• İçindekiler
• Nedir?
• Öneriler
• Sebepleri
• Belirtileri
• Tedavisi
• Sık Sorulanlar

Nedir?

Çoğu insan yılda bir veya iki kez ishal olur. Tipik olarak iki veya üç gün sürer ve reçetesiz ilaçlar ile tedavi edilebilir. Diğerleri ise aşırı hassas bağırsak sendromu veya diğer kalın bağırsağın diğer kronik rahatsızlıklarından dolayı ishal olurlar.

Video: Sindirim Sistemi

Doktorlar, ishali "ozmotik’’, "sekretuvar’’ ve "eksüdatif’’ olarak sınıflandırır.

Öneriler

Kabızlık için fiber yeme alışkanlığı

Gıda ilaç mıdır? Bazen evet. Son yıllarda yeme alışkanlığının özellikle kronik kabızlık olmak üzere bazı hastalıkların önlenmesi veya iyileştirilmesinde çok etkili oldu anlaşılmaktadır. Kabızlık bir belirtidir, hastalık değil. Kronik kabızlığa karşı uzun vadeli ve güvenli bir çözüm arıyorsanız, bakkalınızın raflarından daha uzaklara bakmak zorunda değilsiniz. Kabızlıktan doğal yollardan kurtulmak için fiber bazlı yüzlerce gıda ve bitki mevcuttur.

Ozmotik ishal, bağırsaktaki bir şeyin vücuttan bağırsağa su çektiği anlamına gelir. Bunun yaygın bir örneği içinde şeker yerine sorbitol gibi maddelerin kullanıldığı ‘’diyet şeker ‘’ veya ‘’sakız’’; vücut tarafından emilmez fakat vücuttan bağırsağa su çeker ve ishale neden olur.

Sekretuvar ishal vücudun beklenmeyen bir zamanda bağırsağa su bırakmasıyla oluşur. Birçok enfeksiyon, ilaç ve diğer durumlar sekretuvar ishale neden olabilir.

Eksüdatif ishal ise dışkıda kan ve iltihap olması durumudur. Bu, Chron’s hastalığı ya da ülseratif kolit gibi bağırsak inflamatuar hastalıklar ve ciddi enfeksiyonlarla oluşur. 

Sebepleri

İshale ne neden olur?

İshalin en yaygın nedeni gutu enfekte eden bir virüstür. Enfeksiyon genelde iki veya üç gün sürer bazen ‘’bağırsak gribi’’ ya da ‘’ karın gribi’’ olarak adlandırılır. İshal ayrıca şunlardan kaynaklanabilir:

•             Bakteri enfeksiyonu ( gıda zehirlenmeleri en yaygınıdır )
•             Diğer organizmalardan kapılan enfeksiyon
•             Sindirim sistemini rahatsız eden gıdalar tüketmek
•             Bazı gıdalara alerjik olmak
•             İlaçlar
•             Radyasyon terapisi
•             Bağırsak hastalıkları (Chron’s hastalığı ya da ülseratif kolit)
•             Emilim bozukluğu ( vücudun yeme düzenindeki bazı gıdaları ememediği zamanlar)
•             Hiper tiroid
•             Bazı kanserler
•             Gevşeticilerin aşırı kullanımı
•             Aşırı alkol
•             Sindirim yolu ameliyatı
•             Diyabet
•             Koşu yarışmaları

İshal ayrıca, aşırı hassas bağırsak sendromu olan hastalarda kabızlığın ardından oluşabilir. 

Belirtileri

İshalin belirtileri nelerdir?

İshalin belirtileri karmaşık olmayan(ya da tehlikesiz) ishalden karmaşık olan ishale farklılıklar gösterebilir. Karmaşık ishal daha ciddi hastalıkların işareti olabilir.

Karmaşık olmayan ishalin belirtileri şunlardır:

•             Abdomen genişleme veya kramplar
•             İnce ve gevşek dışkı
•             Sulu dışkı
•             Ani bağırsak hareketliliği olacağı hissi
•             Baş dönmesi ve kusma

Yukarıda belirtilen belirtilere ek olarak, karmaşık ishalin belirtilerinden bazıları:

•             Dışkıda kan, mukus veya sindirilmemiş gıda
•             Kilo kaybı
•             Ateş

Uzun süreli İshaliniz varsa ya da ateşinizi 24 saatten fazla sürüyor ise doktorunuza başvurun. Ayrıca, eğer ishal sıvı kaybınızı önlemek adına sıvı almanızı engelleyecek kusmanız varsa da doktorunuzu arayın.

Tedavisi

İshal nasıl tedavi edilir?

Eğer hafif bir ishal vakanız varsa, akışına bırakabilir veya reçetesiz ilaç ile tedavi edebilirsiniz. Sıvı veya tablet halinde olup en yaygın olan ilaçlardan bazıları: Pepto-Bismol, Imodium A-D ve Kaopectate. Ambalajdaki talimatları uygulayın.

Buna ek olarak, günde en az 8 bardak su içmelisiniz. Gazoz olmayan meyve suyu, çorba veya soda (kafeinsiz) tercih edin. Tavuk çorbası(yağsız) ballı çay ve sporcu içecekleri iyi tercihler olabilir. yemeğinizle birlikte sıvı almak yerine, öğünler arasında sıvı alın. Bol aralıklarla azar azar için. 

Sık Sorulanlar

Rektal bölgemdeki rahatsızlıktan nasıl kurtulurum?

Eğer sık bağırsak harekinden dolayı rektal bölgeniz acıyor ise veya kaşınma, yanma ya da bağırsak hareketi esnasında acı duyuyorsanız:
•             Sıcak bir duş alın. Sonra bölgeyi temiz ve yumuşak bir bez ile kurulayın(ovalamayın)
•             Hemoroid kremi ya da beyaz vazelini anüsüne sürün.

İshal, sağlığımı etkiler mi?

Evet. Süregelen ishal, vücudun büyük miktarda su ve besin kaybetmesine nedne olur. Günde üç defadan daha fazla sulu dışkınız oluyorsa ve yeteri kadar sıvı almıyorsanız, susuz kalabilir bu da tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Eğer süregelen ishaliniz ve aşağıdaki susuz kalma belirtilerinden herhangi birine sahipseniz doktorunuza başvurun.

•             Koyu idrar
•             Az miktarda idrar
•             Hızlı kalp atışı
•             Baş ağrısı
•             Kuru deri
•             Aşırır hassaslık
•             Kafa karışıklığı

Küçük çocuklarda susuz kalma belirtileri şunlardır:

•             Kuru ağız ve dil
•             Batık göz ve yanak
•             Az olan veya hiç olmaya gözyaşı
•             Azalan ıslak çocuk bezleri
•             Aşırı hassaslık veya kayıtsızlık
•             Çimdiklendikten sonra şişeceğine çimdiklenmiş kalan deri

İshal ile ilgili olarak ne zaman doktorumu aramalıyım?

Bazı ishal türleri tıbbi bakım gerektirir. İshal, dokuların işlemesi için gerekli olan su ve elektrolitlerin(sodyum ve potasyum gibi) sayısını hızla tüketir. Çok genç, yaşlı veya hasta olan insanlar suyu tekrar sağlamada sıkıntı yaşayabilir. Ayrıca, eğer ishal haftalar boyunca sürüyor ve kan içeriyor ise, bunun nedeni ciddi bir hastalık olabilir. Bu durumda hemen doktorunuza başvurmalısınız.