• İçindekiler
• Nedir?
• Sebepleri
• Belirtileri
• Doktora ne zaman görülmeli?
• Risk Faktörleri
• Komplikasyonlar
• Muayeneye Hazırlık
• Testler ve Teşhis
• Tedavisi
• Önlemler

Nedir?

Karaciğerdeki kan akışı normalin altına düştüğünde Özofagus varisine yol açar. Damarların şişmesiyle kan küçük kan damarlarının içinde birikir. Genişlemiş ve şişmiş olan küçük damarlarda kan basıncı normaldekinden oldukça yüksektir. Artmış olan basınç ani ve şiddetli kanamalara sebep olabilir. Kanama riski nedeniyle özofagus varisleri ciddi ve hayat tehdit edici bir soruna yol açar.

Sebepleri

Karaciğerde çeşitli hastalıklar (siroz, tromboz, parazit enfeksiyonu vs) nedeniyle küçülüp sertleşmeler görülür. Karaciğere bağırsaklardan gelen kan akımı dönerek özofagustaki kan akımının artmasına eden olur. Bu durum kötüleştikçe yeni gelişen damarlar yüksek basıncı tolere edemez ve şişmeye başlar. Ne zaman bu venlerde bir çatlama ya da tahriş olursa, şiddetli ve hayatı tehdit eden kanamalar başlayabilir. Nadiren diğer tıbbi nedenlerle de özofagus varisleri gelişebilir; portal vende trombozlar vs gibi. 

Belirtileri

Kanama oluşuncaya kadar hiçbir belirti ve bulguya rastlanmaz. Özfagus varis kanaması belirtileri ve semptomları şunlardır:

. Kan kusma
. Siyah, katran veya kanlı dışkılama
. Ciddi vakalarda şok

Doktora ne zaman görülmeli?

Herhangi bir karaciğer hastalığı tanısı konulduysa, doktorunuzdan Özofagus varis riski hakkında bilgi almalısınız. Kan kusma veya dışkınızda koyulaşma ve kanama varsa hiç vakit kaybetmeden doktora görünmelisiniz.

Risk Faktörleri

İlerlemiş karaciğer hastalığı olmasına rağmen birçok kişide Özofagus varis kanamasına rastlanmaz. Eğer kanama varsa Özofagus varisi olma ihtimali daha yüksektir.

Venlerde (Varis) yüksek kan basıncı. Genişlemiş varislerde basınç miktarıyla birlikte kanama riski artar.
Geniş varisler. Genişleyen varislerde kanama olasılığı yüksektir.
Kırmızı renkli varisler. Endoskopi yapılarak tespit edilen uzun kırmızı çizgiler ve kırmızı noktalarda kanama riski yüksektir.
Siroz veya Karaciğer Yetmezliği. Ağır karaciğer hastalıkları, varis kanamalarına neden olur.
Karaciğer hastalığı olmasına rağmen sürekli alkol alınmaya devam edilmesi varis kanaması riskini arttırır.

Komplikasyonlar

Kanama
Özofagus varislerinin en ciddi komplikasyonu kanamadır. Bazı durumlarda kanama miktarı hastayı felce uğratacak kadar fazla miktarda olur. Bu ölüme bile yol açabilir.

Muayeneye Hazırlık

Eğer Özofagus Varis Kanaması belirtileri yaşıyorsanız, hemen doktora görünmelisiniz.

. Randevuya gitmeden önce neler yapmanız gerektiği konusunda doktorunuzdan bilgi alın. Örneğin randevuya bir şeyler yiyip içmeden aç karnına gitmeniz istenebilir.
. Randevu sırasında unutmamak için yaşadığınız sıkıntıları not edin.
. Yakın zamanda yaşadığınız büyük üzüntü, değişiklik, seyahatler, alkol kullanımı, diyet ve egzersiz bilgilerinizi de randevudan önce not edin.
. Yakın zamanda veya düzenli olarak kullandığınız ilaçları listeleyin.
. Doktora bir yakınınızla birlikte gidin. Bilgilendirme ve bilgi alma konusunda sizin unuttuklarınızı telafi edebilir.
. Doktora soracağınız soruları not alın.

Testler ve Teşhis

Eğer ilerlemiş bir karaciğer hastalığınız varsa doktorunuz özofagus varisleri için tahlil isteyebilir. Özofagus Varis tanısında kullanılan testler şunlardır:

Endoskopi: İnce fleksibl, ucunda ışık kaynağı ve kamera olan bir tüple yemek borusu incelenir; eğer burada torbalaşmış şekilde varisler görülür. Eğer varislerden kanama varsa doktorunuz bunu fark eder ve tedavisi için girişimlerde bulunur.

Görüntüleme testleri: Bilgisayarlı tomografi (CT) ve Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) teşhis için kullanılabilir.

Tedavisi

Özofagus varis tedavisinde birincil amaç kanamayı önlemektir. Özfagus varis kanamasında hayati risk vardır.

Varis kanamalarının acil tedavileri ilaçlar, damar yoluyla sıvı, kan ve ilaçların ile gastrokopik girişimlerle kanamanın durdurulmasını içerir.

Birkaç başka tedaviyle daha ileri kanamalar durdurulur. Kanayan damar içine bu damarı donduran enjeksiyonlar yapılabilir. Varisleri sıkıca bağlayıp yok eden bant tedavisi uygulanabilir.

Ağızdan ya da damar yoluyla önleyici ilaçlar, K vitamini ve nitrat grubu ilaçlar verilebilir. Aynı zamanda doktorunuz sizin hastalığın ilerlemesini engelleyen koruyucu ilaçlar verebilir.

Önlemler

Kanamayı engellemek için doktorunuzun ilaç, diyet ve aktiviteyle ilgili önerilerine uyunuz. Eğer alkole bağlı sirozunuz varsa, içkiyi kesmek hastalığın ilerlemesini engelleyecektir. Bunu önlemenin tek yolu varis gelişiminde rol oynayan sebepleri engellemekle olur.