Gıda güvenliğine dair gerçekleri biliyor musunuz?

Kendinizi ve ailenizi gıda zehirlenmesinden korumak için neler gerektiğini biliyor musunuz? Amerikalıların %82’sinin yiyecekleri güvenli bir şekilde hazırladıklarından emin olduklarını söylemesine rağmen Uluslararası Gıda Bilgilendirme Konseyi tarafından 2008 yılında yapılan bir anket, çoğu insanın güvenli şekilde gıda işlemi için temel kurallara uymadığını gösteriyor.

Salmonelladan listeryaya uzanan gıda zehirlenmesi, ülke genelinde baş gösteren bir dizi hastalıktan sonra tüketicilerin hafızasına kazınmıştır. Ama ne kadarımız gerçekten de gıda güvenliğini biliyoruz?

Gıda Zehirlenmesine Dair Yanlış Bilinenler

Yiyeceklerden geçen hastalıkların nedeni çoğunlukla mayonezdir.

HAYIR, mayonez gıda zehirlenmesine neden olmaz ama bakteriler olur. Ve bakteriler en iyi 4,5 ile 60 derece arasındaki sıcaklıklarda protein içeren yiyecekler üzerinde çoğalır.

Fabrikada üretilen mayonezin tüketilmesi güvenlidir. Bakterilerin gelişimi için daha büyük risk, piknik için makarna, patates, yumurta, tavuk veya ton balığı gibi genelde mayonezin karıştırıldığı yiyeceklerdir. Ama bu tip yiyecekler bile 4,5 derecenin altında soğutucuda tutulduğunda güvenlidir. 

Küçük, kesik yüzeyler bakterilerin çoğalmasına izin veren bir ortam yaratır. Yenmesi kolay çeri domates gibi yiyecekleri bütün halde yanınıza almaya ve uygun şekilde saklayamayacaksanız karışık salataları evde bırakmaya çalışın.

Yemek hazırlamaya başlamadan önce ellerinizi kısaca yıkamak sizi mikroplardan korur.  

YANLIŞ. Ellerin yiyeceklere temasından önce veya sonra, tuvaletleri kullandıktan, çocukların altını değiştirdikten ve hayvanlara dokunduktan sonra sık aralıklarla ve düzgün bir şekilde yıkanması gerekir.

Düzgün bir el yıkama ılık, sabunlu suyu, temiz bir kağıt havluyu ve parmaklarınızın arasını, tırnaklarınızın altını ve bileklerinize kadar olan bölgeyi 20 saniyeliğine ovarak yıkanmayı gerektirir.

Az da olsa pişmiş yumurtayı güvenle yiyebilirsiniz.

HAYIR, yememelisiniz. Kolaylıkla pişirdiğiniz yumurtaları yemekten zevk alabilirsiniz. Ama yumurtaları diğer tarafını da bir kez çevirecek şekilde pişirin ki yumurtanın beyazı tamamen pişsin ve yumurtanın sarısı jel kıvamına gelsin.

Aynı yemekte birlikte yenen yiyecekler için aynı mutfak eşyalarını, kesme tahtalarını ve tabakları kullanmak temiz oldukları sürece güvenlidir.

AKSİNE bu güvenli değildir. Çiğ et ve diğer yiyecekler, ayrı konmadığı zaman diğer yiyeceklere bulaşabilen bakteriler içerir. Et için ayrı mutfak eşyaları, kesme tahtaları ve tabakları kullanın ve başka yemeğe geçmeden önce onları dikkatli şekilde yıkayın. Pişmiş eti tahta düz bir tabağa koyun, pişirilmeden önce eti koyduğunuz kaba sakın koymayın. Bulaşık süngerlerinin ve tezgahların mikroplardan arındığından emin olun ve yiyeceklerin bozulmaması için onları temiz tutun.  

Kirli eller, kurulama bezleri, bulaşık süngerleri ve tezgahlar da bakteri taşıyabilir veya başka şeylere bulaştırabilir, bu nedenle yemek hazırlamaya başlamadan önce her şeyin temiz olduğundan emin olun.

