• İçindekiler
• Ameliyatı
• Ameliyattan Sonra
• Güvenilirliği
• Dayanıklılığı

Ameliyatı

Artrit ve Kalça Protezi Ameliyatı

Kalça protezi ameliyatı, artriti olan ağrılı bir kalça eklemininin cerrahi olarak çıkarılıp yapay bir eklemle değiştirildiği işlemdir. Genellikle ağrıyı gidermekte diğer tüm tedavi seçenekleri yetersiz kaldığında yapılır. İşlemin ağrılı kalça eklemini rahatlatması, yürümeyi kolaylaştırması gerekir.

Kalça Protezi Ameliyatında Ne Olur?

Kalça protezi ameliyatı geleneksel yolla veya minimal invaziv teknik kullanılarak yapılabilir. İki işlem arasındaki temel fark kesiğin büyüklüğüdür.

Standart kalça protezi ameliyatında kaslarınızı gevşetmek ve sizi geçici olarak derin bir uykuya sokmak için genel anestezi yapılır. Bu, sizin ameliyat sırasında herhangi bir ağrı hissetmenizi engelleyecektir. Ağrının önlenmesine yardımcı olması için omurilik anestesizi de yapılabilir.

Doktor, daha sonra kalçanın yanı boyunca bir kesi açar ve kalça eklemini açığa çıkarmak için uyluk kemiğinin üstüne bağlı kasları kaldırır. Sonra uyluk kemiği bir testere ile kesilerek eklemin topuz kısmı çıkarılır. Daha sonra ya tıbbi çimento ya da kalan kemiğin yeni ekleminize tutunmasını sağlayan özel bir madde kullanılarak yapay eklem uyluk kemiğine tutturulur.

Doktor daha sonra kalça kemiğinin yüzeyini hazırlar -hasar görmüş herhangi bir kıkırdağı uzaklaştırır- ve protezin yuva kısmını kalça kemiğine tutturur. Uyluk kemiğinin yeni topuz kısmı kalçanın yuva kısmına yerleştirilir. Herhangi bir sıvının boşalmasına yardımcı olması için bir dren takılabilir. Daha sonra doktor kasları yeniden tutturur ve kesiği kapatır.

Bugün çoğu kalça protez ameliyatı standart teknik (kalça boyunca 20-25 cm.lik bir kesi) kullanılarak yapılsa da son yıllarda bazı doktorlar minimal invaziv bir tekniği kullanır olmuşlardır. Minimal invaziv yaklaşımda doktorlar 5-12 cm.lik bir veya iki kesi açarlar. Bu küçük kesilerden standart kalça protez ameliyatındakiyle aynı işlem yapılır.

Küçük kesilerin kan kaybını azalttığı, ameliyatı takiben ağrıyı hafiflettiği, hastanede kalış süresini kısalttığı, yara izi görünümünü azalttığı ve iyileşmeyi hızlandırdığı düşünülür.

Ama cerrahın bu teknikte oldukça becerikli olması önemlidir. Araştırmalar bu teknikte çok tecrübeli olmayan bir doktor tarafından yapılan minimal invaziv yaklaşımda sonuçların standart kalça protezi ameliyatından kötü olabileceğini göstermiştir.

Kalça protezi ameliyatında biraz kan kaybı olabildiğinden kan nakline ihtiyacınız olabilir, bu yüzden işlemden önce kan vermeyi düşünebilirsiniz.

 

Ameliyattan Sonra

Kalça Protezi Ameliyatından Sonra Ne Olur?

Muhtemelen dört veya altı gün hastanede kalırsınız ve yeni kalça eklemini yerinde tutmak için bacaklarınızın arasında takoz şeklinde bir yastıkla yatmanız gerekebilir. Tuvalete çıkmanıza yardımcı olması içim mesanenize bir drenaj borusu yerleştirilebilir. Fizik tedavi genellikle ameliyattan sonraki gün başlar ve birkaç gün içinde yürüteç, koltuk değnekleri ve bastonla yürüyebilirsiniz. Ameliyattan sonra haftalar ya da aylarca fizik tedaviye devam edeceksiniz.

Kalça Protezi Ameliyatından Sonra Hangi Faaliyetlerden Kaçınmalıyım?

