Upsala Üniversitesi ve aynı üniversitenin Çocuk Hastanesi uzmanları, akut lösemisi olan çocuklardaki hücre tipini belirlemek ve lösemili çocukların kemoterapiye nasıl karşılık vereceklerini önceden tahmin etmek için çok güçlü yeni cihazlar geliştirdiler. Çalışma,  hemotoloji üzerine bir yayın olan ‘Blood’da (kan) yeni yayımlandı.

Akut lösemi, çocuklarda en yaygın görülen lösemi türüdür. Uppsala üniversitesinin yeni çalışması gösterdi ki; DNA metilizasyonu hastalık gelişimini kestirebilmek için iyi bir araçtır. DNA metilizasyonu; genlerdeki epijenetik (olarak adlandırılan, farklı zamanlarda oluşan değişimdir. Epijenetik değişimler, DNA sıralamasını etkilemeden gen DNA’sının başkalaşmasıdır ki bu da kalıtsal mutasyonların zıddı bir durumdur.     

Mevcut çalışma, hepsi kuzey ülkelerinden olan akut lösemili 400 çocuktan alınan kemik iliği DNA’sındaki DNA metilizasyonunu analiz etti. Uluslararası perspektifte bu örnekler tektir. Kuzey ülkelerindeki çocuk onkologları, uzun yıllar süresince hastalar hakkında detaylı bilgiler topladılar ve bunları İskandinav veri tabanında topladılar.

Bilim insanları 8 bin insan geninin ön analizleri temelinde, DNA metilizasyonu analizi için 400 gen seçtiler.  

Sadece 40 genin metilizasyon analizi, lösemi hücrelerinin alt gruplanmasına izin verdi. Bunla, bugün rutin olarak kullanılan kalıtsal genetik yöntemlerle benzer kesinlikte sonuçlar elde edilen hastalardan alınmıştı. Araştırmacılar ayrıca bütün hastalarda, DNA metilizasyon seviyesi, tedaviye cevap verme şekliyle ilişkili genler belirlediler.

Araştırmacılar; “ Bizim bulgularımız göstermektedir ki, lösemi tedavisine cevap vermeyecek hasta grubunu bir DNA testiyle belirlemede, sınırlı sayıda metilize DNA, DNA metilisazyon analizi için kullanılabilir” demektedirler. 

Son dönemlerde, akut çocukluk lösemisinin tedavisinde yaşanan olağanüstü gelişmeye rağmen, belli gruptaki hastalar kemoterapiye yanıt vermemekte ve tekrar kötüleşmektedirler.

İnsan DNA’sı, onlarca milyon metilize olabilen temele sahiptir. Umalım ki, bu çalışmadan çıkan sonuçlar, lösemiye sebep olan kalıtsal mekanizmaların daha fazla anlaşılmasına da katkıda bulunur. Epijenetik yeni bir araştırma sahasıdır ve son dönemde ortaya çıkan genetik alanda kapsamlı çalışma teknolojisi içindir.

Op. Dr. Sinan GÖKER

44 YAŞINDAYIM ÇOCUKLUĞUMDAN BERİ SOL GÖZÜMDE KAYMA VAR BU YAŞTA AMELİYAT OLSAM BAŞARILI OLURMU İYİ ÇALIŞMALAR... devamı