Nedir

Protrombin Zaman Testi

Protrombin zaman testi, kanınızın ne kadar hızlı pıhtılaştığını ölçer. Bazen pro zaman testi veya PT test olarak da karşınıza çıkabilen protrombin zaman testi, kan örneğiniz kullanılarak yapılır.

Protrombin, kanınızın pıhtılaşmasını sağlayan ve karaciğeriniz tarafından üretilen bir proteindir. Bir kesik aldığınızda oluşabilecek pıhtılaşma sürecinde protrombin, trombin adında bir başka maddeye dönüşür. Protrombin zaman testi, kanınızın pıhtılaşması için gereken zamanı ölçer.

Eğer kan inceltici bir ilaç alıyorsanız doktorunuz, ilacın etkisini görmek için bir protrombin zaman testi isteyebilir. Diğer testlerle birlikte yapılan protrombin zaman testi aynı zamanda karaciğer fonksiyonunu izlemek için de kullanılır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Doktorunuz protrombin zaman testini şu amaçlar için isteyebilir:

  • Kanınızın pıhtılaşma becerisini ölçmek
  • Kan inceltici ilaçların etkisini izlemek
  • Karaciğer sorunlarını tespit etmek
  • Ameliyat öncesi kanama sorunlarını tespit etmek

Doktorunuz karaciğer sorunlarınız olduğundan şüpheleniyorsa, karaciğer enzim testi gibi karaciğerinizin durumunu değerlendiren başka testler de yaptırmanızı isteyebilir. Doktorunuz bir kanama bozukluğunuz olduğundan şüpheleniyorsa, kısmi tromboplastin zaman testi (PTT) yaptırmanız gerekebilir. Bu test, kanınızdaki diğer pıhtılaştırıcı proteinlerin seviyesini ölçer.

Riskler

Riskler

Protrombin zaman testi genel olarak güvenlidir. Test kolunuzdaki bir damardan kan alınmasını gerektirdiğinden kanın alındığı yerde ağrı veya zedelenme olabilir.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Test sırasında

Protrombin zaman testi, bir kan örneği alınarak yapılır. Genelde kolunuzu büktüğünüz yerdeki bir damara küçük bir iğne sokularak kan alınır. Uzun kollu bir şey giyiyorsanız kıyafetinizin kollarını yukarı kaldırmanız istenecektir. Kanı alan kişi, kolun üst kısmını bir kordonla bağlayabilir ve sizden avuçlarınızı yumruk yapmanızı isteyebilir. Bunu yapmak, iğnenin girmesini kolaylaştıracak şekilde damarınızın daha fazla ortaya çıkmasını sağlar. İğne, kanın içinde toplanacağı küçük bir tüpe bağlıdır. Bunların hepsi sadece birkaç dakika alır. 

İğnenin kolunuza girmesiyle ufak bir acı hissedersiniz ve iğne çekildikten sonra iğnenin girdiği yerde kısa süreli bir rahatsızlık duyarsınız.

Testten sonra

İğne bir kez geri çekildiğinde bir parça gazlı bez ve bandaj iğnenin girdiği yeri kapatmak için verilir. Kanamayı durdurmaya yardımcı olması için kan alınan yere bir dakika kadar hafifçe basınç uygulamanız istenir.

Kanınız laboratuvara analiz için gönderilecektir. Eğer laboratuvar analizi aynı yerde yapılıyorsa birkaç saat içinde test sonuçlarınızı alabilirsiniz. Eğer doktorunuz kanınızı başka bir laboratuara gönderecekse sonuçları birkaç gün içinde alırsınız.

Sonuçlar

Sonuçlar

Protrombin zaman testi sonuçları iki şekilde verilebilir:

  • Saniyelerle verilen protrombin zaman. Protrombin zaman, genelde saniyelerle ölçülür. Protrombin zamanın bu şekilde ölçülmesi, kanın test edilmesi için kullanılan laboratuvara ve yönteme bağlı olarak değişiklik gösterir, ama kan örneğinin dağılım aralığı yaklaşık 10 ila 12 saniye arasıdır. Ortalamadan daha yüksek bir rakam kanın pıhtılaşmasının normalden daha uzun sürdüğü anlamına gelir. Daha düşük bir rakam kanın pıhtılaşmasının beklenenden daha hızlı olduğu anlamına gelir.
  • Oransal olarak verilen protrombin zaman. Kan inceltici bir ilaç olan varfarin alan kişiler için sonuçlar uluslararası normalleştirilmiş oran (INR) bazında oransal bir rakam olarak verilir. INR, ölçülen protrombin zaman testi sonucunun belli bir laboratuarda yapılan protrombin zaman testinde çıkan normal değere oranlanmasıdır. INR''nin 2.0 ila 3.0 arasındaki bir değerde çıkması varfarin alan kişiler için standart sayılır ama bazı kişiler için daha yüksek olması gerekebilir. INR''nizin beklenenden daha yüksek çıkması, kanınızın pıhtılaşmasının istenenden daha yavaş olduğu anlamına gelir. Daha düşük bir INR ise kanınızın pıhtılaşmasının istenenden daha hızlı olduğu anlamına gelir.

Sonuçlarınız ne anlama gelir?
Eğer protrombin zaman testiniz kanınızın çok yavaş pıhtılaştığını ortaya çıkarırsa bunun sebepleri aşağıdakiler olabilir:

  • Varfarin, heparin ve aspirin gibi kan inceltici ilaçlar
  • Karaciğer sorunları
  • Kanın pıhtılaşmasına neden olan proteinlerin yetersiz seviyede olması
  • K vitamini eksikliği
  • Doğum kontrol hapları ve hormon replasman tedavisi gibi östrojen içeren ilaç tedavileri
  • Mide ekşimesini kontrol altına almak için kullanılan antiasitler
  • Kalp ritim sorunları için alınan bir ilaç olan kinidin
  • Enfeksiyonları tedavi etmek için alınan antibiyotikler
  • Gut hastalığını tedavide kullanılan bir ilaç

Eğer protrombin zaman testiniz kanınızın çok hızlı pıhtılaştığını ortaya çıkarırsa bunun sebepleri aşağıdakiler olabilir:

  • K vitamini içeren takviyeler
  • Ciğer, brokoli, nohut, yeşil çay, kıvırcık lahana, şalgam bitkisinin yaprakları ve içinde soya fasulyesi olan ürünler gibi K vitamini içeren besinlerden yüksek miktarda almak
  • Doğum kontrol hapları ve hormon replasman tedavisi gibi östrojen içeren ilaç tedavileri
  • Bir kan pıhtısı nedeniyle bir damarda oluşan şişlik (trombofilebit)
  • Mantar oluşumunu önleyici bir ilaç olan Griseofulvin
  • Bir antihistamin olan difenhidramin

 

Prof. Dr. Kadri YAMAÇ

Merhaba Doktor Bey. Bütün kan değerlerim normal iken 2,5 ay önce 7,5 haftalık bebeğimin kalp atışları yavaşladı ve durdu. Kürtaj ile alındı.(patoloji ... devamı