• İçindekiler
• Nedir?
• Türleri
• Belirtileri

Nedir?

Yeni doğanlarda yaygın bir durum olan sarılık, kandaki aşırı bilirubin nedeniyle, derinin ve göz beyazının sararması demektir. Bilirubin, normal kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla üretilir.

Normalde bilirubin, karaciğerden geçer ve bağırsak yoluyla atılır. Sarılık, bilirubin üretimi, yeni doğan karaciğerinde işlenerek vücuttan atılabilenden daha hızlı olduğunda meydana gelir. Bunun sebepleri de şunlar olabilir:

• Kırmızı kan hücrelerinde daha fazla devir daim nedeniyle yeni doğanlar, yetişkinlerden daha fazla bilirubin üretirler.
• Yeni doğanın gelişmekte olan karaciğeri, yeteri kadar bilirubini kandan atamıyor olabilir.
• Aşırı miktarda bilirubin, bebek dışkıyla dışarı atmadan önce bağırsaklardan geri emilir.

Yüksek seviyede bilirubin (genellikle de 25 mg) bazı bebeklerde sağırlığa, serebral palsi veya diğer başka beyin hasarlarına neden olabilir. Az sayıda vakada da tiroit problemleri gibi başka durumun habercisi olabilir. Bütün bebeklerin doğumdan sonraki birkaç gün içinde sarılık muayenesinden geçirilmesi tavsiye edilmektedir.

Türleri

Sarılık Türleri

En yaygın sarılık türleri şunlardır:

Fizyolojik (normal) Sarılık: Yeni doğanların çoğunda yaygın olarak görülen bu hafif sarılık, bebeğin karaciğerinin olgunlaşmaması ve bu nedenle karaciğerin, bilirubini daha yavaş işlemesi sonucu oluşur. Sorun, bebek iki ila dört günlükken görülür ve bir veya iki haftalık olduğunda kaybolur.

Erken Doğum Sarılığı: Prematüre bebekler, bilirubini etkin bir şekilde çıkarmaya hazır olmamaları nedeniyle sarılır prematüre bebeklerde sıkça görülür. Sarılığın başka komplikasyonlarından kaçınmak için zamanında doğan bebeklerden ziyade prematüre bebeklerin, bilirubin seviyesi henüz yükselmemişken tedavi edilmesi gerekir.

Emzirme Sarılığı: Emzirme sarılığı, emmedeki zorluklar nedeniyle bebeğin yeteri kadar anne sütü alamaması veya anne sütünün annede yeteri kadar bulunmamasından kaynaklanır. Bu, anne sütünden değil, bebeğin yeteri kadar süt alamamasından kaynaklanan bir sorundur.

Anne Sütü Sarılığı: Sorun, süt emen bebeklerin yüzde bir veya ikisinde görülür. Bu tür sarılık anne sütünde bulunan bir maddenin bilirubin seviyesini yükseltmesiyle meydana gelir. Madde bağırsaklardan bilirubin atımını engeller. Bu durum bebek 3 ya da 5 günlük olduğunda başlar ve 3 ila 12 hafta arasında yavaşça kaybolur.

Kan Grubu Uyuşmazlığı (Rh veya ABO problemleri) Bebeğin kan grubu annesininkinden farklı ise, anne, bebeğin kırmızı kan hücrelerini yok eden antikorlar üretebilir. Bu da bebeğin kanında aniden aşırı seviyede bilirubin oluşmasına yol açar. Uyuşmazlık sarılığı, bebeğin hayatındaki ilk gün başlayabilir. Rh problemleri önceleri en ağır sarılık türüne neden olurdu ancak günümüzde doğumdan sonraki 72 saat içinde anneye immunoglobulin enjekte edilerek sorun engellenebilmektedir. Böylece annenin sonraki doğumlarda bebeği tehlikeye atacak antikorlar üretmesine engel olunmaktadır.

Belirtileri

Doktora Ne Zaman Başvurulmalıdır?

Aşağıdaki durumlarda derhal doktora başvurulmalıdır:

• Sarılık hayatın ilk 24 saatinde görüldüğünde
• Sarılık hızlandığında veya daha da yoğunlaştığında
• Bebeğin popodan ölçülen ateşi 37.8’den daha yüksek olduğunda
• Çocuğunuz hasta görünüyorsa

Bebeğin rengi koyulaşırsa, iyi beslenmiyorsa ya da bebeğin normalden daha fazla uyuduğunu hissediyorsanız, hemen doktorunuzla temasa geçin. Sadece bebeğe bakıp durumunun ne kadar ciddi olduğunu söylemek zordur. Bu nedenle gözlerinde ve derisinde sarılık olan bebekler mutlaka doktor tarafından kontrol edilmelidir.