• İçindekiler
• Yiyecek
• İlaç
• Zehir
• Önemli Bilgiler

Yiyecek

Mantarlar, fungi (ne bitki ne de hayvan) familyasından olsa da genellikle bitki olarak düşünülür. Düğme mantarı en yaygın mantar türüdür. Ama horoz mantarı, enoki, maytake ve şitake gibi özel mantarlar, bütün yıl boyunca kapalı tesislerde üretilmeleri sayesinde gitgide daha kolay bulunuyor ve ekonomiktir.

Mantar, tadı nedeniyle tüketilir. Mantar pişirildiğinde bu tat daha da lezzetli olur. Umami adı verilen bu tat, monosodyum glutamatın doğal bir versiyonu olan glutamik asitten gelir. Mantarlar aynı zamanda B vitamini, bakır, demir, potasyum ve selenyum gibi besleyici öğeler içerir. Mantarda bir miktar lif ve az miktarda kalori bulunur. Taze cremini (kahverengi düğme mantarı) ve portabello (tam gelişmiş cremini) mantarları, beyaz düğme mantarlarıyla aynı besin değerine sahiptir, ama daha lezzetlidir. Konserve mantarlar işlenme sırasında bazı besin öğelerini kaybeder.

İlaç

İlaç: Asya’da yüzyıllardan beri kullanılan mantarlar başta olmak üzere bazı mantarların, içerdiği polisakkaritler ve diğer bileşikler nedeniyle iyileştirici özellikleri olduğu düşünülür. Laboratuar çalışmalarında, şitake ve maytake mantarlarının bağışıklık artırıcı ve tümör önleyici özellikleri olduğu görülmüştür. Beyaz düğme mantarlarıysa göğüs ve prostat kanseriyle ilişkili olduğu söylenen enzimlerin hareketini önleyebilir. Mantar tüketmenin ya da mantar ekstresi kapsülleri kullanmanın ne kadar faydalı olduğu tartışmalıdır. Ama bilim insanları, ilaç olarak kullanmak amacıyla mantardaki bileşikleri diğerlerinden ayırırlar.

Zehir

Yoksa Zehir mi? Bütün bitkiler gibi, çiğ mantar da yan etkilere neden olabilecek doğal maddeler içerir. Bazı mantarlar zehirlidir. Ama beyaz düğme mantarlarındaki hidrazinler bile çok miktarda tüketildiğinde laboratuar hayvanlarında kansere yol açabilir. Birçok kişi bu nedenle çiğ mantar yemez. Eğer sık sık ya da çok miktarda mantar yiyorsanız, bunları pişirilmiş olarak tüketin. Çünkü pişirme işlemi, bu zararlı maddeleri yok eder (kurutma işlemi gibi). Pişirme işlemi aynı zamanda mantardaki lifli hücre duvarlarını parçalar (böylece besin öğeleri vücut için daha müsait hale gelir) ve besin öğelerini engelleyen bileşikleri yok eder.

Önemli Bilgiler

Mantarlarla ilgili önemli bilgiler

• Uzman olmadığınız sürece, doğada bulduğunuz mantarları yemeyin. Çok zehirli bir mantarla yenilebilir bir mantarı karıştırmak kolaydır.
• Mantarları, hava dolaşımını sağlayan kesekağıdına ya da kaba koyarak buzdolabında saklayın. Ama kullanana kadar yıkamayın. Kullanacağınız zaman nemli bir bezle ya da yumuşak bir fırçayla hafifçe silin ya da suyun altında hızlıca yıkayın. Mantarın üstündeki sap ya da dalları kesin.
• Mantarları biraz zeytinyağı ve su ya da et suyuyla pişirin. Izgarada pişmiş portabello mantarı hamburgerde etin yerine kullanılabilir. Az miktarda kurutulmuş mantarı sıcak suya atın, daha sonra bu mantarlarla çorbalara, etli ve sebzeli sulu yemeklere ve soslara lezzet katın.