Nedir

Hepatit C

Hepatit C, karaciğere bulaşan bir virüsün neden olduğu bir enfeksiyondur. Zaman içinde, siroz, karaciğer kanseri ve karaciğer yetmezliğine yol açabileceği gibi kalıcı karaciğer hasarına da neden olur.

Çoğu insan, bir karaciğerinde bazı sorunlar yaşayana dek, hepatit C olduğunun farkına varmaz. Bu, birkaç yıl da sürebilir. Hepatit C olan bazı kişiler kısa bir süre hastalanıp daha sonra iyileşirler. Buna akut hepatit C denir. Ama hastalığı taşıyan pek çok kişinin rahatsızlığı uzun vadeli ya da kronik hepatit C’ye dönüşür.

Hepatit C çok ciddi olabileceği halde, çoğu insan hastalıkla başa çıkarak ve hayatlarını aktif, dolu dolu geçirebilir.

Belirtileri

Belirtiler

Pek çok kişi, hepatit C’ye ilk yakalandıklarında hiçbir belirti göstermez. Eğer belirtileri taşıyorsanız, bunlar arasında aşağıdakiler bulunabilir:

  • Aşırı bitkinlik.
  • Eklem ağrısı.
  • Karın ağrısı.
  • Ciltte kaşıntı.
  • Kas sancıları.
  • Koyu renk idrar.
  • Deride ve gözlerde sararma (sarılık). Sarılık çoğunlukla diğer belirtiler kaybolmaya başladığında ortaya çıkar.

Pek çok kişi, hastalığı kronik hepatit C’ye doğru ilerlediği halde belirtileri taşımayabilir. Bu da, teşhisten 15 yıl daha uzun zaman öncesine kadar insanların hepatit C taşıyor olmalarının yaygın görülür hale getirmiştir.   

Sebepleri

Sebepler

Hepatit C hastalığına hepatit C virüsü neden olur. Hastalığı taşıyan birinin kanıyla temas edilmesi sonucunda bulaşır.

Eğer sizde şunlar görülüyorsa hepatit C olabilirsiniz:

  • Yasadışı uyuşturucuları enjekte ederken ortak iğne ya da diğer ekipmanları kullandıysanız.
  • 1992 yılından önce kan veya organ nakli yaşadıysanız.
  • Üzerinde hastalıklı kan taşıyan bir iğneyle enjeksiyon yaptıysanız. Bu, bir iğnenin birden çok kez kullanıldığı bazı gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkar.
  • Üzerinde hastalıklı kan taşıyan bir iğneyle dövme ya da pirsing yaptırdıysanız. Bu durum, aletler kullanıldıktan sona gerekli şekilde temizlenmemişse ortaya çıkar.

Ender durumlarda, hepatit C taşıyan bir anne, doğum sırasında virüsü bebeğine bulaştırır veya bir sağlık çalışanı kazara hepatit C taşıyan bir kana maruz kalır.

Uzmanlar hepatit C’nin cinsel temas yoluyla bulaşıp bulaşmadığından emin olamaz. Eğer cinsel temasla virüsün bulaşma riski varsa da bu çok düşüktür. Eğer cinsel partneriniz hepatit C taşıyorsa veya cinsel partneriniz fazlaysa risk de yükselecektir.

Kucaklaşmak, öpmek, hapşırmak, öksürmek veya yiyecek ve içecekleri paylaşmak gibi rastlantısal temas durumlarında hepatit C’ye yakalanmazsınız.

Testleri

Teşhis

Birçok insan, virüsü taşıdığını tesadüfen öğrenir. Bir kan bağışından önce ya da rutin bir genel sağlık taramasının parçası olarak kan testi yapıldığında bu durumun farkına varırlar. Hepatit C taşıyan insanların kanlarındaki karaciğer enzim seviyesi çoğunlukla yüksektir.

Eğer doktorunuz hepatit C olduğunuzu düşünüyorsa, sizden kan testi yaptırmanızı isteyecektir. Eğer test hepatit C antikorlarının olduğunu gösterirse, bir dönem hepatit C geçirmişsiniz demektir. İkinci bir testse şu an hepatit C taşıyıp taşımadığınızı gösterecektir.

Kan testleri hepatit C olduğunuzu gösteriyorsa, virüsün karaciğerinizde yara açıp açmadığını anlamak için karaciğer biyopsisine ihtiyaç duyabilirsiniz. Bir karaciğer biyopsisi esnasında  doktor, karaciğer dokusunun küçük bir numunesini toplayıp mikroskopta bakmak için kaburgalarınızdan bir iğne sokar. Bir karaciğer biyopsisinde iğnenin nasıl yerleştirildiğini görmek için resme bakınız.

Bazı insanlar, hepatit C’ye yakalanıp yakalanmadıklarını kendileri bulmayı tercih eder. Siz de çoğu eczanede satılan Hepatit C Evde Kontrol kiti adı verilen bir ev testi alabilirsiniz. Eğer test, geçmişte virüse maruz kaldığınızı gösteriyorsa, virüsü halen taşıyıp taşımadığınız konusunda doktorunuzla mutlaka konuşun.

Tedavisi

Tedavi

Doktorunuzla birlikte hepatit C’yi iyileştirmek için antiviral ilaçlar kullanıp kullanmaya karar vermelisiniz. Eğer karaciğer hasarınız hafifse, ilaca da ihtiyacınız olmayabilir.

Eğer ilaç alırsanız, en iyi tedavi enfeksiyonla savaşan iki etken maddenin birleşimidir: Peginterferon ve ribavirin. Bu etken maddelerin ne kadar olumlu etki yapacağı, karaciğerinizin ne kadar hasar gördüğüne, karaciğerinizde ne kadar virüs olduğuna ve ne tür hepatit C taşıdığınıza bağlıdır.

Kendinize bakım uygulamanız hepatit C tedavisinin önemli bir kısmını oluşturur. Hepatit C olan bazı insanlar herhangi bir farklılık hissetmez. Diğerleriyse yorgun, hasta veya bunalımlı hissedebilir. Egzersizler yaparak ve sağlıklı gıdalar alarak kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz. Karaciğer hasarının ilerlemesini önlemek için alkol ve yasadışı uyuşturuculardan, karaciğerinize zarar verebilecek belli ilaçlardan kaçının.

Uzm. Dr. Tarık TURFAN

Merhaba hocam 8 senedir kronik hepatit b hastasıyım engelli raporu alabilirmiyim? Alırsamda % kaç rapor oranı verirler?... devamı