Bahar Temizliği
Her yerde baharın geldiğini gösteren işaretler var: kuşların cıvıl cıvıl ötüşü, lale ve nergislerin renklerini gururla göstermeleri, tenis kortlarında ve basketbol sahalarında çeşitli etkinlikler. Bütün bunlar birçoğumuz için yıllık bahar temizliğine başlama vaktinin geldiğini gösterir.
Bu yıl, bahçe ve ev işlerinin yanı sıra bahar temizliği listenize buzdolabı ve dondurucuyu da ekleyin. Buradaki buz tabakalarının içinde kalmış birçok kırıntı olabilir. Dondurucuyu ve buzdolabını temizlemek düzenli görünen bir mutfaktan daha fazlası demektir. Çok uzun süre ya da uygun olmayan sıcaklıklarda saklanmış yiyeceklere, hastalığa yol açabilecek bakteriler bulaşmış olabilir.
Öyle görünüyor ki birçok kişi, besinlerin uygun olmayan şekilde saklanmasının tehlikelerini anlamıyor. Amerikan Beslenme Derneği verilerine göre, tüketicilerin sadece %40’ı, 5 dereceden daha yukarı ısılardaki buzdolaplarında saklanmış yiyecekleri tüketmenin gıda zehirlenmesi riskini artırabileceğini biliyor.
Aslında gıda zehirlenmesi ve gıda kaynaklı diğer hastalıklar çok yaygındır. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre, geçen yıl gelişmiş ülkelerde 76 milyon gıda kaynaklı hastalık vakası olduğu tahmin ediliyor.
Çöpe Atın
Şüphelendiğiniz Zaman Çöpe Atın
Bir yiyeceğin kokusuna ya da görünüşüne bakarak onun bozulmuş olduğunu her zaman anlayamazsınız. Sağlığınızı riske atmayın. Gıda kurumlarının tavsiyesi, eğer besinin bozulduğundan şüpheleniyorsanız onu çöpe atmanız yönündedir.
Eğer yiyecek tuhaf görünüyor ya da kokuyorsa, tadına bakmayın, hemen çöpe atın. Yüzeyde gördüğünüz küf, buzdağının sadece görünen kısmıdır; yüzeyin altında çıplak gözle görülemeyen zehirler olabilir.
Sert peynirler, salam ve sert meyveler gibi birkaç besinde, oluşan küfü kesip atabilirsiniz; ama görebildiğiniz küflü kısımların etrafındaki geniş bölgeyi çıkardığınızdan emin olun. Genel olarak, küflü besinlerin atılması gerekir.
Buzdolabının içinde unutmuş olduğunuz yiyecekleri de atmanız gerektiğini zaten biliyorsunuz.
Ama kapağı açılmış ve uzun müddet orada kalmış bir sürü sos ne olacak? Bunların çoğu buzdolabının kapağında iki ay boyunca taze kalır. Buzdolabının bu kısmı, sosları muhafaza etmek için tasarlanmıştır. Çünkü soslardaki asit içeriği, bunların diğer besinlere göre bakteriyel kirlenmeye karşı daha dayanıklı olmasını sağlar. Yine de, bunların kalitesinin zamanla azalma olasılığı vardır.
Hastalıkları Önleyin
Gıda Kaynaklı Hastalıkları Önleyin
Gıda güvenliğinde size düşen rol, marketten çıkar çıkmaz başlar. Doğru eve gidin ve aldığınız ürünleri hemen yerleştirin. Besinleri en iyi şekilde saklama yolunu öğrenmek için etiketlere bakın.
Buzdolabınızın 4 derece ya da daha soğuk, dondurucunuzun -17 derece ya da daha soğuk olmasına dikkat edin. Isıyı kontrol etmenin tek güvenilir yolu her bölüme (ama kapağa değil) görülebilir bir termometre yerleştirmektir. Isı değişebileceği için buzdolabını sık sık kontrol edin (özellikle sıcak havada). Eğer ısı çok yükselirse kumandayı ayarlayın.
Buzdolabı ve dondurucuyu temiz tutmak da önemlidir. Herhangi bir şey döküldüğü zaman hemen silin. Haftada bir kez, buzdolabının iç duvarlarını, rafları ve lastik contaları sterilize edici bir temizleme solüsyonuyla silin.
Öneriler
Besin Saklamada Yapılması ve Yapılmaması Gereken Şeyler
Besinleri saklarken ve kullanırken hatırlanması gereken bazı öneriler:
- Yiyecekleri dondurucuya koymadan önce iki kat buzluk poşetiyle sıkıca sarın ya da yiyeceğin hava geçirmemesi için streç film kullanın.
- Yumurtaları, kutusunda saklayın ve bunları buzdolabının kapağına koymayın.
- Taze ürünleri kullanana kadar yıkamayın. Bunları delikli, plastik poşetlerde saklayın ve birkaç gün içinde tüketin. Muz, buzdolabına konulmamalıdır.
- Buzdolabında ya da dondurucuda hava dolaşımını sağlamak için, bölmeleri fazla doldurmayın. İyi bir hava dolaşımı olmazsa, uygun ısıyı muhafaza etmek zordur.
