Yorgunluğun 7 Sebebi

Uykunuzu yeterince almanıza rağmen yinede bitkin mi hissediyorsunuz? Kendinizi her işe koşmaktan suçlamadan önce açıklayamadığınız yorgunluğun temelinde neyin yatabileceği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Küresel bir enerji krizinin ortasındayız ama bunun petrolle hiçbir ilgisi yok. Problem: açıklanamayan yorgunluk.

"Çok yorgunum; Eskiden yaptığım şeyleri artık yapamıyorum."

"Gitmeyi çok isterdim ama gerçekten hiç enerjim yok."

Bu cümleler kulağa artık tekrarlanan bir dua, toplu esnememizin giderek artan bir yankısı gibi geliyor.

Tabi ki bazılarımız için sorunun tek kaynağı; her işe koşmak ve yeterli ya da kaliteli bir uykunun alınamaması. Sürekli olarak her gece 5-6 saat uyuyorsanız, yaşınız ne olursa olsun eninde sonunda yorgun ve bitap düşersiniz.

Fakat her gece sağlıklı bir şekilde 7-8 saat uyuyorsanız ve yine de yorgun hissediyorsanız, uzmanlara göre yorgunluğa neyin sebep olduğunu anlamak için bir sağlık kontrolü yaptırma zamanı gelmiş demektir.

Yorgunluğunuz bir haftadan uzun bir süredir devam ediyorsa ve neden yorgun hissettiğinize dair bir açıklamanız yoksa bir doktora görünmenizde fayda var.

Yorgunluk bazen ciddi bir hastalığın işareti olsa bile uzmanlara göre çoğunlukla ufak çaplı bir sorundan kaynaklanır ve tedavisi de oldukça basittir.

Neden esneyip durduğunuzu düşünmekten kurtulmak için yorgunluğa neden olan 7 gizli sebebi (doktorunuza danışabileceğiniz olası sağlık problemleri) aşağıda bulabilirsiniz.

Yorgunluk Sebebi 1: Anemi (Kansızlık)

Doğurgan olduğunuz bir dönemdeyseniz ve özellikle adet dönemleriniz ağır geçiyorsa, ayrıca fibroit tümör ya da rahim polipleri varsa ya da yeni doğum yaptıysanız, oluşan kan kaybı anemiye (kansızlık) neden olmuş olabilir. Bu da özellikle kadınlarda yorgunluğa neden olan en önemli sebeptir.

Sorunlar, kanamadan dolayı hemoglobin eksikliği oluştuğunda meydana gelir. Hemoglobin, akciğerlerden vücudun diğer bölgelerine oksijen taşıyan, kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve demir açısından zengin olan bir proteindir. Vücuttaki dokulara ve organlara yeterince oksijen gitmediğinde ise yorgunluk meydana gelir.

Anemiye neden olan diğer faktörler arasında iç kanama, demir, folik asit ya da B12 vitamini eksikliği olabilir. Anemi aynı zamanda böbrek hastalığı gibi kronik bir hastalıktan dolayı da oluşabilir. Baş dönmesi, üşümek ve asabilik gibi belirtiler görülebilir.

Doktorunuz anemiyi tespit etmek için bir kan testi yapar. Eğer sebep demir eksikliğiyle ilgiliyse, tedavisi demir ilaveleri ve diyete demir açısından zengin gıdaların (ıspanak, brokoli ve kırmızı et) dahil edilmesiyle yapılır.

İyi haber: Etkili bir tedaviyle yorgunluk belirtileri 30 gün içinde azalmaya başlar.

Yorgunluk Sebebi 2: Yetersiz tiroit salgısı (Hipotiroidizm)

Kendinizi genelde tembel, bitkin ve hatta biraz depresif hissediyorsanız, sorun hipotiroidizm diye de bilinen yavaş çalışan tiroit beziniz olabilir. Tiroit, boynun altında bulunan ufak, kelebek şeklinde bir bezedir ve vücudun çalışma hızını yani metabolizmasını ayarlar.

