Nedir

Suçiçeği (varisella) bir zamanlar çoğu çocuk için geçiş ritüeli olarak düşünülüyordu. Rutin suçiçeği aşısından önce, görünüşte yetişkinliğe erişene kadar herkes hastalığa yakalanıyordu, bazen ciddi komplikasyonlar yaşıyordu. Bugün, hastanede tedavi edilen vakalar aşırı düzeyde düşmüştür.
Ama suçiçeği meydana geldiğinde bağışıklığı olmayan kişiler arasında büyük ölçüde bulaşıcıdır. Çoğu insan suçiçeğini hafif bir hastalık olarak düşünür, genelde öyledir de. Maalesef, kimin ciddi bir vaka geçireceğini bilmenin yolu yoktur.
Suçiçeği aşısı suçiçeğini ve olası komplikasyonlarını önlemenin güvenli, etkili bir yoludur.

Belirtiler

Suçiçeği işaretleri ve belirtileri:
  • Yüzünüzde, kafa derinizde, göğsünüzde ve sırtınızda, başlangıçta sinek ısırığına benzeyen kırmızı, kaşıntılı döküntü
  • Yarılıp kabuk tutan küçük, sıvı dolu kabarcıklar
  • Ateş
  • Karın ağrısı veya iştah kaybı
  • Hafif baş ağrısı
  • Genel huzursuzluk ve rahatsızlık hissi (malez) veya sinirlilik
  • Kuru öksürük
  • Baş ağrısı
Suçiçeği döküntüsü şu üç aşamadan geçer:
  • Birkaç gün boyunca farklı noktalarda çıkıveren kalkık pembe veya kırmızı kabartılar (papüller)
  • Kalkık kabartılardan yaklaşık bir gün sonra, çatlayıp akmadan önce oluşan sıvıyla dolu kabarcıklar
  • Patlayan kabarcıkları kapatan ve iyileşmeleri birçok gün daha süren kabuklar
Birkaç gün boyunca yeni kabarcıklar ortaya çıkmaya devam eder. Sonuçta, döküntünün üç aşamasını, kabartılar, kabarcıklar ve kabuk tutmuş lezyonları, döküntünün ikinci gününde aynı anda yaşayabilirsiniz. Hastalığa yakalanır yakalanmaz, döküntü ortaya çıkmadan önce 48 saate kadar virüsü yayabilirsiniz ve bütün noktalar kabuk tutana kadar bulaşıcı kalırsınız.
Hastalık sağlıklı çocuklarda genelde hafiftir. Şiddetli vakalarda, döküntü yayılıp tüm vücudu kaplayabilir ve boğaz, gözler ve üretranın mukoz zarları, anüs ve vajinada lezyonlar oluşabilir. Birkaç gün yeni noktalar ortaya çıkmaya devam edebilir.

Risk Faktörleri

Varicella-zoster virüsünden kaynaklanan suçiçeği yüksek düzeyde bulaşıcıdır ve hızla yayılabilir. Virüs, döküntüyle doğrudan temasla ya da hapşırık veya öksürükle havaya yayılan damlacıklarla yayılır.
Suçiçeğine yakalanma riskiniz şu durumlarda yüksektir:
  • Suçiçeği geçirmediyseniz
  • Suçiçeği aşısı olmadıysanız
  • Okul veya çocuk bakım ünitesinde çalışıyorsanız veya bulunuyorsanız
  • Çocuklarla yaşıyorsanız
Suçiçeğine karşı aşılanan kişiler genelde virüse karşı bağışıktır. Aynısı, geçmişte suçiçeği geçirmiş herkes için de geçerlidir. En fazla suçiçeği riski taşıyan kişiler arasında aşı yaptırmamış veya hastalığı hiç geçirmemiş herkes bulunur.

Komplikasyonlar

Suçiçeği normalde hafif bir hastalıktır. Ama ciddi olabilir ve özellikte yüksek risk gruplarında komplikasyonlara yol açabilir:
  • Anneleri hiç suçiçeği geçirmemiş veya aşı olmamış yeni doğanlar ve bebekler
  • Yetişkinler
  • Hamile kadınlar
  • Bağışıklık sistemleri kemoterapi gibi ilaçla veya başka bir hastalıkla zarar gören kişiler
  • Başka bir ilaç veya durum için steroid ilaçlar alan kişiler, örneğin astımlı çocuklar
  • Egzama sorunu olan kişiler
Suçiçeğinin yaygın bir komplikasyonu cildin bakteriyel enfeksiyonudur. Suçiçeği zatürreye veya nadiren beyin yangısına (ensefalite) neden olabilir, bu ikisi çok ciddi olabilir.

