• İçindekiler
• İddialar Ve Gerçekler
• Sonuç

İddialar Ve Gerçekler

Süt gerçekten çok besleyici bir "kusursuz gıda" olarak kabul ediliyordu. Son yıllarda ise, çeşitli gruplar için "inek sütü buzağılar içindir" bir alay sloganı haline geldi. Hatta sütün "ölümcül zehir"den başka birşey olmadığını iddia eden ve bu başlıkla bir kitap yayınlayan bir birlik (Antidairy Coalition) bile kuruldu. Eğer bu grubu dinlerseniz, süt hemen hemen bütün önemli hastalıkların arkasındadır. İşte süt ve süt ürünleri hakkında bazı iddialar ve bizim yanıtlarımız.

İddia: Süt ürünleri kalp hastalığı riskini artırır.

Gerçekler: Eğer bolca tam yağlı süt ve peynir tüketirseniz, kolesterol seviyeniz muhtemelen yükselecektir. Ancak bu, doymuş yağ ve kolesterol bakımından zengin herhangi bir yiyecek için de geçerlidir. Süt muhalifleri, tüm sütler hala tam yağlı sütmüş gibi konuşuyor. Ancak günümüzde yağsız ve az yağlı süt ürünü sayısı giderek artıyor ve bunlar kolesterolü önemli derecede artırmıyor. Aslında, süt içinde bulunan bazı maddelerin kolesterolü düşürmeye yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. (Ancak muhtemelen, tam yağlı sütte, yağın kolesterol artırıcı etkisi bu etkiye ağır basıyor.) Ve süt kalsiyum ve magnezyum açısından zengin olduğu için, hipertansiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Süt muhalifleri genelde Alternatif Tıp Eleştirileri (Alternative Medicine Review) yazısından alıntı yaparak, sütün, hatta yağsız sütün, kalp hastalığına neden olduğunu söylüyorlar. Ama bu yazı basit ve yanıltıcıdır. 32 ülkeden gelen nüfus verileri çalışmalarda süt tüketimi ve kalp hastalığı arasında bir ilişki buluyor, fakat veriler araştırmacıların kalp hastalığı riskini etkileyen diğer birçok etmeni dikkate almasına izin vermiyor. Ayrıca çeşitli ülkelerde tüketilen sütün tipini (tam yağlı ya da az yağlı) de belirtmiyor.

İddia: Süt ürünleri yumurtalık kanseri riskini artırır.

Gerçekler: Az sayıda çalışma laktoz (süt şekeri) ve/veya galaktoz (ilgili bir şeker) ve yumurtalık kanseri arasında bir bağlantı olduğunu ileri sürerken, diğerleri hiçbir bağlantı bulamamıştır. Bir çalışma bu iddiaları yalanladı. Yumurtalık kanseri olan kadınların sağlıklı kadınlara göre daha fazla değil, daha az süt şekeri tükettiğini buldu.

İddia: Süt ürünleri genel olarak kanser riskini artırır.

Gerçekler: Sorun süt değil, toplam yağ alımıdır. Örneğin, yüksek yağ alımı akciğer, prostat ve kolon kanseri riskini artırabilir. Ama aynı zamanda bazı çalışmalarda, az yağlı sütün akciğer kanseri riskini azalttığı tespit edildi. Aslında, hayvan deneyleri sütün içindeki bileşiklerin kanser gelişimini baskılayabileceğini göstermiştir. Buna ek olarak, süt ürünlerinin kolon kanseri riskini azalttığına dair bazı kanıtlar vardır. Hem kalsiyum hem de D vitamini (süte eklenen) kolon hücrelerinin korunmasına yardımcı olabilir.

İddia: Süt ürünleri juvenil diyabet riskini artırır.

Gerçekler: Bu, süt muhalifi bir grup hekim tarafından birkaç yıl önce yapılmış en korkutucu iddiadır. Onlar aslında tüketilen tüm hayvansal ürünlere karşı idi. 1992 yılında Finlandiya''da yürütülen bir çalışmada, inek sütündeki bir proteinin, genetik olarak insüline bağlı diyabet gelişimine yatkınlığı olan çocuklarda anormal sonuçları tetikleyebildiğinin ortaya atıldığı doğrudur. Ancak diğer çalışmalar süt ile çocukluk çağı diyabeti arasında, anne sütüyle beslenen çocukların hastalığa yakalanma riskinin daha düşük olması dışında bir bağlantı bulamadı. Hiçbir saygın otorite çocukların süt ve süt ürünlerinden kaçınmasını önermemiştir.