Eğer yiyecekler bir soğutucuda tutuluyorsa uygun bir sıcaklıktadır.

EMİN MİSİNİZ, soğutucunuz uygun sıcaklıkta mı? Gıda güvenliği uzmanları bakterilerin 4,5 ile 60 derece arasındaki tehlikeli bölgede çoğaldıklarını ve hava sıcakken dışarıda yediğinizde önlem almadıkça yiyeceklerin 4,5 derecenin altında soğutulmasının çok zor olduğunu söylüyorlar. Soğutucunuzun veya buzdolabınızın uygun sıcaklıkta olup olmadığını kesin olarak bilmenin tek yolu, bir termometre ile ölçmektir. 

Paketlenmiş çiğ etten damlayan suların başka yiyeceklere bulaşmasını önlemek için diğer yiyeceklerden ayrı bir soğutucuya konmasını öneriyorlar. Soğutucularınızı buzla sıkı sıkı doldurun, serin bir yerde saklayın ve yiyecekleri servis yapana veya pişirene kadar açmayın. İçeceklerinizi ayrı bir soğutucuya koyun ki yiyeceklerin sıcaklığının arttığına dair endişelenmek zorunda kalmadan soğutucuyu sıklıkla açıp kapatabilesiniz.

Etin pişip pişmediğini ona bakarak ve üzerine bastırarak bilebilirsiniz.

EMİN MİSİNİZ? En yetenekli aşçılar bile sadece bakarak ve dokunarak etin tam sıcaklığını söyleyemezler. Bir yemeğin bakterileri öldürecek kadar düzgün şekilde pişip pişmediğini bilmenin tek yolu, et termometresi ile ölçmektir. Uzmanlar, zamanından önce etin kısmen pişirilip sonrasında mangalda ızgara yapılmasına karşı insanları uyarıyorlar, çünkü bu pişirme yöntemi de bakterilerin çoğalmasına davetiye çıkarıyor. Hamburgerlerin ise iç sıcaklıkları 72 derece olana kadar pişirilmesi gerekiyor.

Yiyecekler iki saatten fazla oda sıcaklığında bırakılabilir.

HAYIR. Bakterilerin 4,5 derece ile 60 derece arasındaki tehlikeli bölgede hızla çoğalmasından dolayı iki saatten fazla oda sıcaklığında bırakılan yiyecekler atılmalıdır. Dışarıdaki sıcaklık 32 derece veya daha sıcak olduğunda yiyecekler sadece bir saat dışarıda kalsalar bile atılmalıdır.

Yiyeceklerin ne zaman bozulduğunu bilebilirsiniz, çünkü kötü görünürler veya kötü kokarlar.

HER ZAMAN DEĞİL Çoğu zaman bir yiyeceğin bozulduğunu bilebilirsiniz. Bakteriler gözle görülmez ve mevcut olup olmadıklarını her zaman bilemezsiniz. Gıda güvenliği uzmanları şüphelendiğiniz yiyecekleri atmanız gerektiğini söylüyorlar.

Manavdaki ıslatılmış yiyecekler yeterli ölçüde yıkanmıştır.

Manavda ıslatılmış ürünler onlara taze bir görünüm verir ama iyi yıkandıklarına dair sizi YANILTMASINLAR. Yiyecekleri soğuk akan bir su altında (sabun veya çamaşır suyu kullanmadan) yıkayın ve uygunsa yumuşak bir fırçayla fırçalayın veya yeşillikleri içi su dolu bir küvette iyice temizlenene ve artıklar ve potansiyel bakteriler çökene kadar bekletin.

Muz gibi kalın kabuklu ürünlerin bıçakla kesmediğiniz sürece yıkanmalarına gerek olmayabilir. Çünkü kabuklarındaki bakteriler bıçak yoluyla iç kısımlarına geçebilir, bu nedenle kavun benzeri kalın kabuklu meyveler kesilmeden önce iyice yıkanmalıdır. Önceden yıkanmış paketli ürünlerin de güvenli oldukları sanılır ama her zaman tüketicilere yemeden önce sebzeleri dikkatli bir şekilde kontrol etmeleri önerilir.