Nedir

Nedir?

Osteokondrit dissekans, bir parça kıkırdağın altındaki kemiğin ince bir tabakasıyla birlikte kemik ucundan ayrıldığı bir eklem rahatsızlığıdır.

Bir kemik ucuna kan akışının azalmasından kaynaklanan osteokondrit dissekans, en sık genç erkeklerde özellikle eklem yaralanması sonrasında görülür.  Osteokondrit dissekans dirsek, omuz, kalça ve ayak bileği de dahil her eklemde oluşabilmesine rağmen en sık dizleri etkiler.

Ayrılan kıkırdak ve kemik parçası yerinden kıpırdamaz, ayrıldığı yere yakın kalırsa, osteokondrit dissekans belirtileri çok az ortaya çıkar ya da hiç çıkmaz ve kırık kendi kendine iyileşebilir. Parçalar eklemin hareket eden parçaları arasında sıkışıp kalırsa cerrahi müdahale gerekebilir.

Belirtiler

Belirtiler

Osteokondrit dissekans belirtileri arasında şunlar olabilir:

Ağrı. Osteokondrit dissekansın en sık görülen belirtisi olan ağrı, merdiven çıkma, bir tepeye tırmanma ya da spor oyunları gibi fiziksel aktivitelerle tetiklenebilir.

Eklem çıtlaması ya da kilitlenmesi. Gevşek parça hareket eden kemiklerin arasında kalırsa ekleminiz çıtlayabilir ya da bir pozisyonda takılıp kalabilir.

Eklem zayıflığı. Eklemlerinizin dayanamadığını veya zayıfladığını hissedebilirsiniz.

Eklem hareket aralığının azalması. Bacağınızı veya kolunuzu tamamen düzeltmeniz mümkün olabilir.

Şişme ve hassasiyet. Eklem çevresindeki cilt şişebilir ve hassas hale gelebilir.

Doktora ne zaman gideceksiniz?
Eğer dizinizde, dirseğinizde ya da başka bir ekleminizde sürekli ağrı ya da acı varsa bir doktora gidin. Doktorunuzu aramanızı ya da ziyaret etmenizi gerektiren diğer belirtiler, eklemin şişmesi ya da tam hareket aralığında hareket edememesidir.

Sebepler

Sebepler

Osteokondrit dissekansın sebebi etkilenen kemiğin ucuna kan akışının azalması gibi görünüyor. Bu tekrarlanan travmadan kaynaklanabilir (kemik ucuna zarar veren, küçük, fark edilmeyen çok sayıda yaralanma). Bazı insanları bu rahatsızlığı yaşamaya daha meyilli hale getiren genetik bir bileşen de olabilir.

Risk Faktörleri

Risk faktörleri

Yaş. Osteokondrit dissekans en çok 10 ve 20 yaşları arasındaki kişilerde oluşur.

Cinsiyet. Erkeklerde osteokondrit dissekans gelişme riski kadınlara göre 2-3 kat daha fazladır.

Spor katılımı. Hızlı yön değiştirme, sıçrama ya da fırlatma içeren sporlar osteokondrit dissekans riskini artırabilir.

Komplikasyonlar

Komplikasyonlar

Osteokondrit dissekans etkilediği eklemde sonunda osteoartrit gelişimi riskini artırabilir.

Muayene

Muayene

İlk önce aile doktorunuza danışabilirsiniz, o sizi spor tıbbı ya da ortopedik cerrahi konusunda uzmanlaşmış bir doktora yönlendirebilir.

Ne yapabilirsiniz?
Randevunuzdan önce aşağıdaki soruların cevaplarını içeren bir liste yapabilirsiniz:

  • Hangi eklem belirtilerini yaşıyorsunuz?
  • Bu sorun ne zaman başladı?
  • Belirtileri iyileştiren ya da kötüleştiren şeyler var mı?
  • ekleminizi incittiniz mi? Öyle ise, bu ne zaman oldu?
  • Herhangi bir spor yapıyor musunuz? Eğer öyleyse, hangisini yapıyorsunuz?

Doktorunuzdan bekleyecekleriniz
Fizik muayene sırasında doktorunuz etkilenen ekleme bastırır, şişme hassasiyetin olduğu alanları kontrol eder. Bazı durumlarda, siz ya da doktorunuz eklem içinde dolaşan serbest parçayı hissedebilirsiniz. Doktorunuz ayrıca bağlar gibi eklem çevresindeki diğer yapıları değerlendirecektir.

Doktorunuz ayrıca, eklemin hareket aralığında düzgün bir şekilde hareket edip etmediğini görebilmek için eklemi farklı yönlerde hareket ettirmenizi isteyebilir.

Testler

Testler

Röntgen. Röntgen eklemin kemiklerindeki anormallikleri gösterebiir. Doktorunuz karşılaştırma yapmak için her iki eklemin de röntgenini isteyebilir (örneğin, sağ ve sol dizin her ikisi).

Bilgisayarlı tomografi (BT). Bu teknik, içyapıların kesitsel görüntülerini üretmek için pek çok farklı açıdan alınan X-ışını görüntülerini birleştirir. BT taramaları hem kemiği hem de kıkırdağı görüntüleyebilir. Bu, eklem içindeki serbest parçaların yerini belirlemekte yardımcı olur.

Manyetik rezonans görüntüleme (MRG). Radyo dalgaları ve güçlü bir manyetik alan kullanarak uygulanan MRG, hem sert hem de yumuşak dokuların ayrıntılı görüntülerini sağlayabilir. Doktorlar, iyileşme konservatif tedaviyle gerçekleşir mi yoksa ameliyat mı gerekir, sorusunu yanıtlamak için sık sık MRG kullanır.

Tedavi

Tedavi

Osteokondrit dissekans tedavisi etkilenen eklemin normal işlevini geri kazanmasını, ağrıyı dindirmeyi ve osteoartrit riskini azaltmayı amaçlar. Ancak, herkeste etkili olan tek bir tedavi yoktur. Kemikleri hala büyümekte olan çocuklarda, kemik sakatlanmaları bir dinlenme ve koruma süresiyle iyileşir.

Doktorunuz ilk olarak büyük olasılıkla, çoğu durumda etkili konservatif yöntemler önerecektir. Bu yöntemler şunları içerebilir:

Eklemi dinlendirme. Atlama ve koşma gibi eklem üzerinde darbe etkisi oluşturan aktivitelerden kaçının. Bir süre koltuk değneği kullanmanız gerekebilir, özellikle de ağrı topallamanıza neden olursa.

Fizik terapi. Bu terapi çoğu zaman esneme, hareket aralığı egzersizleri ve ilgili eklemi destekleyen kasları güçlendirmek için kuvvet egzersizleri içerir.

Ameliyat

Eğer konservatif tedaviler işe yaramazsa, ayrılan parçaların alınması ya da tekrar kemiğe oturtulması için ameliyat gerekebilir. Çoğu vakada bu işlem artroskopik olarak yapılabilir (eklem etrafında açılan küçük kesikler içinden bir fiberoptik kamera ve cerrahi aletler sokularak).

Önleme

Önleme

Organize sporlara katılan ergenler eklemlerin aşırı kullanılmasıyla ilişkili riskler konusunda eğitimlerden yararlanabilir. Yaptıkları sporun mekanik ve teknik özelliklerini doğru öğrenerek, kuvvet ve stabilite eğitimi çalışmalarına katılarak yaralanma riskini azaltabilirler.
İLGİLİ MAKALE

Osteokondrit