Teşhis edilmemiş tiroit bozukluğu, en başta gelen kadın sağlık problemlerinden biridir. Hatta bilindiğinden çok daha yaygın olabilir.

60 yaşına gelen kadınların ortalama yüzde 17'sinde tiroit bozukluğu vardır ve çoğu bunun farkında bile olmayabilir. Uzmanlara göre hipotiroidizmin en yaygın sebebi, Hashimoto tiroidi diye de bilinen bir bağışıklık sistemi bozukluğudur. Bu durum, toksin üretiminden sorumlu olan ve tiroit bezi tarafından salgılanan hücrelerin ve diğer hormonların vücut tarafından yok edilmesine neden olur. Sonuç ise hipotiroidizm ya da yavaş çalışan bir metabolizma olabili.

T3 ve T4 olarak bilinen kan testleri, tiroit hormonlarını tespit etmek için tasarlanmıştır. Uzmanlara göre, hormonların miktarı düşükse sentetik hormonlar vücudu tekrar hızlandırabilir ve kendinizi kısa bir süre içinde daha iyi hissedersiniz.

Yorgunluk Sebebi 3: Teşhis edilmemiş İdrar Yolu Enfeksiyonu

Çoğu kadın idrar yolu enfeksiyonunun belirtilerini yanma ve sürekli olarak tuvalete çıkma ihtiyacı olarak bilse de bazen hastalığın tek belirtisi yorgunluk da olabilir.

Her kadında idrar yolu enfeksiyonunun genel belirtilerine rastlanmaz. Bazılarında yorgunluk dışında hiçbir belirti olmayabilir ya da farkına varılmayan hafif belirtiler olabilir.

İdrar yolu enfeksiyonuna genelde bir bakteri neden olur ve çoğunlukla hatalı tuvalet hijyeninden kaynaklanır. Bakterileri vajinadan idrar yoluna doğru itebileceğinden cinsel birleşme de hastalık riskini artırabilir.

Doktorunuz idrar yolu enfeksiyonundan şüphelenirse bir idrar testi yapar. Hastalığın tedavisi hızlı ve kolaydır ve genelde ağızdan alınan bir antibiyotikle yapılır. Yorgunluk da genelde bir hafta içinde geçer.

Belirtiler tekrar ederse, yeniden bir test yaptırılır. Çünkü idrar yolu enfeksiyonu bazı kadınlarda kronik olabilir. Böyle bir durum söz konusuysa, doktorunuza alabileceğiniz önleyici tedbirler hakkında (düşük doz antibiyotik gibi) danışın.

Yorgunluk Sebebi 4: Aşırı Kafein Tüketimi

Çoğumuz enerjimizi hızlıca artırmak için kola ya da kahve içeriz, fakat kafeinin etkisi bazı kadınlarda tam tersi olabilir.

Araştırmacılar kafeinin bir uyarıcı olmasına rağmen aşırı tüketildiği takdirde ters bir etkiye neden olabileceğini söylüyor.

Kafeinin devamlı istismarı, bazı kişilerde yorgunluğa neden oluyor. Enerjinizi artırmak için biraz daha fazla kafeine ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. Araştırmacılara göre sorunu çözmek için artırılan kafein miktarı sadece yorgunluğu arttırır.

Çözüm: Beslenmenizdeki kafein miktarını mümkün oldukça sınırlayın. Bu da sadece kahveyi bırakmak anlamına gelmez. Çikolata, çay, soda ve hatta bazı ilaçlar da kafein içerir ve dolayısıyla açıklanamayan yorgunluğa sebep olabilir.

Yorgunluk Sebebi 5: Besinlerin Sindirilmemesi

Besinlerin normalde bize enerji vermeleri beklense de bazı doktorlar sindirilemeyen besinlerin ters bir etkide bulunabileceğini düşünüyor. Uzmanlara göre hafif hazımsızlıklar bile sizi uykulu hissettirebilir. Sindirilemeyen besinleri sürekli tükettiğinizde kendinizi de sürekli yorgun hissedebilirsiniz.

