Divertiküler Hastalığa Kısmi Kolektomi

Divertikülit ya da divertiküler kanamanın cerrahi tedavisi, kolonun hastalıklı kısmını alma (kısmı kolektomi), sonra kalan bölümleri birleştirmeyi içerir. Kısmi kolektomi, genel anestezi altında yapılır.

Geçmişte, divertikülit ameliyatı her zaman, karında geniş bir kesiğin açıldığı açık bir işlem olarak yapılırdı. Ama laparoskopik cerrahi yaygınlaştıkça daha çok cerrah bunu divertikülit için kullanmaya başladı. İki cerrahi müdahalenin de olumlu ve olumsuz yönleri var. Mesela, laparoskopik ameliyat geçiren insanlar hastanede daha kısa süre kalır ve ameliyattan sonra daha az sorunla karşılaşır. Ama laparoskopik ameliyat daha pahalıdır ve bunun daha deneyimli bir cerrah tarafından yapılması gerekir. Karmaşık divertikülit vakalarında, laparoskopik cerrahi bir seçenek olmayabilir.

Kısmi kolektomi tek adımda yapılabilir ya da birden fazla cerrahi müdahale (iki aşamalı ameliyat) gerekebilir. İki aşamalı ameliyatta, ilk ameliyatta kolonun hastalıklı kısmı çıkarılır ve kolonun üst bölümünün ucu, karın duvarındaki bir aralığa tutturulur (kolostomi). Sonraki cerrahi müdahaleye kadar, dışkı bu aralıktan vücuttan dışarı ve tek kullanımlık bir torbaya çıkar. Divertikülitten kaynaklanan iltihaplanma ve enfeksiyon temizlendiğinde ikinci ameliyatla kolonun uçları yeniden birleştirilir.

Cerrahi Uygulamadan Sonra Ne Beklemeli

Açık kısmi kolektomi ameliyatı için hastanede kalma süresi, hiç komplikasyon oluşmamışsa, genelde 4 ila 7 gündür. Laparoskopik cerrahideyse hastanede kalma süresi daha kısadır.

İki aşamalı ameliyat yapıldığında, ameliyatlar arası süre genelde 6 ila 12 haftadır.

Tek aşamalı ameliyattan ya da iki aşamalı ameliyatın son işleminden sonraki iyileşme süresi genelde 6 ila 8 haftadır.

Cerrahi Uygulama Neden Yapılır

Divertiküllü bir insanda şu durumlarda cerrahi müdahale düşünülür:

Kısmen tıkalı kolon (bağırsak tıkanması) ya da ince bağırsakta dar bir nokta (boğulma).

Tekrarlanan divertikül atakları. Kişi iki ya da daha fazla atak geçirdiyse cerrahi müdahale tavsiye edilir.

Yüksek komplikasyon riski (mesela divertikül atağı geçirmiş 40 yaşından genç insanlar).

İnce bağırsakta tekrarlanan kanama sorunları (divertiküler kanama).

Kalın bağırsak ve bitişiğindeki bir organ, çoğunlukla idrar kesesi, rahim veya vajina arasında oluşan anormal bir aralık.

Kanser olasılığı.

Divertikülitli bir insanda şu komplikasyonlar oluşursa cerrahi müdahale gerekebilir:

Karın boşluğunu zorlayan iltihaplı bir kese (divertikül), özellikle de bir enfeksiyon cebi (irin cebi) oluşmuşsa. Bazı durumlarda, irin cebi cerrahi müdahale olmaksızın kurutulabilir.

Karın boşluğuna sıçramış bir iltihap (peritonit, karın zarı iltihabı).

Tamamen tıkalı ince bağırsak (bağırsak tıkanması).

Kanyoluyla vücudun diğer kısımlarına sıçramış iltihap (sepsis, kan zehirlenmesi).

Anjiyografi veya kolonoskopi yoluyla yapılan tedaviyle durmayan ciddi kanama. (Bu, divertikülitten ayrı bir sorun ama olabilir.)

Ne Kadar İşe Yarar?       

İnsanların %12’sinde ameliyattan sonra divertiküllit yeniden meydana gelir. Ama başka bir ameliyat genelde gerekmez.

İki aşamalı ameliyat geçiren bazı insanlar, ameliyatın ince bağırsağın yeniden tutturulup kolostominin onarıldığı ikinci aşamasını geçirmeyebilir. Bunun nedeni genelde ince bağırsağın yeniden birleştirilecek kadar iyileşmemesidir.

Riskleri Nelerdir?

Bütün cerrahi müdahalelerde enfeksiyon, ciddi kanama veya genel anestezi kaynaklı komplikasyon riski bulunur.

Birkaç kolektomiden sonra, kolonun birleştirilen bölümleri arasında bir sızıntı oluşabilir. Ya da idrar kesesi, idrar yolu veya kan damarlarında yaralanma meydana gelebilir.

Divertikülün acil olmayan (isteğe bağlı) ameliyatında hayatta kalma oranı %99’dur. Acil bir ameliyatın riski daha fazla olabilir.

Neyi Düşünmeli

Cerrahi müdahaleye giderken iki aşamalı bir ameliyat ve kolostomiye ihtiyacınız olup olmadığını bilemeyebilirsiniz. Cerrah, bu kararı ameliyata başladıktan sonra verebilir. Eğer ameliyat divertikül atağı geçirmemişken yapıldıysa, ameliyatın tek aşamalı olma ihtimali daha yüksektir. Acil cerrahi müdahalede iki aşamalı ameliyat riski daha yüksektir ama bazı acil ameliyatlar sadece tek aşamada yapılır.

Eğer divertikül ataklarınız sık değilse ve komplikasyon oluşmuyorsa cerrahi müdahaleden kaçınıp durumunuzu yüksek lifli bir beslenmeyle kontrol altına alabilirsiniz.

Kolostomi geçiren insanların, toplama torbası ve kokuyla gazı azaltan besinsel değişiklikler hakkında talimatlara ihtiyacı olabilir. Ayrıca duygusal desteğe de ihtiyaçları olabilir çünkü birçok insan kolostomi geçirmeyi utanç verici bulur.

Laparoskopik Kısmi Kolektomi

Laparoskopik cerrahi yaygınlaştıkça daha çok cerrah bu yöntemi kullanıyor. Bu müdahalenin olumlu ve olumsuz yanları vardır. Mesela, laparoskopik ameliyat geçiren insanlar hastanede daha kısa süre kalır ve ameliyattan sonra daha az sorunla karşılaşır. Ama laparoskopik ameliyat daha pahalıdır ve bunun daha deneyimli bir cerrah tarafından yapılması gerekir. Karmaşık divertikülit vakalarında, laparoskopik cerrahi bir seçenek olmayabilir.

Laparoskopik cerrahide karın duvarına atılan birçok küçük kesikten gereçlerle bir izleme tüpü (laparoskop) sokulur. İzleme tüpüne bağlı bir kamera karın içinden görüntüleri bir televizyon ekranına gönderir. Doktor, ameliyatı gerçekleştirmek için gereçlerini kullanırken ne yaptığını görmek üzere ekrana bakar.

Laparoskopik cerrahinin tamamlanması genelde açık cerrahiden daha uzun sürer.

Laparoskopik cerrahi geçiren insanların iyileşme süreleri daha kısadır.

Bu cerrahi yöntemi uygulamak, daha önceki bir enfeksiyon ya da ameliyatlardan yara kalmışsa mümkün olmayabilir.

Bu durumlarda bağırsak parçasını karından çıkarmak için olağandan daha geniş bir kesik