Suçiçeği ve zona
Suçiçeği olan herkes, zona adı verilen gizli bir hastalık riski altındadır. Suçiçeği enfeksiyonundan sonra varicella-zoster virüsünün bir kısmı sinir hücrelerinizde kalabilir. Birçok yıl sonra, virüs yeniden etkinleşebilir ve kısa süren ağrılı bir kabarcık türü olan zona olarak tekrar yüzeye çıkabilir. Virüsün yaşlı yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde yeniden ortaya çıkması daha olasıdır.
Zona kendi komplikasyonuna yol açabilir, o da zona ağrısının kabarcıklar yok olduktan çok sonra da devam etmesidir. Postherpetik nevralji adı verilen bu komplikasyon şiddetli olabilir.
Zona aşısı mevcuttur, geçmişte suçiçeği geçirmiş 60 yaş ve daha üstündeki yetişkinler için önerilir.

Suçiçeği ve hamilelik
Suçiçeğinin başka komplikasyonları hamile kadınları etkiler. İlk hamilelikteki suçiçeği yeni doğanda bir dizi soruna, örneğin düşük doğum ağırlığı, eklem anormallikleri gibi doğum kusurlarına yol açabilir. Annede doğumdan önceki haftada suçiçeği meydana geldiğinde bebek için daha büyük bir tehdit teşkil eder. Sonra bir yeni doğanda ciddi, yaşamı tehdit eden bir enfeksiyona neden olabilir.
Hamileyseniz ve suçiçeğine bağışık değilseniz doktorunuzla siz ve doğmamış çocuğunuza riskler hakkında konuşun.

Teşhis

Siz veya çocuğunuzda suçiçeği varsa doktorunuza danışın. Doktorunuz, döküntüyü inceleyerek ve eşlik eden belirtilerin varlığını kaydederek suçiçeği teşhisi koyabilir.
Doktorunuz gerekirse, suçiçeğinin şiddetini azaltacak ilaçlar reçete edip komplikasyonları tedavi edebilir. Bekleme ve kalabalık bekleme odasında başkalarına hastalığı bulaştırma olasılığından kaçınmak için randevudan önce muayenehaneyi arayın.
Ayrıca, şu komplikasyonlardan herhangi biri meydana geldiyse doktorunuza bildirin.
  • Döküntü bir göze veya ikisine birden sıçrarsa.
  • Döküntü çok kırmızı, sıcak veya hassas hale gelerek ikincil bir olası bakteriyel cilt enfeksiyonu gösteriyorsa.
  • Döküntüye baş dönmesi, yönelim bozukluğu, hızlı kalp atışı, nefes darlığı, titreme, kas koordinasyon kaybı, kötüleşen öksürük, kusma, boyun sertliği veya 39,4°C’den yüksek ateş.
  • Aile fertlerinden bağışıklığı olmayan veya 6 aydan küçük olan varsa.

Tedavi

Başka yönlerden sağlıklı çocuklarda suçiçeği genelde tıbbi tedavi gerektirmez. Doktorunuz kaşıntıyı azaltmak için bir antihistamin reçete edebilir. Ama çoğunlukla hastalığın kendi akışında ilerlemesine izin verilir.
Suçiçeğinden kaynaklanan yüksek riske sahip insanlar için, doktorlar bazen enfeksiyon süresini kısaltacak ve komplikasyonları azaltmaya yardım edecek ilaçlar reçete edilebilir.
Siz veya çocuğunuz yüksek risk grubuna düşüyorsa doktorunuz asiklovir gibi antiviral bir ilaç veya immün globulin intravenöz denilen başka bir ilaç önerebilir. Bu ilaçlar, ilk döküntü ortaya çıktıktan sonraki 24 saat içinde verildiğinde hastalığın ciddiyetini azaltabilir. Başka antiviral ilaçlar, örneğin valsiklovir ve famsiklovir de hastalığın şiddetini azaltabilir ama yalnızca yetişkinlerde kullanımı onaylanmıştır. Bazı vakalarda doktorunuz virüse maruz kalmanızdan sonra suçiçeği aşısı olmanızı önerebilir. Bu, hastalığı önleyebilir veya şiddetini azaltabilir.
Komplikasyonlar gelişirse doktorunuz uygun tedaviyi belirleyecek. Cilt enfeksiyonları ve zatürre için tedavi antibiyotikle olabilir. Ensefalit tedavisi genelde antiviral ilaçlarla yapılır. Hastanede kalmak gerekli olabilir.
İster çocuk ister yetişkin olsun, suçiçeği geçiren birine aspirin içeren hiçbir ilaç vermeyin çünkü bu kombinasyon Reye sendromu denilen bir durumla ilişkilendirilir.