İddia: Süt boğazda mukus üretimini artırır.

Gerçekler: Bilimsel kanıtlar hayır diyor. Bu yanlış kanı tam yağlı sütün yoğun kıvamı ve ağzı bir katmanla kaplaması nedeniyle devam edebilir. Avustralya''da yürütülen çalışmada, deneklere (çoğu süt-mukus ilişkisine inanalardı) ya çikolata aromalı inek sütü ya da ayırt edilemeyen soya sütü verildi. Yaklaşık üçte biri inek sütünün dil ve boğazlarında bir katman oluşturduğunu, daha fazla yutkunduklarını ve tükürüklerinin daha yoğun hale geldiğini bildirdi. Ama soya sütü içenler de yakın bir oranda benzer hislerin oluştuğunu bildirdi, bu yüzden suç sütte değildi. Eğer tam yağlı sütün dilinizi oluşturduğu katmandan hoşlanmıyorsanız ya da sanki mukusu yutmayı zorlaştırıyormuş gibi hissediyorsanız, bu az yağlı ya da yağsız sütte dönmek için başka bir nedendir.

İddia: Süt ürünleri aslında osteoporoz riskini arttırmaktadır.

Gerçekler: Bu sanı büyük oranda, Çin gibi süt ürünlerinin nadiren tüketildiği ve kalsiyumun yeşil sebzelerden alındığı ülkelerde, osteoporoz (kemik erimesi) oranının düşük olmasından kaynaklanıyor. Aslında, çalışmalar çelişkili bulgular gösteriyor: Birçoğu kalsiyum alımının (çoğunlukla süt ürünlerinden ve özellikle erken yetişkinlik döneminde) kemikleri güçlendirdiğini gösterirken, diğerleri süt ürünleri ya da kalsiyum alımının kalça kırığı riskini düşürmediğini öne sürüyor. Olası bir sorun süt ürünlerinin protein açısından zengin olmasıdır, yüksek protein alımı kalsiyumun idrarla atılımını biraz arttırır ve kemik yoğunluğunu azaltabilir. Ancak süt ürünlerindeki yüksek kalsiyum miktarı, proteinin kemikleriniz üzerindeki etkisini telafi etmekten fazlasını yapar. Genetik de büyük rol oynar. Osteoporoz riskini azaltmak için en iyi yol olarak süt ürünlerini (egzersiz ve gerekirse kalsiyum takviyesi ile birlikte) tavsiye etmeye devam ediyoruz.

İddia: Laktoz sindiriminde sorunları olanlar hiçbir süt ürününü yiyemez veya içemez.

Gerçekler: Şişkinlik ve rahatsızlık yaşamadığı halde laktozu (süt şekeri) sindiremediğine inananların birçoğu gerçekten laktoza duyarlı değildir. Ayrıca çalışmalar, gerçekten laktoz intoleransı olanların günde bir ya da iki bardak sütü sindirebileceklerini gösteriyor. Yemeklerde tüketildiğinde, eğer varsa, çok az belirti ortaya çıkar. Bunun ötesinde, laktozu azaltılmış süt (mağazalarda satılan ya da ev yapımı) tercih edebilirler.

Sonuç

Sonuç

 Süt ve diğer süt ürünleri, sadece kemikleri güçlü tutmakla kalmayan aynı zamanda hipertansiyon, kalp hastalığı, kolon kanseri ve hatta diyabeti önlemeye yardımcı olan en iyi kalsiyum kaynaklarıdır. Ayrıca, özellikle riboflavin, A ve D vitaminleri ve diğer bazı mineraller gibi diğer besinlerin de önemli kaynaklarıdır. Tam yağlı süt ve süt ürünleri elbette yağ bakımından zengindir. Bu yüzden yetişkinlerin yanı sıra iki yaşın üzerindeki çocukların, yağsız veya az yağlı (% 1) süt, yoğurt ve diğer süt ürünlerine yönelmesi gerekir.