Nedir

Nedir?

Klamidya testleri, klamidya bakterisinin (Chlamydia trachomatis) vücutta bulunup bulunmadığını ve enfeksiyona neden olup olmadığını göstermek için vücut sıvısı veya idrar örneği kullanır. Klamidya, gelişmiş ülkelerde cinsel yolla bulaşan en yaygın bakteriyel enfeksiyondur.

Klamidya enfeksiyonunun tespitinde birkaç test türü kullanılabilir. Çoğu test, etkilenen bölgeden alınan vücut sıvısı örneğini kullanır.

  • Nükleik asit amplifikayon testleri (NAAT). Bu testler klamidya bakterilerinin genetik malzemelerini (DNA) tespit eder. Bu testler mevcut en hassas testlerdir. Bu testlerin oldukça doğru olduğu ve yanlış-pozitif test sonuçlarının muhtemel olmadığı anlamına gelir. Polimeraz zincirleme reaksiyonu testi nükleik asit amplifikasyon testlerine bir örnektir. Bu test idrar örneğinde de yapılabilir.
  • Nükleik asit hibridizasyonu (DNA prob testi). DNA prob testi klamidya DNA’sını tespit eder. Prob testi oldukça doğrudur; fakat nükleik asit amplifikasyon testleri kadar hassas değildir.
  • Enzime bağlı bağışıklık deneyi (ELISA, EIA). Bu hızlı test bağışıklık sisteminin klamidya enfeksiyonuyla savaşmasını tetikleyen maddeleri (klamidya antijenleri) tespit eder.
  • Direkt floresan antikor testi (DFA). Bu hızlı test aynı zamanda klamidya antijenlerini de tespit eder.
  • Klamidya kültürü. Kültür klamidya bakterisinin büyümesine izin veren özel bir kaptır. Bu test diğer testlerden daha pahalıdır ve daha uzun sürer (5-7 gün arası). Kültür laboratuvarda yapılmalıdır.

Neden Yapılır

Neden Yapılır?

Klamidya testleri aşağıdaki amaçlarla yapılır:

  • Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon belirtilerinin nedeninin klamidya enfeksiyonu olup olmadığını tespit etmek için
  • Klamidya rahatsızlığı taşıma riski yüksek olan kişileri kontrol edin. Klamidya enfeksiyonu her zaman belirtilere neden olmaz. Uzmanlar, aşağıdaki kişilerin klamdiyaya karşı test edilmesini öneriyor:  
  • 24 yaş üzeri ve altındaki tüm cinsel olarak aktif olan kadınlar
  • Yüksek riskli cinsel davranışlarda bulunan 24 yaşından büyük kadınlarda
  • Eğer yüksek riskli cinsel davranış rapor edildiyse hamileliğin ilk üç ayındaki ve son üç aynıdaki bütün hamile kadınlar. Klamidya enfeksiyonu bulunan hamile bir kadını tedavi etmek bebekte enfeksiyonu önleyebilir.  
  • Pelvik enflamatuvar hastalığı olan bütün kadınlar
  • Pelvik incelemede rahim ağzı enfeksiyonu (servisit) belirtileri tespit edilen bütün kadınlar
  • Doğum esnasında annesinde klamidya enfeksiyonu bulunan yeni doğmuş bebekler enfeksiyona karşı kontrol edilmelidir. 

Hazırlık

Hazırlık

Klamidya testi vücudun enfeksiyon kapma ihtimali yüksek olan bölgesinden alınan sıvıyla (doğrudan örnek) veya idrar örneğiyle yapılır. Eğer klamidya testi:

  • Doğrudan örnek ile yapılıyorsa (genellikle rahim ağzından alınır): Kadın klamidya testinden önce 24 saat süreyle antiseptik suyla yıkanmamalı, vajinal krem veya ilaçlar kullanmamalıdır.
  • İdrar örneğiyle yapılıyorsa: İdrar örneği toplamadan önce 2 saat idrarınızı yapmayın.

Neden Yapılır devamı

Nasıl Yapılır?

Doğrudan örnek

Doğrudan örnekte etkilenen bölgeden vücut sıvısı örneği alınır. Yetişkinlerde bu alanlar arasında rahim ağzı, idrar yolu, rektum veya göz bulunabilir. 

