• İçindekiler
• Nedir
• Belirtiler
• Teşhis
• Tedavi

Nedir

Sabah bulantısı, gebelik sırasında meydana gelen bir bulantıdır. Ama sabah bulantısı yanlış bir isimdir çünkü günün veya gecenin herhangi bir saatinde gelebilir.
Sabah bulantısı gebe kadınların birçoğunu etkiler. Sabah bulantısı ilk trimesterde en yaygındır ama bazı kadınlar tüm gebelik boyunca sabah bulantısı yaşayabilirler. Sabah bulantısı için genelde tedavi gerekmez ama çeşitli evde tedaviler, örneğin gün boyunca hafif şeyler yemek ve zencefilli gazoz yudumlamak bulantıyı geçiremeye genelde yardımcı olur.
Nadiren, sabah bulantısı o kadar şiddetlidir ki hiperemezis gravidarum olarak sınıflanır. Bu tür sabah bulantısı hastanede kalmayı, damar içi sıvılar ve ilaçlarla tedaviyi gerektirebilir.

Sebepler

Sabah bulantılarının kaynağı tam olarak açık değil ama gebelikteki hormonal değişikliklerin rol oynadığı düşünülüyor. Nadiren, ciddi veya kalıcı bulantı ya da kusma gebelikle ilişkili olmayan bir tıbbi durumdan, örneğin tiroit veya karaciğer hastalığından kaynaklanabilir.

Belirtiler

Sabah bulantısı ister kusma olan ister olmayan bulantıyla tanımlanır. Sabah bulantısı ilk trimester sırasında en yaygındır, bazen gebe kaldıktan iki hafta kadar erken başlar.

Doktora ne zaman gitmeli
Şu durumlarda gebelik uzmanınızla irtibata geçin:

• Bulantı veya kusma şiddetliyse
• Çok az idrar çıkarıyorsanız veya rengi koyuysa
• Sıvıları zaptedemiyorsanız
• Ayağa kalktığınızda başınız dönüyorsa veya bayılıyorsanız
• Kalbiniz küt küt atıyorsa
• Kan kusuyorsanız

Risk faktörleri

Sabah bulantısı gebe olan herkesi etkileyebilir. Şu durumlarda sabah bulantısı yaşamanız daha olasıdır:

• Hareket bulantısı (taşıt tutması), migren, çeşitli kokular veya tatlar, gebelikten önce östrojene (örneğin doğum kontrol haplarına) maruz kalmaktan kaynaklanan bulantı veya kusma yaşadıysanız
• Önceki bir gebelik sırasında sabah bulantısı yaşadıysanız
• İkiz veya daha çok çocuğa gebeyseniz

Komplikasyonlar

Sabah bulantısının tipik vakaları anne veya bebeğe risk teşkil etmez. Ama hamilelikten önce düşük kiloluysanız ve sabah bulantısı gebelik sırasında sağlıklı miktarda kilo almanızı önlüyorsa bebek düşük kilolu doğabilir. Nadiren, sık kusma ağızla mideyi birleştiren tüpte (özofagus) yırtılmalara yok açabilir.

Teşhis

Sabah bulantısı genelde işaretleriniz ve belirtilerinize bağlı olarak teşhis edilir. Gebelik uzmanını hiperemezis gravifdarumdan şüphelenirse çeşitli idrar ve kan tahlilleri yaptırmanız gerekebilir. Gebelik uzmanınız fetüslerin sayısını doğrulamak ve bulantıya etki edebilecek alttaki durumları tespit etmek için ultrason kullanabilir.

Tedavi

Çoğu sabah bulantısı vakasında tedavi gerekmez. Ama sabah bulantınız şiddetliyse gebelik uzmanınız B-6 vitamin takviyeleri ve muhtemelen bulantı önleyici ilaçlar reçete edebilir. Hipermerezis gravidarumunuz varsa hastanede damar içi sıvılar ve bulantı önleyici  ilaçlarla tedavi edilmeniz gerekebilir.

Yaşam tarzı

Sabah bulantısını geçirmek için:

• Yiyeceklerinizi dikkatli seçin. Karbonhidratı yüksek, yağı düşük ve sindirimi kolay yiyecekleri seçin. Tuzlu yiyecekler bazen yararlıdır, zencefilli lolipoplar gibi zencefil içeren yiyecekler de öyle. Yağlı, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden kaçının.
• Sık sık hafif hafif atıştırın. Sabah yataktan kalkmadan önce birkaç tuzlu bisküvi veya bir parça kuru tost yiyin. Üç büyük öğün yemek yerine gün boyunca azar azar atıştırın. Boş bir mide bulantıyı tetikleyebilir.
• Bol bol sıvı için. Su veya zencefilli gazoz yudumlayın. Akide şekeri, buz kalıbı veya buz kalıbı emmek de yararlı olabilir.
• Bulantı tetikleyicilerine dikkat edin. Bulantınızı kötüleştiren yiyecekler veya kokulardan kaçının.
• Bol bol temiz hava alın. Evinizin veya ofisinizin pencerelerini açarak hava girmesini sağlayın. Her gün dışarıda yürüyüşe çıkın.
• Doğum öncesi vitaminlere dikkat edin. Doğum öncesi vitaminleri aldıktan sonra kusacak gibi oluyorsanız vitaminleri geceleyin veya bir atıştırmalıkla birlikte alın. Doğum öncesi vitamininizi aldıktan sonra sakız çiğnemek veya şeker yalamak da işe yarayabilir. Bu adımlar yardımcı olmazsa gebelik uzmanınıza gebelik sırasında ihtiyacınız olan demir ve vitaminleri almanın başka yollarını sorun.

Alternatif tıp

Sabah bulantısı için çeşitli alternatif tedaviler önerilmiştir, örneğin:

• Aküpresür. Aküpresür bileklikleri çoğu eczanede reçetesiz satılır. Aküpresür bilekliklerinin sahte tedavilerden daha etkili olmadığı keşfedilmiş olmasına rağmen bazı kadınlar bileklikleri yararlı bulur.
• Akupunktur. Akupunktur cildinize kıl inceliğinde iğnelerin yerleştirilmesini içerir. Akupunktur sabah bulantısını geçirdiği kanıtlanmış bir yöntem değildir ama bazı kadınlar yararlı bulur.
• Zencefil. Bitkisel zencefil takviyeleri bazı kadınlarda sabah bulantısını hafifletebilir. Çoğu araştırma zencefilin gebelik sırasında güvenle kullanılabileceğini gösterir ama zencefilin fetal cinsiyet hormonlarını etkileyebildiğine dair bazı kaygılar mevcut.
• Hipnoz. Konu hakkında çok az araştırma olmasına rağmen bazı kadınlar hipnoz yoluyla sabah bulantılarının hafifleme bulmuşlardır.

Sabah bulantısını tedavi etmek için herhangi bir bitkisel veya alternatif tedavi kullanmadan önce gebelik uzmanınıza onaylatın.

Önleme

Sabah bulantısını önlemek için kanıtlanmış bir yol yoktur. Ama gebe kalmadan, doğum öncesi vitaminler almak yararlı olabilir. Birçok eski çalışma gösteriyor ki gebe kalma ve erken gebelik sırasında multivitamin alan kadınların şiddetli sabah bulantısı yaşama ihtimali daha düşük. Doğum öncesi vitaminlerdeki folik asit, spina bifida gibi nöral tüp kusurlarını önlemeye yardımcı olur.