Şeker hastalığı veya başka sebeplerle ortaya çıkan yüksek kan şekeri baş dönmesi gibi belirtilere sebep olabilir ve körlüğe, kalp hastalığına, başka kronik problemlere kadar ilerleyebilir. Sabahları yüksek kan şekeri sık görülür. Kandaki glikoz seviyesinin artmasına sebep olan faktörleri anlamak ve önlemler almak komplikasyonları azaltır.

Kan şekeri seviyesi gün içinde değişir. Yenilen gıdalar, fiziksel aktivite, stres, hastalık ve ilaçlar kan şekeri seviyesini artırıp azaltabilir. Genel olarak açlık kan şekeri seviyesi 100 mg/dL’nin altındadır. Bu seviye 100 – 125 arasında çıktığında prediyabet teşhisi konulabilir. Bu seviye birden çok testte 125’in üstünde çıkarsa şeker hastası olabilirsiniz.

Kan şekeri seviyesinin yüksek olmasının tıbbi adı hiperglisemidir. Sebebine bağlı olarak kan şekerinin belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olacak kadar yükselmesi saatler veya günler alabilir. Yüksek kan şekeri belirtileri arasında sadece baş dönmesi değil, ağız kuruluğu, susuzluk, sürekli idrara çıkma, bulanık görüş, yorgunluk, kafa karışıklığı ve artan iştah bulunur. Genel olarak belirtiler ne kadar şiddetliyse kan şekeri seviyesi de o kadar yüksektir.

Şeker hastası olanlar ve olmayanlar şafak fenomeni denilen olayı yaşayabilir ve şeker hastası olanlar Somogyi etkisini de görürler. Akşamın erken saatlerinde vücut tarafından salgılanan veya ilaç olarak alınan insülin kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmak için çalışır. Sabaha doğru vücut uyanmaya hazırlanırken kan şekeri seviyesi size enerji sağlamak için yükselir. Buna şafak fenomeni denir ve bazılarında bu süreç kan şekerini çok yükseltir. Somogyi etkisinde aynı süreç görülür ancak bu genellikle çok fazla insülin alınmasından veya yatmadan önce yemek yememektendir. Sebebi ne olursa olsun kan şekeri seviyesi anormal derecede yüksekse baş dönmesi gibi hiperglisemi belirtileri görülebilir.

Kan şekeri seviyeniz yüksekse veya sabahları baş dönmesi yaşıyorsanız altta yatan bir nedeni olup olmadığını görmek için doktorunuzla konuşun. Yediklerinizi kontrol etmeniz veya aldığınız ilaçların dozlarını değiştirmeniz gerekebilir. Düzenli egzersiz yapmak, stresi kontrol altında tutmak ve genel olarak sağlıklı beslenmek de yardımcı olur. 

Uzm. Dr. Gökçe KÜÇÜKYAZICI

baş ağrısı baş dönmesi mide bulantısı aşırı sinir stres... devamı