  • Erkekler için. İdrar yolu veya rektumdan örnek almak için doktorunuzu idrar yolu veya rektumun açıldığı yere pamuklu bez yerleştirir. Eğer erkek örnek alınmadan önce en az 2 saat süreyle idrara çıkmadıysa idrar yolundan alınan örneğin klamidyayı tespit etmesi daha olasıdır. 
  • Kadınlar için. Rahim ağızından örnek almak için bel altındaki kıyafetlerinizi çıkartırsınız ve belinizin çevresine bir örtü örtülür. İnceleme masasında ayaklarınız yukarıya kaldırılmış ve stapesle desteklenmiş şekilde sırt üstü uzanırsınız. Bu şekilde doktorunuz vajina ve genital bölgenizi inceleyebilir. Doktorunuz vajinanıza eğri köşeli (spekulum) alet yerleştirir. Spekulum yavaşça vajinal duvarları açar, bu şekilde vajina ve rahim ağzınız incelenebilir. Örnekler rahim ağzında pamuklu bez veya ufak bir fırçayla alınır. 
  • Gözünüzden örnek almak için doktorunuz yavaşça alt ve üst göz kapağınızın içini bir pamuklu bir bezle fırçalar.

Bazı nadir durumlarda boğaz kültürü de yapılabilir.

İdrar örneği

Eğer idrar örneği nükleik asit amplifikasyonu testi için toplanırsa (polimeraz zincirleme reaksiyon testi gibi), testten önce 2 saat süreyle idrara çıkmayın. İdrardan önce genital bölgeyi temizlemeyin. İdrarınızı yapmaya başladığınız gibi ilk idrar akıntısını toplayın.

Nasıl Hissedersiniz

Nasıl Hissedersiniz?

İdrar yolu, anüs veya rektumdan örnek alınması hafif rahatsızlığa veya ağrıya neden olabilir.

Rahim ağzından örnek almak hafif rahatsızlığa neden olabilir. Birçok kadın işlemi simir testine veya pelvik incelemeye benzetir. Bazı kadınlar spekulum vajinaya yerleştirilirken kramp hisseder.

Gözkapaklarında yaralar olmadığı sürece gözden alınan örnek ağrılı değildir.

Riskler

Riskler

Rahim ağzı, idrar yolu, rektum, göz veya boğazdan sıvı örneği alınırken sorun çıkma ihtimali oldukça ufaktır.

Bazı nadir durumlarda pamuklu bez idrar yoluna yerleştirilirken korku veya ağrı nedeniyle kişinin aniden başı dönebilir ve kişi bayılacakmış gibi hissedebilir (vazovagal senkop).

Sonuçlar

Sonuçlar

Klamidya testleri, klamidya bakterisinin (Chlamydia trachomatis) vücutta bulunup bulunmadığını ve enfeksiyona neden olup olmadığını göstermek için vücut sıvısı veya idrar örneği kullanır.

Klamidya testleri

Normal:

Klamidya antijenleri veya DNA’sı bulunmaz. Eğer kültür yapılırsa, klamidya bakterisi kültürde büyümez. Belirtilerin nedenini bulmak için diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için daha fazla test gerekebilir.

Anormal:

Klamidya antijenleri veya DNA bulunur. Eğer kültür yapılırsa kültürde bakteriler büyür.

Testi Ne Etkiler?

Testi yapamama veya sonuçların yardımcı olmamasının nedenleri arasında şunlar yer alır:

  • İdrar yolundan idrar veya sıvı örneği alınmadan önce (2 saat içerisinde) idrar çıkmak
  • Rektal örnekte dışkı
  • Testten önce antibiyotik kullanmak
  • Testten önce 24 saat içerisinde antiseptik suyla yıkanmak veya vajinal krem veya ilaçlar kullanmak

Düşünmeniz Gerekenler

Düşünmeniz Gerekenler

  • Eğer klamidya enfeksiyonundan şüpheleniyorsanız, test sonuçları elde edilene kadar cinsel ilişkiye girmeyin. Eğer klamidya enfeksiyonu bulunuyorsa, tedavinin başlamasının ardından 7 gün süreyle cinsel ilişkiye girmeyin. Sizin tekrar enfeksiyon kapmanızı ve diğer kişilerin enfeksiyon kapmasını önlemek için partnerinize de klamidya tedavisi uygulanmalıdır.  
  • Sadece bir laboratuvar testi (NAAT, ELISA, DFA, DNA prob testi veya klamidya kültürü) klamidya teşhisi için gereklidir. Doktorunuz hangi testi kullanacağını seçer.
  • Doktorunuz klamidya enfeksiyonunun federal sağlık departmanına bildirmelidir. Sağlık departmanı tedaviye ihtiyaçları olduğunu bildirmek için cinsel partnerlerinizle iletişime geçebilir.
  • Klamidya taraması ve tedavisi pelvik enflamatuvar hastalığını önlemeye yardımcı olabilir.
  • Diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar klamidyayla birlikte bulunabilir; bu nedenle kişinin bütün cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı tedavi görmesi gerekir. Klamidya gibi diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar da HIV virüsü kapma riskini artırabilir. Klamidya veya diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar için yapılan testlerle birlikte HIV testi de uygulanabilir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

Gelmeden önce sperm ile ilgili hangi testleri yaptirmamiz gerekiyor... devamı