Nedir

C-reaktif protein, kısaca CRP kalp hastalığı riskiyle ilişkilendirilir. Atardamarların iltihaplanması (şişmesi), artan kalp krizi, inme ve periferik atardamar hastalığı riskiyle ilişkilendirilmiştir. 

Doktorlar CRP için kanınızı test edebilir. Vücut genel iltihaplanma sürecinde CRP üretir. Bu nedenle CRP iltihaplanmalar için bir göstergedir ve vücutta iltihaplanmanın oldukça yüksek olduğunu gösterir.  

Kalp Hastalıkları Riski

C-Reaktif Protein ve Kalp Hastalıkları Riski  

Birçok hastayı içeren çalışmalarda CRP seviyesinin kalp krizi riskiyle ilişkili olduğu görülmüştür. Aslında CRP kalp-damar hastalıkları riskini kolesterol seviyesi kadar iyi tahmin edebilir. 18.000 sağlıklı görünen doktor üzerinde yapılan klinik bir çalışma olan Doktorlar Sağlık Çalışmasından elde edilen bilgiler yüksek CRP seviyesinin kalp krizi riskinde artışla ilişkilendirildiğini ortaya koymuştur.   

Harvard Kadın Sağlığı Çalışmasında CRP testi sonuçları kalp sorunlarını tahmin etmekte kolesterol seviyesinde daha doğru sonuçlar vermiştir. Menopoz sonrası dönemde bulunan sağlıklı kadınlar üzerinde on iki farklı iltihaplanma göstergesi çalışması yapılmıştır. Üç yıl sonra CRP seviyeleri en güçlü riski tahmini faktörleri olmuştur. Yüksek CRP seviyesi bulunan kadınların koroner hastalıklar nedeniyle ölme riski, ölümcül olmayan kalp krizi veya inme geçirme riski CRP seviyesi daha düşük olan kadınlara oranla dört kat daha fazladır. Bu gruptaki kadınlar, aynı zamanda CRP seviyesi düşük olan kadınlara oranla anjiyoplasti (esnek bir boru ile tıkanan atar damarların açılması) veya baypas ameliyatı gibi kardiyak işlemlere daha fazla ihtiyaç duyarlar. 

Nasıl Ölçülür

C-Reaktif Protein Nasıl Ölçülür?  

CRP basit bir kan testiyle ölçülür. Bu test kolesterol testiyle aynı zamanda yapılabilir. Bu testlerden bir taneyi yüksek ölçüde hassas C-reaktif proteini (hs-CRP, aşırı hassas CRP veya us-CRP)  testidir.

Kalp hastalıkları riski test sonuçlarına bağlı olarak değerlendirir.

CRP

Kalp-Damar Hastalıkları Riski

1.0 mg/L altında

Düşük

1.0-2.9 mg/L

Orta

3.0 mg/L üzerinde

Yüksek

Enfeksiyon, hastalıklar veya diğer ciddi eklem yangısı alevlenmeleri gibi iltihaplanmaya neden olan diğer sağlık sorunlarının da CRP seviyesini artırabileceği unutulmamalıdır. CRP testi yaptırmadan önce diğer sağlık sorunlarınızı doktorunuza bildirin.

Kontroller

C-Reaktif Protein Seviyemi Kontrol Ettirmeli Miyim?

Amerikan Kalp Derneği hs-CRP testinin orta derecede kalp hastalıkları riskini değerlendirmekte ve yoğun bir tedavinin gerekli olup olmadığına karar vermekte faydalı olabileceğini belirtir. Yüksek risk taşıyan kişiler, hs-CRP seviyesi testlerine bakılmadan agresif tedavi yöntemleriyle tedavi edilmelidir.

Amerikan Kalp Derneği kalp hastalıkları riski yüksek olmayan kişiler için rutin hs-CRP testilerini önermez. 

Aşağıdaki risk faktörleri kalp hastalıkları riskinizi artırır:

  • Daha önce kalp krizi veya inme geçirmiş olmak
  • Ailede kalp hastalıkları geçmişi
  • Toplam ve LDL “kötü” kolesterol seviyelerinin yükselmesi
  • HDL “iyi” kolesterol seviyesinin düşük olması
  • Yüksek kan basıncı
  • Erkek olmak veya menopoz sonrası dönemde olmak
  • Sigara içmek
  • Kontrol edilemeyen diyabet veya yüksek kan basıncı
  • Fiziksel aktivite eksikliği
  • Obezite veya fazla kilo

Ayrıca, araştırmalar, anjiyoplasti gibi kalp tedavileri geçirmeniz halinde CRP seviyenizi kontrol ettirmenin faydalı olabileceğini gösterir. Çalışmalar, yüksek CRP seviyelerinin atar damarın balon anjiyoplastiyle açılmasının ardından tıkanma riskini artırdığını gösterir. Durumunuzla ilgili gerekli noktalara dair doktorunuzdan bilgi edinin.

Tedavisi

Yüksek C-Reaktif Protein Tedavisi Nasıl Olur? 

Kalp hastalıkları riskinizi düşürmek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önemlidir. Özellikle CRP seviyeniz orta derecede veya yüksekse aşağıdaki önlemleri uygulayın:

  • Kalp sağlığı için faydalı bir beslenme takip edin.
  • Yüksek kolesterol seviyelerinizi düşürün.
  • Sağlıklı kilonuzu koruyun.
  • Düzenli egzersiz yapın.
  • Diyabet ve yüksek kan basıncı sorunlarınızı kontrol altına alın.
  • Sigara veya tütün kullanımını bırakın.
  • Daha az alkol tüketin.

CRP seviyesi yüksek olan kişilerin aspirin kullanması kalp hastalıklarına karşı koruma sağlayabilir. En yaygın yazılan kolesterol düşürücü etken madde olan statinler de CRP seviyesini düşürebilir. Doktorunuz, rahatsızlığınızın tedavisi için size uygun ilaçları ve dozları yazacaktır. 
İLGİLİ MAKALE

Romatoid Faktörü Testi

Prof. Dr. Cengiz ÇELİKER

selamun aleykum 17 yasindayim fitness gidiyorum ve protein tozu almami oneriyorlar benden kucukleri bile protein tozunu kullaniyorlar bende alsam soru... devamı