• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Komplikasyonları
• Muayene
• Testleri
• Tedavi

Nedir

Kemik Mahmuzları

Kemik mahmuzları kemiklerin kenarlarında gelişen kemik uzantılarıdır. Kemik mahmuzları ağrımaz, ama yakınlardaki sinirlere ve kemiklere sürterek ağrıya neden olabilir.

Ayrıca osteofit de denilen kemik mahmuzları herhangi bir kemik üzerinde oluşabilir. Genellikle kemiklerin karşılaştığı yerlerde, eklemlerde meydana gelir. Fakat bağ dokuların ve tendonların kemikle bağlandığı yerlerde de bulunabilir. Kemik mahmuzları ayrıca omurga kemikleri üzerinde de meydana gelebilir.

Birçok kemik mahmuzu herhangi bir ağrıya neden olmaz ve yıllarca fark edilemeyebilir. Eğer kemik mahmuzları için olur da bir tedavi görürseniz, tedavinin türü mahmuzların nerede olduğuna ve sağlığınızı nasıl etkilediğine bağlı olur.

Belirtileri

Belirtiler

Birçok kemik mahmuzu hiçbir ağrı veya belirtiye neden olmaz. Genellikle röntgen veya başka bir görüntüleme tekniğinde veya başkaca bir tıbbi sorunla ilgili testlerde tesadüfen tespit edilir.

Fakat bazı kemik mahmuzları şunlara neden olabilir: 

• Eklemlerde ağrı
• Eklemlerde hareket kaybı

Diğer belirtiler kemik mahmuzunun yerine göre değişir
Kemik mahmuzunuzun bulunduğu yer, nerenizin ağrıdığını ve başkaca bir belirti gösterip göstermeyeceğinizi belirler. Örneğin:

• Dizinizdeki kemik mahmuzları bacaklarınızı bükmeyi ve uzatmayı ağrılı kılar. Kemik mahmuzları dizinizin düzgün bir şekilde işlemesine neden olan kemiklerin ve tendonların işlevine müdahale edebilir.
• Omurganızdaki kemik mahmuzları sinirleri, hatta omuriliğinizi iterek ağrıya ve vücudunuzun başka yerlerinde uyuşmaya neden olabilir.
• Boynunuzdaki servikal kemikte bulunan kemik mahmuzu içe doğru uzanır ve bazen yutkunmayı zorlaştırarak nefes almayı ağrılı kılabilir. Kemik mahmuzları, damarları da iterek beyne kan akışını azaltabilir.
• Omuzlarınızdaki kemik mahmuzları kolunuzun hareket kabiliyetini sınırlandırabilir. Kemik mahmuzları döndürücü manşetinize sürtebilir. Döndürücü manşet omuz hareketlerinizi kontrol etmenize yardım eden bir grup kas ve tendondur. Bu durum şişkinliğe (tendinit) veya döndürücü manşette yırtılmaya neden olabilir.
• Parmaklarınızdaki kemik mahmuzları deri altında sert çıkıntılar olarak ortaya çıkarak parmaklarınızın şeklini bozuk gösterebilir. Parmaklardaki kemik mahmuzları aralıklı ağrıya neden olabilir.

Doktora ne zaman gitmeli
Bir veya daha fazla ekleminizde ağrı veya şişlik varsa, ekleminizi hareket ettirmekte zorluk yaşıyorsanız doktora gidin. Eklem ağrısının altında başka bir neden yatıyorsa, erken teşhis ve tedavi eklemin daha fazla hasar görmesini engelleyebilir.

Sebepleri

Sebepler

Kemik mahmuzları, genellikle bir hastalık veya tıbbi durumun sonucu olarak, genelde eklem iltihabıyla birlikte ortaya çıkar. Eklem iltihabı ekleminizdeki kıkırdağı parçaladığı için vücudunuz kaybı telafi etmeye çalışır. Bu tamir çabası genellikle var olan kemiklerinizin uçlarında yeni kemik oluşumları anlamına gelir.

