Nedir

Nedir?

Tripanafobi, yani iğne korkusu, gelişmiş ülkelerin tahminen %10’unu etkiler. Ama 1994 yılındaki 4. Baskısında DSM (Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) tarafından başlı başına bir fobi olarak kabul edilmiştir. Bu hastalık toplumun geneli tarafından “iğne fobisi” olarak adlandırılır; fakat tıbbi iğnelere özgüdür.

Belirtiler

Belirtiler

Eğer tripanafobiniz varsa, tıbbi yardım almaktan, özellikle de şırıngalardan ölümüne korkarsınız. Tıbbi bir işlem altına gireceğinizde, işlem göreceğiniz güne ve saatlere yaklaştıkça yüksek kan basıncı ve yükselen kalp atışı yaşamanız muhtemeldir. Ama olay zamanında kan basıncınız aniden düşebilir ve bayılabilirsiniz.

Sebepler

Sebepler

Bilim insanları hala iğne fobisine tam neyin yol açtığını bulamamıştır. Bu durumu yaşayanların %80’inin yakın akraba çevresinde aynı fobiye sahip olanların var olduğunu düşünürsek kalıtsal olduğu görülür. Ama biyolojik olarak kalıtsal olmasındansa, öğrenilmiş korku olma ihtimali daha olasıdır.

Bazı evrimci psikologlar korkunun eski bir hayatta kalma tekniğinden kaynaklanıyor olabildiğine inanır. Delme yaraları, özellikle modern antibiyotiklerden önceki zamanlarda öldürücü olabilir. Cildin delinmesi korkusunun evrimsel bir adaptasyon olması mümkündür.

Riskler

Riskler

Genellikle hızlı bir nabız veya panik hissi yaratan çoğu fobiden farklı olarak tripanafobi sık sık kan basıncının ve kalp atışının düşmesine neden olur.

İğne fobisinin başka bir tehlikesi de, hastaları doktora veya dişçiye gitmekten alıkoymasıdır. Gerçek fobinin kaynağı iğneler olsa da, tıbbi ve diş sağlığı hizmetlerine karşı daha genelleşmiş bir korkuya yol açabilir. Aşırı vakalarda hasta rutin kontrollere gitmeyi bile reddedebilir. 

Tedavi

Tedavi

Bilişsel-davranışçı terapi, tripanafobinin tedavisinde oldukça etkili olmuştur. Sistematik duyarsızlaştırma gibi tekniklerle hasta iğnelere tahammül etmeyi öğrenebilir. Bazı uzmanlar hipnotizmayla terapi yolunu kullanarak da başarı elde etmiştir.

Buna ek olarak, yeni ilaç dağıtım yolları da geliştiriliyor. Örneğin, grip aşısının sprey şekli çoğu sağlıklı insanda kullanım için onaylanmıştır. Araştırmacılar, diyabet hastalarının kan şekerinin test edilmesini ve diğer tıbbi iğne gerektiren testlerin uygulanmasını iğnesiz hale getirebilecek çalışmalar üzerindedir.

Tripanafobi, tedavi edilmesi gereken ciddi bir durumdur; çünkü sonuç olarak sizi ihtiyacınız olan tıbbi bakımdan uzaklaştırabilir. Eğer bu sorunu yaşayabilir olduğunuzdan şüphe duyuyorsanız hemen bir ruh sağlığı uzmanına danışmanız gerekir.

Uzm. Psk. Filiz YAKMAZ BASILGAN

filiz hanım bende çocuğuma zarar verme korkusu var bir rüya gördüm uyandıktan sonra bu korkuya kapıldım 7 aydır sürüyor atlatamadım size gelsem yardım... devamı