• İçindekiler
• Nedir
• Türleri

Nedir

Azalan kan miktarının giderek görme kaybına yol açtığı bir bozukluktur. Ağ tabakanın orta kısmındaki sarı nokta olan bir görsel berraklık bölgesi (makula) vardır. Bu bölge araba kullanma, okuma ya da televizyon seyretme gibi küçük nesneler üzerine odaklanmayı gerektiren etkinliklerde kullanılır. Makula ile ilgili bozukluk, sadece merkezi görüşün kaybolmasına neden olur. Yüzeysel görüş alanlarını etkilemez. Genellikle uzun bir zaman diliminde gelişir. Geç evrelere kadar fark edilmez. Nedeni genellikle bilinmez.

Makula merkezi görme bölgesini oluşturduğu için hastalıkları erken dönemde şikayet ortaya çıkarırlar. Bunlar hastanın tam merkezde gri renkte bir leke görmesi, baktığı yeri değil çevresini görmesi, düz çizgileri kırık, cisimleri eğri görmesi, cisimleri olduğundan küçük görmesi ve renk görme bozukluğu olabilir. Makula hastalıkların takibinde Amsler grid denilen bir test kullanılır. Bu hastalar tarafından evlerinde de uygulanabilecek basit bir testtir. Bir kareli kağıdın ortasına nokta yapılır ve her seferinde bir göz kapatılıp diğeri ile bu noktaya bakılır. Kareler düzgün görünmüyorsa, çizgilerde kesiklik ve görülmeyen alanlar oluşuyorsa bir problem var demektir. 

Türleri

Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu: Yaşa bağlı makula dejeneresansı 50 yaşın üzerinde ağır görme kaybının başta gelen nedenidir. Hastalık genellikle iki gözü etkiler. Yaşla birlikte makulada bazı değişiklikler olur, görmeyi sağlayan hücrelerin sayısı azalır ve hücrelerde bazı maddeler birikmeye başlar. Bu hastalıkta bunlara ek bazı değişiklikler oluşur. Makulada küçük, sarı-beyaz hafifçe kabarık ve değişik büyüklüklerde lezyonlar ortaya çıkar. İleri evrelerde anormal damar oluşumu, sızıntı, yara dokusu oluşması, hücrelerde yoğun işlev kaybı ve görme sağlayan hücreleri üzerinde tutan renkli tabakada dekolman oluşabilir. Kesin tedavisi yoktur. Bazı vitamin ve destekleyici ilaçların kısmen faydası olabilir. Daha önemlisi anormal damarlanma tespit edildiğinde derhal lazerle yakılarak ilerlemesinin durdurulması gerekir.

Santral Seröz Retinokoroidopati: Genellikle genç erkeklerde görülen ve sebebi bilinmeyen bir hastalıktır. Stresli bir hayat tarzının temayül oluşturduğu söylenmektedir. Görmede azalma, görüntülerde bozukluk, görme alanında genel bir kararma ve hipermetropide artış meydana getirir. Seyri 3-6 ay kadar sürebilir ve bu süre zarfında görme belirgin şekilde düzelir, fakat tekrarlayıcı bir hastalıktır. Sık tekrarlar ve görmeyi tehdit ederse lazer tedavisi uygulanabilir.

Makula Delikleri: Makula delikleri çoğunlukla 60-70 yaşları arasında görülür. Sebebi vitreus tabanının makulaya uyguladığı çekinti olarak görülmektedir. Tedavisinde bazı cerrahi müdahaleler yapılmaktadır. 

Retina Önünde Zar Oluşması: Yaşlılık, göz yaralanmaları, iltihaplanmaları ve cerrahileri sonucu meydana gelen bu zar makula bölgesinde kırışıklık yaparak görmeyi bozar. Tedavisinde cerrahi olarak bu zar temizlenir.

Makula ile ilgili bozukluk, batılı ülkelerde körlüğün en bilinen nedenlerinden biridir ve yaşlılar arasında yaygındır. Tedavisi yoktur; ancak bazı durumlarda lazer ameliyatı, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.