Kemik mahmuzları şöyle hastalık ve tıbbi durumların belirtisi olabilir: 

• Yaygın idiyopatik iskelet hiperostozu (DISH). Bu hastalık omurganızın bağ dokularında kemik büyümelerine neden olur.
• Plantar fasiit (Taban ağrısı). Bağ dokularının topuk kemiğinize (kalkaneus) bağlandığı yerde bazen topuk dikeni de denilen bir kemik mahmuzu meydana gelebilir. Kemik mahmuzu bağ dokusunun kronik tahrişinden veya iltihaplanmasından kaynaklanır, fakat mahmuzun kendisi taban ağrısıyla ilgili ağrıya neden olmaz.
• Spondiloz. Bu hastalıkta osteoartritle kemik mahmuzları birlikte boynunuzdaki kemiklerin (servikal spondiloz) veya belinizde (bel spondilozu) yıpranmasına neden olabilir.
• Omurga daralması. Kemik mahmuzları omurganızı oluşturan kemiklerin daralmasına yol açarak omuriliğe baskı yapabilir.

Yaşlanmanın normal bir parçası olabilir.
Kemik mahmuzları kendi başlarına da meydana gelebilir. Yaşlanmanın bir parçası olabilir. Kemik mahmuzları osteoartrit veya başka hastalıkları olmayan yaşlı insanlarda da görülür.

Vücudunuz yaşlanan eklemlere destek olsun diye kemik mahmuzları meydana getirebilir. Kemik mahmuzları dağılmakta olan kıkırdak bölgelerinin yükünü hafifletmeye yardım edebilir. Bazı insanlarda kemik mahmuzları sadece ağrılı olmak yerine faydalı da olabilir. 

Komplikasyonları

Komplikasyonlar

Kemik mahmuzları parçası oldukları büyük kemikten ayrılarak doktorların serbest cisim dedikleri şeye dönüşebilir. Serbest cisme dönüşen kemik mahmuzları ekleminizde boşlukta gezer veya eklem dokusunun bir parçası haline gelir.

Serbest cisimler kemikler arasındaki ekleminizi oluşturan yerlere kayabilir, araya girebilir ve arada bir kilitlenmeye, bir şeyin ekleminizi hareket ettirmeye engel olduğu hissine neden olabilir. Serbest cisimler eklemin önüne çıkıp uzaklaşırken eklem kilitlenmesi görünür ve kaybolur.

Muayene

Randevunuza Hazırlanmak

Eğer bir ekleminizde şiş, ağrı veya hareket sınırlaması varsa doktorunuzla görüşün. İlk randevudan sonra doktorunuz sizi eklem bozukluklarını teşhis ve tedavide uzmanlaşmış bir doktora sevk edebilir.

İşte randevunuza hazırlanmanıza yardımcı olacak ve doktordan ne bekleyebileceğinizi gösteren kimi bilgiler.

Yapabilecekleriniz

• Belirtilerinizi ve ne kadar zamandır var olduklarını not edin.
• Size teşhisi konmuş diğer hastalıkları, kullandığınız bütün ilaçları, vitaminleri ve takviye ilaçları, ailenizin kemik ve eklem hastalıkları geçmişini not ederek önemli tıbbi bilgilerinizi yazınız.
• Ekleme hasar vermiş olabilecek yakın zamandaki yaralanmaları not edin.
• Doktorunuza soracağınız soruları not edin. Sorularınızı önceden hazırlamak doktorla geçireceğiniz vakti en iyi şekilde değerlendirmenize yardımcı olur.

Sizi eklem sorunlarınız için muayene eden doktora sorabileceğiniz kimi basit sorular şunlardır: Doktoru ziyaretiniz sırasında aklınıza başka bir soru gelirse sormakta tereddüt etmeyin.

• Belirtilerimin en olası nedeni nedir?
• Başka olası sebepler var mı?
• Kesin teşhis için ne tür testlere girmem gerekir?
• Ne tür bir tedavi yaklaşımı tavsiye ediyorsunuz?
• Tedaviyle belirtilerimin ne kadar iyileşeceğini tahmin ediyorsunuz?
• İlaç tavsiye ediyorsanız, bunların olası yan etkileri nelerdir?
• Benim durumumda ameliyat bir seçenek midir? Neden ameliyat olmalıyım veya neden olmamalıyım?
• Belirtilerimi hafifletmek için kendi başıma yapabileceğim şeyler nelerdir?
• İyileşmemi izlemek için beni ne sıklıkta görmeniz gerekir?
• Bir uzmana görünmeli miyim?