Yaşam Tarzı

Karmaşık olmayan bir suçiçeği belirtilerini hafifletmeye yardım etmek için şu kişisel bakım ölçütlerini takip edin:

Kaşımayın
Kaşıma yara izi kalmasına neden olabilir, iyileşme sürecini yavaşlatabilir ve yaraların enfekte olma riskini artırır. Çocuğunuz kendini kaşımaktan alamıyorsa:
  • Özellikle geceleri ellerine eldiven takın.
  • Tırnaklarını kesin.
Kaşıntıyı ve diğer belirtileri geçirin
Suçiçeği döküntüsü çok kaşıntılı olabilir ve patlayan kesecikler acı verebilir. Bu rahatsızlıklar, ateş, baş ağrısı ve yorgunlukla birlikte, herkesin canını sıkabilir. Rahatlamak için şunları deneyin:
  • Karbonat, pişmemiş yulaf ezmesi veya koloid şeklinde yulaf ezmesi (yemek için değil banyo için yapılmış, iyi öğütülmüş yulaf ezmesi) eklenmiş serin bir banyo
  • Noktalara hafifçe sürülen kalamin losyonu
  • Ağızda suçiçeği yaraları meydana gelirse yumuşak, hafif bir beslenme
  • Kaşıntı için difenhidramin veya hidroksizin gibi antihistaminler. Doktorunuzun antihistaminleri güvenli biçimde aldığından emin olmak için doktorunuzla kontrol edin.
  • Hafif ateş için asetaminofen veya ibuprofen
Suçiçeği olan birine aspirin vermeyin çünkü Reye sendromu denilen ciddi bir duruma yol açabilir. Yüksek ateşi doktorunuza danışmadan tedavi etmeye çalışmayın.

Önleme

Suçiçeği (varicalla) aşısı suçiçeğini önlemenin en iyi yoludur. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleriden uzmanlar, aşının küçük çocukların neredeyse %90’ını virüsten tamamen koruduğunu tahmin ediyor. Aşı tam koruma sağlamadığında hastalığın şiddetini kayda değer ölçüde azaltır.
Suçiçeği aşısı şu kişiler için önerilir:
  • Küçük çocuklar. Gelişmiş ülkelerde çocuklar, ilki 12 ve 15. aylar arasında, ikincisi 4 ve 6. yaşlar arasında, rutin çocuk aşı takviminin bir parçası olarak iki doz suçiçeği aşısı olurlar.
  • Aşılanmamış daha büyük çocuklar. Aşılanmamış 7-12 yaşındaki çocukların, en üç ay arayla yapılan iki doz varicella aşısından olmaları gerekir. Aşılanmamış 13 yaş ve üstü çocukların da en az dört hafta arayla iki doz aşı olmaları gerekir.
  • Hiç suçiçeği geçirmemiş ama yüksek maruz kalma riski altında bulunan aşılanmamış yetişkinler. Bu, sağlık çalışanları, öğretmenler, çocuk bakım çalışanları, uluslararası gezginler, askeri personel, küçük çocuklarla yaşayan yetişkinler ve çocuk sahibi olma yaşındaki bütün kadınları içerir. Hiç suçiçeği geçirmemiş yetişkinler genelde, 4-8 ay arayla iki doz aşı olurlar. Suçiçeği geçirdiğinizi ya da aşı olduğunuzu hatırlamıyorsanız bir kan testi bağışıklığınızı tespit edebilir.
Suçiçeği geçirdiyseniz aşıya ihtiyacınız yoktur. Suçiçeği vakası genelde kişiyi virüse ömür boyu bağışık yapar. Suçiçeğini birden fazla geçirmek mümkündür ama yaygın değildir.
Aşı şu kişilerde onaylanmaz:
  • Hamile kadınlar
  • Bağışıklık sistemi düşük olan, örneğin HIV taşıyan veya bağışıklık baskılayıcı ilaçlar kullanan kişiler
  • Jelatin veya antibiyotik neomisine alerjisi olan kişiler
Aşı ihtiyacınız hakkında emin değilseniz doktorunuzla konuşun. Hamile kalmayı planlıyorsanız doktorunuza danışıp çocuğu doğurmadan önce aşılarınızın bittiğinden emin olun.

Güvenli ve etkili mi?
Anne babalar genelde aşıların güvenli olup olmadığını merak ederler. Suçiçeği aşısı mevcut hale geldiğinden beri çalışmalar tutarlı bir şekilde aşının güvenli ve etkili olduğunu buldu. Yan etkiler genelde hafiftir ve kırmızılık, ağrı, şişme ve nadiren aşı bölgesinde kabartılardır.
İLGİLİ MAKALE

Hepatit Ve Suçiçeği Aşısı Olacaklar