Kalça protezi ameliyatından sonra altı ile 12 ay ilgili bacağın üzerinde dönmekten veya bacağı bükmekten kaçınılmalıdır. Ayrıca ilgili bacağı vücudun orta hattının üzerine geçirmemeli veya içe doğru döndürmemelisiniz ve kalçadan 90 dereceden fazla eğilmemelisiniz. Bu, hem belden ileri doğrı eğilmeyi hem de çömelmeyi kapsar.

Fizik tedavi uzmanı günlük faaliyetleri yerine getirirken yukarıdaki yönergelere ve tedbirlere uymanıza yardımcı olacak teknikleri ve uyarlanabilir ekipmanı size verecektir. Terapistin tavsiyelerine uymamakla yeni yerleştirilmiş kalça ekleminizi yerinden oynatabileceğinizi ve bir başka ameliyata ihtiyaç duyabileceğinizi unutmayın.

Kalça ekleminiz iyileştikten sonra bile spordan veya ağır faaliyetlerden kaçınılmalıdır. Protez eklem, sadece normal günlük faaliyet için tasarlanmıştır.

Kalça Protezi Ameliyatından Sonra Evde Ne Yapabilirim?

Kalça protezi ameliyatından sonra eve döndüğünüzde yaşamı daha kolay hale getirmek için alabileceğiniz birkaç basit tedbir var, bunlar:

• Merdiven çıkmayı minimumda tutun. Günde bir veya iki kez merdivenleri çıkıp inecek şekilde gerekli ayarlamaları yapın.
• Sert, dik sırtlı bir sandalyede oturun. Geriye yatan koltuklar kullanılmamalıdır.
• Düşmeleri engellemek için yerdeki kilimlerin tümünü kaldırın, yerleri ve odaları dağınık bırakmayın.
• Yükseltilmiş bir tuvalet oturağı kullanın. Bu sizin kalçalardan çok fazla eğilmenizi engellemeye yardım edecektir.
• Tamamen iyileşene kadar meraklı evcil hayvanları uzak tutun.

Araba kullanmak, cinsel faaliyet ve egzersiz gibi faaliyetlere dönmeden önce doktorunuza danışın.

Güvenilirliği

Kalça Protezi Ameliyatı Güvenli mi?

Kalça protezi ameliyatı yıllardır yapılmaktadır ve cerrahi teknikler her zaman ilerlemektedir. Ama herhangi bir ameliyattaki gibi riskleri vardır. Başlangıçta çok fazla hareket edemeyeceğinizden kan pıhtıları özellikle endişe konusudur. Doktorunuz size kan pıhtılarının oluşmasını engellemek için kan sulandırıcılar verecektir. Genel anesteziye ilişkin riskler kadar enfeksiyon ve kanama riski de vardır.

Sizin ve doktorunuzun dikkat etmesi gereken diğer daha az yaygın hususlar şunlardır:

• Ameliyattan sonra bacaklarınız eşit uzunlukta olmayabilir.
• Bacak bacak üstüne atmamaya veya çok alçağa oturmamaya dikkat etmelisiniz çünkü eklem yerinden çıkabilir.
• Kemik iliğindeki yağ parçaları gevşeyebilir, kan akışına karışabilir ve akciğerlere gidebilir, bu da çok ciddi solunum problemlerine sebep olabilir.
• Kalça bölgesindeki sinirler şişmeden veya basınçtan hasar görebilir ve biraz hissizliğe sebep olabilir.
• Ameliyat sırasında başka kemikler kırılabilir ve bu hastanede daha uzun süre kalmayı gerektirebilir.
• Protez kısımlar gevşeyebilir veya kırılabilir. (Bu nadiren olur ve gelişmesi yıllar alır.)
• Omurilik anestezisi bölgeyi tamamen uyuşturmayabilir ve ameliyattan sonra biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz.

İşlemden geçmeden önce bu riskler hakkında cerrahınızla konuşun.

Dayanıklılığı

Kalça Protezi Ameliyatından Sonra Yeni Eklemim Ne Kadar Dayanır?

1970’lerin başında kalça protezi ameliyatları ilk defa yapılırken ortalama yapay eklemin yaklaşık 10 yıl dayanacağı düşünülmüştü. Şimdi kalça eklem protezlerinin yaklaşık yüzde 85’inin 20 yıl dayandığını biliyoruz. Cerrahi teknikte ve yapay eklem malzemelerinde ilerlemeler bu protezlerin daha da uzun süre dayanmalarını sağlamalıdır. Eğer eklem hasara uğrarsa yapılan onarım ameliyatı genellikle çok başarılıdır.