İshal Tedavisinde Probiyotik Kullanımı

Bağırsaklarımızda aslında milyonlarca yararlı bakteri yaşar. Bunlar sindirim için önemlidir. Bağırsak hastalığı da bu faydalı organizmaların oluşturduğu dengenin bozulmasıyla ilgilidir. Çalışmalar, faydalı mikropları içinde barındıran probiyotiklerin bazı ishal türlerinin tedavisine yardımcı olabileceğini söylüyor.

En bilinen probiyotik yoğurttur. Sütteki bakteriler yoğurdu oluştururlar. Aynı bakteriler bağırsak sağlığını da korur. Ama sağlık için faydalı olabilecek binlerce bakteri ve maya türü vardır.  

Oysa ishal için sadece belli türler yardımcı olabilmektedir. Ve sadece belli ishal türleri, probiyotiklere tepki vermektedir. Peki, hangileri bize faydalıdır? İşte, size buzdolabınızı ve dolabınızı probiyotiklerle doldurmadan önce çeşitli ishal türleri için bunları kullanmanın en iyi yolları hakkında bilgiler

Çocukluk Döneminde Bulaşıcı İshal İçin Probiyotikler

Probiyotiklerin, çocuklardaki ishale faydalarıyla ilgili çalışmalardan elde edilen en iyi kanıtlara göre özellikle bulaşıcı ishale rotavirüsü neden olmaktadır. Mesela yapılan bir çalışmada ishal nedeniyle hastanede bulunan 287 çocuktan bir gruba, ağızdan probiyotik ihtiva eden rehidrasyon solüsyonu verildi. Diğer grup ise sadece rehidrasyon solüsyonu aldı. Probiyotik alan çocuklar, hem diğerlerinden daha çabuk iyileşti hem de hastaneden daha erken ayrıldı.

Uzmanlara göre çalışmalardan elde edilen kanıtlar, probiyotiklerin bulaşıcı ishalin süresini yarım gün ila iki gün azalttığını gösteriyor.

Bütün probiyotik organizmalar, çocukluk döneminde bulaşıcı ishal üzerinde etki göstermezler. Birkaç tür probiyotik organizmanın birleşiminin de bulaşıcı ishal tedavisine yardımcı olabileceği bildirilmektedir.

Probiyotiklerin, Antibiyotik Kaynaklı İshale Faydaları

Antibiyotikler, dost bakterileri baskı altına alıp bağırsaklardaki normal dengeyi bozarak ishale neden olabilirler. İshal, antibiyotik alan insanların yüzde 10 ila yüzde 30’unun karşılaştığı yaygın bir yan etkidir.

Çocuklar ve yetişkinler üzerinde yapılan güncel çalışmalar, antibiyotik tedavisi öncesinde ve esnasında alınan probiyotiklerin, antibiyotikle alakalı ishal riskini azalttığını göstermiştir. Çeşitli tür organizmalar üzerinde farklı pek çok çalışma yapılmıştır.  

Probiyotikler, Seyahat İshalini Engellenmesine Yardımcı Olabilirler

Kirlenmiş su veya gıda maddelerinin yol açtığı ishal, seyahat edenlerin sıkça karşılaştıkları bir derttir. Seyahat esnasında ishale yakalanan insanların nerdeyse yüzde 10’unda ishal sürekli hale gelmektedir. Vakaların bazıları ise tiksindirici bağırsak sendromuna dönmektedir.

Probiyotiklerin seyahat ishalini de engellediği görülüyor. Yayımlanan bir raporda, probiyotiklerin seyahat ishali riskini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. S. boulardii, Lactobacillus acidophilus, ve Bifidobacteria bifidumun faydalarına işaret eden güçlü kanıtlar vardır.

Probiyotikler, Clostridium  Difficile Kaynaklı İshale Karşı Faydalı mıdır?

Bu bağırsak enfeksiyonu, şiddetli hatta bazen hayatı tehdit eden ciddi ishale ve kolitlere neden olur. Her ne kadar araştırmacılar tam olarak kanıtlanmadığını söyleseler de probiyotikler, C. difficle enfeksiyonunun önlenmesine yardımcı olabilir. Standart tedavi sonrası tekrarlayan enfeksiyonu kontrol etmenin zorluğu, probiyotiklerin enfeksiyonun önlenmesine yardımcı olabileceğini düşünmek için iyi bir sebeptir.

Üzerinde en çok araştırma yapılan organizmalar “Saccharomyces boulardii” ve “Lactobacillus GG”dir. 1994 yılında yapılan bir denemede sürekli olarak ishal olan hastalara ya probiyotik ya da plasebo (ilaç diye verilen ve hiç bir etkisi olamayan madde-şeker hapı olarak da bilinir) verildi. Probiyotik verilen gruptaki 26 kişiden sadece 9 kişide ishal tekrarlarken, plasebo alan gruptan ise 34 kişiden 33 kişide hastalığın devam ettiği görüldü.

Bununla beraber diğer sonuçlar daha az umut vericidir. Çoğu araştırmacıya göre bulgular şimdilik kesin sonuçlar ortaya koymuş değil.

Probiyotikler, Bütün İshal Çeşitleri İçin Yardımcı Olmayacaktır

Probiyotikler, Crohn hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalığına yakalanan kişilere fazla fayda sağlamaktan uzak görünüyorlar. Ve bazı bulgular ülserik kolitler için umut vaat etse de bu konuda da kesin sonuçlar bulunmamaktadır.

Bazı durumlarda ise uzmanlar bile probiyotiklerin faydalı olup olmadığı konusunda hemfikir değildir.

Probiyotikler Nerde Bulunur?

Günümüzde artık sağlıklı yiyecek satan dükkanlarda binlerce marka adı altında probiyotik ya da tamamlayıcıları satılmaktadır. Bunlar probiyotik organizmaları içeren yoğurt, süt ürünü içecekleri ve bunların tamamlayıcıları formunda olabilirler. Ayrıca tablet, kapsül, toz ve sıvı şeklinde de bulunabilirler.

Ürünün seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise ürünün içerdiği organizmanın etkisinin test edilmiş olmasıdır. Uzmanlar etiketinde üretim süresince değil, raf ömrü boyunca yaşantısını sürdürür denilen ürünleri seçmenin akıllıca olduğunu belirtmektedir.