Uzmanlar, "Besinlerin sindirilmemesinin yorgunluğa neden olduğuna dair bulgular vardır ve hatta bulgular yorgunluğun, besinlerin sindirilmediğinin habercisi olduğunu ortaya koymaktadır" diyorlar.

Eğer siz de tüm bu esnemelerin arkasında tükettiğiniz besinlerin olduğunu düşünüyorsanız, uzmanlar bir eleme diyetine girmenizi tavsiye ediyor. Bunun için,yedikten 10 ila 30 dakika içinde uykulu hissettiren gıdaları diyetinizden çıkarmanız gerekiyor.

Yorgunluk Sebebi 6: Uyku Apnesi

Uykunuzu yeterince almayınca kendinizi yorgun hissetmeniz normaldir. Peki, uykunuzu yeterince alıp almadığınızı bilmiyorsanız ne olacak? Bu duruma ise uyku apnesi denen bir rahatsızlıkta sık rastlanılır. Uyku apnesi, gece boyunca geçici ve sık sık nefes alıp vermeyi kestiğiniz bir uyku bozukluğudur. Nefes alıp vermeyi kestiğiniz her sefer uykunuz bölünür ancak genelde bunun farkında bile olmazsınız. Tek farkına vardığınız şey ne kadar uyursanız uyuyun kendinizi sürekli yorgun hissetmenizdir.

Uzmanlara göre, üst solunum yolundaki bir tıkanma sonucu meydana gelen uyku apnesi genelde aşırı kilolu ya da obez olan kadınlarda görülür. Genelde horlamak, uyku apnesinin bir belirtisi olabilir. Hastalığın teşhisi için bir uyku merkezine ya da uyku apnesi konusunda uzman bir doktora gitmeniz gerekir.

Uyku apneniz varsa doktorunuz genellikle yaşam tarzınızda bazı değişiklikler yapmanızı isteyecektir. Bu değişiklikler de genelde eğer kullanıyorsanız sigarayı bırakmak ve varsa eğer fazla kilolarınızı vermek olabilir. Tıbbi tedavi yöntemi olarak, uyurken solunum yolunu açık tutmaya yardımcı olan cihazlar da kullanılabilir. Bazı şiddetli durumlarda, yeterli hava akışını sağlamak için ameliyat gerekir. Uyku apnesi tedavi edilmediği takdirde felç ya da kalp krizi geçirme riski doğurabilir.

Yorgunluk Sebebi 7: Teşhis Edilmemiş Kalp Hastalığı

Eskiden kolay gelen şeyleri şimdi yaparken kendinizi tükenmiş hissediyorsanız, doktorunuzla kalp hastalığı ihtimali hakkında görüşmeniz faydalı olabilir.

Uzmanlara göre kişilerde sıradan işler (evi süpürmek, bahçede çalışmak ya da evden işe gidip gelmek gibi) yaparken aşırı yorgunluk belirtileri varsa, kalbiniz tıbbi ilgi gerektiren bir İMDAT sinyali veriyor olabilir.

Tabi bu, her esnediğinizde paniğe kapılmanız gerektiği anlamına gelmez. Yorgunluk genelde kalp hastalığının ilk belirtisi değildir ve çoğunlukla da daha önemsiz bir nedeni vardır.

Uzmanlar aynı zamanda kalp hastalığının kadınlarda görülen en önemli ölüm nedeni olduğunu da vurgulamaktadır. Aktiviteler sonrası hissedilen bariz bir yorgunluk söz konusuysa ve akla başka bir neden gelmiyorsa, sağlık kontrolü için doktorunuza başvurmakta fayda vardır. Yorgunluğunuz kalple ilgiliyse, ilaçlar ya da uygulanan tedavi sorunun düzelmesinde, yorgunluğun azalmasında ve enerjinin geri kazanılmasında faydalı olacaktır.