- Artan yiyecekleri, piştikten sonra iki saat içinde, sıkıca kapatılmış kaplarda muhafaza edin. Bunları 3-5 gün içinde tüketin.
- Gıdaları ve temizlik malzemelerini ayrı yerlerde saklayın.
- Patates ve soğanları serin ve kuru bir yerde saklayın. Bunları buzdolabına ya da lavabonun altına koymayın (borulardan gelen nem bunlara zarar verebilir).
- Yiyecek paketlerinin üstündeki son kullanma ve son satış tarihlerini kontrol edin. Paket açıldığı takdirde, bu tarihlerin geçerli olmadığını unutmayın.
- Tavsiye edilen son kullanım tarihi en güvenilir bilgidir.
- Çiğ eti, buzdolabının en alt rafına plastik bir poşette koyun. Bu, etin suyunun diğer yiyeceklerin üstüne akmasını önler.
Saklama Süreleri
Yiyecekleri Dondurucuda Ne Kadar Süre Saklayabilirim?
Üstünde buz kristalleri oluşana kadar dondurucuda saklanmış yiyeceklerin tüketilmesi güvenlidir. Çünkü hiçbir organizma sıfırın altındaki sıcaklıklarda yaşayamaz. Ayrıca yiyeceğin besinsel kalitesi de bozulmaz. Yine de, muhtemelen bu yiyeceği yemeyi tercih etmezsiniz. Bu kadar fazla donmuş bir yiyeceğin kalitesi elbette daha az olacaktır.
Dondurucuya konulan yiyecek hava alırsa oksidasyon sonucu zarar görebilir. Bunu önlemek için yiyeceğin hava geçirmeyen bir buzluk poşetiyle sıkıca sarılmış olmasına dikkat edin.
Aşağıda çeşitli besinlerin saklanma süresinin yer aldığı bir çizelge vardır.
| SAKLAMA SÜRESİ | |
ÜRÜN | Buzdolabında | Dondurucuda |
Taze Et: |
|
|
Dana: Kıyma | 1-2 gün | 3-4 ay |
Biftekler ve Rostolar | 3-5 gün | 6-12 ay |
Tütsülenmiş ya da salamura etler |
|
|
Soğuk yenen etler | 3-5 gün | 1-2 ay |
Sosis ve sucuk | 1-2 gün | 1-2 ay |
Hazır Salatalar (yumurta, ton balığı vb) | 3-5 gün | Dondurulmaz |
Soslar | 1-2 gün | 2-3 ay |
Çorbalar ya da Etli ve Sebzeli Sulu Yemekler | 3-4 gün | 2-3 ay |
Balık: |
|
|
Yağsız (morina, dil balığı, mezgit gibi) | 1-2 gün | 6 aya kadar |
Yağlı (lüfer, levrek, somon gibi) | 1-2 gün | 2-3 ay |
Tavuk: Bütün | 1-2 gün | 12 ay |
Parça tavuk | 1-2 gün | 9 ay |
Sakatat | 1-2 gün | 3-4 ay |
Süt ürünleri: |
|
|
Gravyer, kalıp peynir, eritme peynir | 3-4 hafta | * |
Lor gibi yumuşak peynirler | 1 hafta | 6 ay |
Süt | 5 gün | 1 ay |
Buzlu süt | - | 2-4 ay |
Tereyağı | 1-3 ay | 6-9 ay |
Ayran | 7-14 gün | 3 ay |
Krem peynir | 2 hafta | - |
Krema | 3-5 gün | 4 ay |
Ekşi krema | 7-21 gün | - |
Yoğurt | 7-10 gün | - |
Yumurtalar: kırılmamış taze yumurta | 3 hafta | - |
Çok pişmiş | 1 hafta | - |
Pastörize, az pişmiş | 3 gün (açılmış) | 1 yıl |
Mayonez | 2 ay | Dondurulmaz |
Hazır Yemek | - | 3-4 ay |
Paket yemek | 1-2 gün | - |
Pişmiş etten kalan parçalar | 3-4 gün | 2-3 ay |
Pizza | 3-4 gün | 1-2 ay |
Dolma içi, pişmiş | 3-4 gün | 1 ay |
Hamur-kurabiye | son kullanma tarihine göre | 2 ay |
* Peynir, dondurucuya konulabilir, ama dondurma işlemi peynirin dokusunu ve tadını etkiler. | ||
KAYNAKLAR: Balık ve süt ürünleri için Gıda Pazarlama Enstitüsü, diğer tüm besinler için Amerikan Tarım Bakanlığı |
Prof. Dr. Tanfer KUNT
sayın doktor bey ben yozgatda yaşamaktayım 20 gün önce grip oldu gribin ikinci gününde doktor dil üzerinde lekeleri uzman kkb görünmemi istedi ünivers... devamı
Şeker Tüketimini Azaltmanın Yolları
Metabolik Sendrom: Tartışmalı Durum
Dondurma Baş Ağrısı
Fast Food Gıdalar Depresyon Riskini Artırıyor
İştahınızı Kontrol Eden Yiyecekleri Biliyor Musunuz?