Çevresel sinir sistemi, beyin ve omurilikten vücudun diğer bölümlerine sinyaller taşıyan sinirleri içerir. Bu sinirlerin çoğu, ağrı, ısı ve dokunma gibi duyu ve hislerle ilgilidir. AIDS hastalarının üçte biri, çevresel sinir sistemindeki sinirlerin zedelenmesiyle oluşan bir durum olan çevresel nöropatinin bazı belirtilerini taşır. Çevresel nöropati, bazen AIDS hastalığınının kendisinden kaynaklanır ama çoğunlukla hastalık sırasında alınan ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkar. Bazı durumlarda ise nöropati, vitamin eksikliği veya şeker hastalığından dolayı da meydana gelebilir. Çevresel nöropati genellikle ilk olarak el ve ayaklarda karıncalanma veya uyuşma olarak kendini gösterir.

Başka hastalıklar çevresel nöropatiyle benzer belirtiler gösterdiği için, zaman zaman nöropatiyle karıştırılabilirler. Omuriliği iltihabı türlerinden biri olan CMV miyelit hastalığı, bacaklarda güç kaybına neden olur ve hastalığa neden olan virüsü öldüren ilaçlarla tedavi edilir. Vakuoler miyelopati hastalığı da el ve ayaklar ile kol ve bacaklarda uyuşmalara ve omuriliğin zayıflamasına neden olur. Miyelopati hastalığının tedavisinde yeni yöntemlerle ilgili araştırmalar halen devam ediyor. Çevresel nöropatiye benzer belirtilere sahip olan genital uçuk hastalığı, asiklovir ilaçları ile tedavi edilir.

Çevresel Nöropatiye Yol Açan İlaçlar

AIDS hastalarının aldığı bazı ilaçlar çevresel nöropatiye neden olabilir. Bu ilaçları kullanan herkes çevresel nöropati hastalığına yakalanmaz ama yine de tetikte olmakta fayda vardır. Aşağıda listelenen ilaçlar birlikte alındığında, çevresel nöropati riski bazen artabilir. AIDS tedavisinde kullanılan didanozin ,zalsitabin ve stavudin içeren ilaçlar, ilaç bağlantılı nöropatinin oluşmasındaki en yaygın etkenlerdir. Nöropatiye yol açması olası diğer ilaçlar, etken maddeleri izoniyazid , etambutol, vinkristin, metradinazol  ve dapson olan ilaçlardır. Alkol tüketimi nöropati riskini arttırır. B6 vitamininde doz aşımı da nöropati oluşumuna yol açabilir. İçeriğinde, HIV hücrelerinin vücutta çoğalmasını engelleyen indinavir bulunan, proteaz inhibitörü grubundaki ilaçların nöropatiye yol açması ile ilgili bazı bildirimler de vardır.

Ağrıyı Dindirmek

Doktorlar ağrı kesici yazmakta isteksiz olsalar da, araştırmalar hastaların zaten fazla miktarda ağrı kesici kullanmadıklarını ve bu ilaçları suistimal edip bağımlı hale gelmediklerini gösteriyor.. Çok şiddetli ağrılarda metadone veya morfin gibi güçlü ağrı kesicilere ihtiyaç duyulabilir. Nikotin bantları gibi kola yapıştırılarak kullanılan fentanil bantları, ilacı deri yoluyla düzenli bir dozda salgılayarak çevresel nöropati belirtilerinin tedavisine yardımcı olabilir. Ağrısı olan hastalar, bu ilaçlar sayesinde günlük faaliyetlerini sekteye uğratmadan  ağrılarına cevap bulabilirler.

Çevresel Nöropati Ve Besinler

Vitamin ve besinlerin çevresel nöropati tedavisindeki etkileri diğer ilaçlar kadar araştırılmış olmasa da, hastalığın belirtilerini tedavi etmek için kendi kendinize izleyebileceğiniz bazı yollar vardır. B vitaminlerinin çoğu, çevresel nöropati belirtilerine iyi gelse de, B6 vitamini fazlalığı bu belirtileri azdırabilir. Çevresel nöropati belirtilerine iyi gelen B grubu vitaminleri arasında B1, B12 ve folik asit bulunur. Çevresel nöropati tedavisi için içeriğinde mutlaka E vitamini olan  tüm vitamin ve mineralleri kapsayan bir vitamin tableti ile beraber bir B-kompleks hapı da alabilirsiniz. Aldığınız B-kompleks vitaminin içeriğinde folik asit olmasına özen gösterin. B12 vitamini de, birkaç hafta arayla iğne yoluyla kaslara yapılarak hapın sağlayacağından çok daha yüksek bir dozu vücuda takviye etmiş olur. Alkol tüketmek, vücudunuzun folik asit ve B12 vitamini emilimine engel olabilir.

Çevresel nöropatiye etkisi olduğu düşünülen diğer takviyeler arasında magnezyum, (tioktik asit olarak da geçen) alfa lipoik asit ve gamma linolenik asit bulunuyor. Yapılan bir araştırma hastalara fıstık, greyfurt, tam tahıllar ve kavunda bulunan inositol maddesi açısından zengin bir beslenme programı vermiştir. Bu besinlerin AIDS bağlantılı nöropatiyle benzer olduğu düşünülen diyabetik nöropatiye olan yararı araştırılmıştır.