Nedir

Hematokrit

Hematokrit, kandaki kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler) hacminin, toplam kan hacmine oranıdır. Hematokrite (Hct) aynı zamanda paketlenmiş hücre hacmi (PCV) de denir.

Kırmızı kan hücreleri veya eritrositler, vücudunuz boyunca oksijen taşıyan hücrelerdir. Hematokrit testi kırmızı kan hücrelerinizin oranının düşük ya da yüksek olup olmadığını belirlemek için yapılır. Bu oranın düşük ya da yüksek çıkmasysa, belirli hastalıklara işaret eder.

Hematokrit değeriniz, kan örneğinizden yola çıkarak belirlenir. Teknisyen kan örneğini, test tüpü içerisindeki kanı çok hızlı şekilde döndüren santrifüj adı verilen bir cihaza koyar. Bu hareket kanınızı üç bölüme ayırır: kanın sıvı bileşeni (plazma), kırmızı kan hücreleri ve diğer kan hücreleri. Kan ayrıştırılınca, teknisyen kırmızı kan hücrelerinin bütün kan hücrelerine oranını belirleyebilir.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Doktorunuz hematokrit testini, tam kan sayımının (CBC) bir kısmı olarak isteyebilir. Kırmızı kan hücrelerinin, bütün kan hücrelerine oranının kıyaslanması, doktorunuzun bir teşhis koymasına veya tedaviye yanıt verip vermediğinizi gözlemlemesine yardımcı olur.

Normalden düşük kırmızı kan hücresi oranı aşağıdakilere işaret edebilir:

  • Yetersiz oranda sağlıklı kırmızı kan hücresi (anemi)
  • Lösemi, lenfoma veya beyaz kan hücrelerinin neden olduğu diğer bozukluklara bağlı olarak gelişen, beyaz kan hücrelerinin çokluğu (genellikle kandaki oranları çok azdır)

Normalden fazla oranda kırmızı kan hücresinin olmasıysa polisitemi vera gibi, vücudunuzun çok fazla kırmızı kan hücresi üretmesine neden olan bir bozukluğa işaret eder.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

Hematokrit basit bir kan testidir. Testten önce perhiz veya başka hazırlıklar yapmanıza gerek yoktur.

Neler Yaşayacaksınız

Neler Bekleyebilirsiniz?

Hemşire veya doktor asistanı, parmağınıza bir iğne batırıp kanı camdan dar bir tüpe toplayarak veya kolunuzdaki bir damara iğne batırıp kanı çekerek kan örneği alır. O bölgede biraz hassaslık hissedebilirsiniz, ama vakit kaybetmeden normal faaliyetlerinize geri dönebilirsiniz.

Sonuçlar

Sonuçlar

Hematokrit testi sonuçlarında, yüzde olarak bildirilen kan hücreleri kırmızı kan hücreleridir. Normal oran erkekler için yüzde 38,8 ila 50 ve kadınlar için yüzde 34,9 ila 44,5’tir. 15 yaşında ve daha küçük yaşlarda olan çocuklardaysa, normal oran yaş ve cinsiyete göre değişiklik gösterir. Normal bir hematokrit değeri için alçak ve yüksek eşikler, bir tıbbi uygulamadan diğerine çeşitlilik gösterir.

Hematokrit testinizin sonucu, doktorunuzun sağlığınızı değerlendirmesi için bir kısım bilgi sunar. Yaşadığınız belirtiler ve diğer tanı testlerinin sonuçları ışığında hematokrit testi sonucunun ne anlama geldiğini doktorunuzla konuşun.

Test sonuçlarının kesinliği  

Bir hematokrit testinin sonucunu pek çok durum etkileyebileceği için, hatalı veya yanıltıcı sonuçlar alınabilir. Bu zorlaştırıcı faktörler arasında şunlar yer alır:

  • Yüksek rakımda yaşamak
  • Hamilelik
  • Son zamanlarda önemli miktarda kan kaybetme
  • Son zamanlarda yaşanan kan nakli
  • Şiddetli su kaybı

Doktorunuz, hematokrit testinizin sonuçlarını değerlendirirken, olası zorlayıcı faktörleri de hesaba katacaktır. Sonuçlar çelişkili ve beklenmedik bilgiler verirse, doktorunuz bir dizi kan testini tekrarlamak isteyebilir.

Uzm. Dr. Hüseyin Cem ÖCAL

İyi günler hocam 3 yaşındaki oğlumun uzun zamandır kan değerlerine bakılmamışı ve geçen hafta bakıldı hastaneye daha gidemedim sonuçları için ama labo... devamı