek için alkol içmeye ihtiyaç duyarlar ve içmeleri yaşamlarında sorunlara yol açar.
Alkol bağımlılığı birinin yaşamında her an başlayabilir ama ergenken içmeye başlamak bağımlılık riskini artırır.

Bir alkollü içecek diğerinden daha mı güvenlidir

Hayır. Bütün alkollü içecekler alkol içerir ve hepsi aynı şekilde tehlikeli olabilir. Ne kadar alkol içerseniz o kadar zarar görürsünüz. Biraz, şarap ve likörün hepsi farklı miktarlarda alkol içerir. Birada %3-5 arası, şarapta yaklaşık %12 ve likörde yaklaşık %40 alkol bulunur. Bir birada bir kadeh şarap veya bir “shot” likörle aynı miktarda alkol içerir.

İnsanlar niçin alkol kullanır

Alkol kullanmak sosyal bir etkinliktir, çoğu insan arkadaşlarıyla birlikte içer. Alkol insanların daha az utangaç hissettirdiği için bir içkiden sonra sosyalleşmek daha kolay gelir. Birçok insan için, herkesin yaptığını yapıyor olmak iyi hissettirir. Ama başka herkes içtiği için içmek, özellikle insanlar çok içiyorlarsa sorunlara yol açabilir.
Diğer yandan, birçok insan alkollü içeceklerin tadından keyif alabilir. Yetişkinler tarafından az veya ortalama oranlarda, özellikle öğünlerle tüketildiğinde alkol kalp için iyi olabilir.

Aşırı içmek nedir

Maalesef, bazı gençlik partilerinde, vurgu sarhoş olmak için içmek üzerinedir. Bu “aşırı” içme, biri kişi yaklaşık iki saat içinde (kadınlar için) dört veya (erkekler için) beş alkollü içki tükettiğinde olur.
Gitgide daha fazla ergen daha az içki tüketmeyi tercih ediyor.

Neden içki içmemelisiniz

Ergenlerin içki içmemesi için veya 21 yaşına kadar beklemeleri için birçok sebep vardır. İçki içmek birçok soruna yol açabilir:
  • 21 yaşına gelmeden önce içki içmek yasadışıdır. Polis tarafından tespit edilebilir ve yasal yaşın altında içki içmekten tutuklanabilirsiniz.
  • Alkollüyken araç kullanmak her yıl binlerce gencin ölümüne neden olur. İçki içtikten sonra araba kullanmayın. İçki içmiş arkadaşların arabasına binmeyin. İçki içen biri arabasına binmenizi teklif ederse “Hayır, teşekkürler,” deyin. Arabalarına binmekte sorun olmadığını söyleyip sizi binmeye zorlayabilir. “Partide biraz daha kalmak istiyorum” veya “Başka bir arkadaşın arabasına bineceğime söz verdim bile” diye bir mazeret uydurmanızda sorun yok. En iyi çözüm onların arabasına hiç binmemektir.
  • Beyniniz hala gelişiyor ve yirmilerinizin başlarında gelişmeye devam edecek. Bu zaman zarfında içki içmek beyninize zarar verebilir. Alkol tüketen gençlerin anıları tüketmeyenlerin anılarından daha kötüdür.
  • Alkol kullanmak sizi liseyi bırakma riskine sokabilir.
  • Ergenlikte alkol tüketmeye başlamak bir noktada alkol bağımlılığı riskine daha fazla sokar.
  • Alkol tüketmek sizi soyulma, tecavüze veya saldırıya uğrama riskine daha fazla sokar. Alkolün etkisi altında karar verme yetiniz bozulur. Kendinizi normalde kaçacağınız riskli bir duruma sokmanız daha olasıdır.

Alkol içmeye yol açan akran baskısı ne olacak

Bir noktada, birçok ergen arkadaşları ve akranlarıyla alkol tüketmeye dair baskı duyar. Uyum sağlamak için içki içmeye ihtiyacınız olduğunu hissedebilirsiniz. Ama hayır demekte sorun yok. Birçok ergenin düzenli olarak içmediğini, yani yalnız olmadığınızı aklınızda bulundurmanız yeter.

Uzm. Dr. Tarık TURFAN

Merhabalar doktor bey.18 yaşındayım karaciğerimde yağlanma varmış bir hafta sonra ultrason vs bazı testlere giricekmişim.1 hafta önce alkol aldım ve d... devamı