Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ertek, kış aylarında artan soba zehirlenmelerine karşı vatandaşları önlem almaları konusunda uyardı.

Ertek, bacaların bakımının ihmal edilmemesini ve tehlike oluşturabilecek bacasız ısıtma araçları kullanılmamasını istedi.

Prof. Dr. Mustafa Ertek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ''karbonmonoksit''in, kömür, petrol, doğalgaz ve odun gibi yapısında karbon bulunan yakıtların tam olarak yanmaması sonucu meydana gelen ve bu yakıtların yanması neticesinde oluşan dumanda yer alan bir gaz olduğunu söyledi.

Bu yakıtların kullanıldığı baca sistemlerinin iyi olmaması ve araçların kapalı garajlarda çalıştırılması gibi durumlarla rüzgarlı ve fırtınalı havalarda karbonmonoksit birikimi olabildiğini kaydeden Ertek, böyle yerlerde uzun süre kalan kişiler bu gazı soluduğu için zehirlenmelerin ortaya çıkabildiğini bildirdi.

Karbonmonoksitle zehirlenme açısından trafik polisleri, itfaiye görevlileri, kapalı garajlarda ve kalorifer kazanı dairesinde çalışanlar, çelik endüstrisinde görev yapanlar, boya temizleme işlerinde faaliyet gösterenlerle otomobil tamircilerinin risk altında olduğuna dikkati çeken Ertek, ''Karbonmonoksit zehirlenmeleri çocuklar, yaşlılar, kalp hastaları, akciğer hastaları ve anemik hastalarla gebe kadınlarda daha büyük risk yaratır'' diye konuştu.

Zehirlenme belirtileri

Prof. Dr. Ertek, karbonmonoksit zehirlenmelerinde zehirli gaza maruz kalma durumuna bağlı olarak akut ve kronik tipte zehirlenmeler görüldüğünü, zehirlenmenin belirtilerinin de buna göre değişiklik arz ettiğini belirterek, şu bilgileri verdi:

''Akut zehirlenmelerde şiddetli baş ağrısı, güçsüzlük ve halsizlik, baş dönmesi, görmede kayıp, unutkanlık, bulantı ve kusma, göğüs ağrısı, bayılma, dikkat bozukluğu ve vücutta uyuşmalar olabilir. Kronik zehirlenmelerde ise şiddetli baş ağrısı, bulantı ve kusma, karın ağrısı, halsizlik ve sersemlik hissi, uyuşmalar, göz kararması, unutkanlık, huzursuzluk ve denge bozukluğu en sık görülen belirtiler arasındadır. Karbonmonoksit zehirlenmesi ölümle de sonuçlanabilen çok ciddi bir zehirlenmedir. Bu sebeple karbonmonoksit gazına bağlı zehirlenmelerde, zehirlendiği düşünülen kişi hemen temiz havalı bir ortama alınmalı derhal en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır.''

Bu tür zehirlenmelerin basit bazı önlemlerin alınmasıyla önlenebildiğini, bunun için bilinçlendirilmenin büyük önem taşıdığını ifade eden Ertek, şunları kaydetti:

''Hem karbonmonoksit hem de diğer zehirlenmelerle alakalı olarak Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı bünyesindeki 114 numaralı, 24 saat kesintisiz hizmet veren Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM) vasıtasıyla sağlık çalışanlarına danışma hizmeti, halka yönelik de bilgilendirme hizmetleri sunuluyor. Toplumun her kesimine ulaşmak için bastırılan 'Karbonmonoksit Zehirlenmesi' broşürü de bütün il sağlık müdürlüklerine gönderildi.''

Ertek, karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı alınması gereken önlemlerle ilgili şunları belirtti:

''-Evlerdeki tüm ısıtma sistemlerinin ve bacaların bakımı, her yıl düzenli olarak bu konudaki yetkin kişilere yaptırılmalıdır.

-Ev içinde, kapalı garajlarda veya pencere kenarlarında jeneratör ve bacasız ısıtma araçları kullanılmamalıdır.

-Banyo içinde şofben bulunmamalı, baca sistemleri iyi çekmelidir.

-Pencere açık olsa bile kapalı garajlarda araçlar çalışır durumda bırakılmamalıdır.''

''Hayatını kaybedenler oldu''

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı bünyesindeki UZEM'e 2007'de 416, 2008'de 506, 2009'da 504, 2010'da ise 532 vaka başvurusu yapıldığını belirten Ertek, bunlardan da hayatını kaybedenler olduğunu bildirdi.

Önümüzdeki günlerde havaların soğumasıyla ısıtma araçlarının daha yoğun kullanılacağını dile getiren Ertek, ''Karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı önlem alınması hayati önem taşıyor'' diye konuştu.