Doktorunuzdan bekleyebilecekleriniz
Doktorunuz büyük ihtimalle size bir dizi soru soracaktır. Bunları yanıtlamaya hazır olursanız, daha fazla zaman ayırmak istediğiniz konuları görüşebilirsiniz. Doktorunuz şunları sorabilir:

• Belirtileriniz nelerdir?
• Belirtileri ilk defa ne zaman fark ettiniz?
• Ağrınız ne kadar şiddetli?
• Ekleminizi veya eklemlerinizi hareket ettirirken sorun var mı?
• Belirtileriniz gündelik işlerinizi yerine getirmenize engel oluyor mu?
• Son zamanlarda başınızdan eklem hasarına neden olabilecek bir kaza geçti mi?
• Şu zamana kadar evde herhangi bir tedavi uyguladınız mı? Faydası dokunan bir şey oldu mu?
• Size başka bir hastalık teşhisi konmuş muydu?
• Vitaminler ve takviyeler dahil olmak üzere şu anda ne tür ilaçlar kullanıyorsunuz?
• Normal egzersiz rutininiz nedir?
• Birinci dereceden akrabalarınızda, yani anne ve baba, kardeşlerde kemik hastalıkları görülmüş mü?

Bu sırada yapabilecekleriniz
Randevunuzla aranızda olan vakitte evde kendi kendinize bakmayı deneyin. Aspirin, ibuprofen ve naproksen sodyum gibi reçetesiz satılan steroid olmayan iltihap önleyici ilaçlar ağrınızı ve şişi indirmeye yardımcı olabilir. Hasar görmüş olan ekleme günde birkaç kez 15 ila 20 dakika buz koymak da sizi rahatlatabilir.

Doktorunuzla görüşene kadar eklemi ağrınızı artıracak şekillerde kullanmaktan kaçının.

Testleri

Testler ve Teşhis

Eklem ağrısı yaşıyorsanız, doktorunuz ağrınızı daha iyi anlamak için sizi fiziksel muayeneden geçirecektir. Ağrının tam olarak nereden geldiğini anlamak için eliyle ekleminizi kontrol edebilir. Bazen doktorlar eliyle bir kemik mahmuzunu hissedebilir, bununla birlikte bir sivilcenin içinde olan mahmuzları hissetmek kolay değildir.

Doktorunuz teşhisi kesinleştirmek için eklemlerinize ve kemiklerinize bakabileceği bir görüntüleme testi isteyebilir. Kemik mahmuza bakmanın en yaygın yollarından bazıları şunlardır: 

• Röntgen filmleri
• Bilgisayarlı Tomografi (CT).
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR)

Tedavi

Tedaviler ve İlaçlar

Kemik mahmuzu için özel bir tedavi yoktur.

Kemik mahmuzları ağrıya neden olmuyor, eklemlerinizde hiçbir hareket kısıtlaması yapmıyorsa muhtemelen tedaviye ihtiyacınız yok demektir. Tedaviye ihtiyacınız varsa, bu genellikle eklem hasarının artmasını önlemek için altta yatan sorun hedef alınır.

İlaçlar
Kemik mahmuzunuz ağrıya neden oluyorsa doktorunuz ağrıyı azaltmak için reçetesiz satılan steroid olmayan iltihap kurutucu ilaçlar verebilir.

Ameliyat
Hareket kabiliyetinizi azaltan veya günlük işlerinizi yapmanızı engelleyen başka sorunlara neden olan kemik mahmuzları ameliyat gerektirebilir. Ne tür bir ameliyat gerektiği kemik mahmuzunuzun nerede olduğuna ve sizin özel durumunuza bağlıdır. Örneğin, kemik mahmuzları genellikle daha kapsamlı artrit ameliyatı sırasında alınır. Dirseğinizde artrit varsa cerrah, dirseğinizi onarırken kemik mahmuzlarını da alabilir.

Kemik mahmuzları için yapılan ameliyatlar açık ameliyatlardır, yani cerrah ekleme ulaşmak için eklemin etrafındaki deriyi keserek açar. Kemik mahmuzu ayrıca artroskopik olarak da yapılabilir, yani cerrah mahmuzları alacağı özel cerrahi aletleri sokabilmek için küçük delikler açar. Artroskopik ameliyat sırasında cerrah eklemin içini görmek için küçük bir kamera kullanır.