• İçindekiler
• Ne İçin Yapılır?
• Nasıl Yapılır?
• Riskleri
• Sonuçları
• Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ne İçin Yapılır?

Kendi kendine meme muayenesi, memede oluşabilecek değişikliklerini fark edebilmek ve zamanında müdahale için, her kadının bilmesi ve uygulaması gereken bir yöntemdir. Birçok meme sorunu, kadınların kendileri tarafından tesadüfen fark edilir. Meme yumruları iyi huylu ya da kötü huylu (kanserli) olabilir. Meme kanseri her yaşta meydana gelebilir ancak en yaygın olarak 50 yaşından büyük kadınlarda görülür.

Tıp uzmanları, düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi konusunda farklı fikirlere sahiptirler. Geniş bir çalışma, kendi kendine düzenli muayenelerin daha fazla doktora görünmeye neden olduğunu ama meme kanserini düzenli tıbbi muayenelerden daha önce bulamadığını göstermiştir. Bazı uzmanlar, muayenenin zararlarının, faydalarından daha ağır bastığına inanmaktadır. Diğerleri ise kendi kendine meme muayenesinin kadınlar için bir seçenek olduğunu düşünmektedir. Doktorunuzla kendi kendine meme muayenesi hakkında konuşun.

Kendi kendine meme muayenesi, değişik pozisyonlarda; ayakta ya da uzanırken memelerin yumrular için elle kontrolünü ve aynada memelere bakarak görünüşlerindeki değişikliklerin not edilmesini içerir. Siz göğsünüzün normal görünüşünü ve ele nasıl geldiğini biliyorsanız, fark ettiğiniz herhangi bir yumru ya da görünüşteki bir değişiklik, bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmelidir. Memede görülen çoğu sorunun ya da değişikliğin nedeni kanser değildir.

Eğer 40 yaşından büyükseniz, kendi kendinize yapacağınız meme muayenesi, bir sağlık profesyoneli tarafından yapılacak klinik muayene ile mamografinin yerini tutmaz. Meme protezleri, kadınlardaki meme kanseri riskini düşürmez. Bu nedenle protezi olan kadınlar, kendi kendine meme muayenesi yapma konusunda sağlık profesyonelleriyle konuşmalıdırlar.

Ne İçin Yapılır?

Kendi kendine meme muayenesi, meme kanserini, tıbbi dikkat gerektiren meme iltihabı veya lif adenomu gibi başka meme rahatsızlıklarını gösteren yumru ya da görüntüdeki değişiklikleri tespit etmek için yapılır.

Nasıl Hazırlanılır?

Bu testten önce özel bir hazırlık gerekmez.

Nasıl Yapılır?

Nasıl Yapılır?

Kendi kendine meme muayenesini doğru bir biçimde yapmak, ancak uygulamayla öğrenilir. İşlemi gerektiği gibi yapabilmek için doktorunuzun önerilerini dikkate almalısınız.

Göğüslerinizi muayene etmek için en uygun zaman, adet döneminizin başlamasından bir hafta sonrasıdır. Çünkü bu dönemde, meme dokularınızın şişkin ya da hassas olma ihtimali en düşük seviyededir. Eğer adet döngünüz düzensizse, menopoz nedeniyle adetiniz kesilmişse veya rahminiz alınmışsa, muayenelerinizi, ayın hatırlanması kolay bir gününde yapın. Hamile ya da emziren kadınlar da her ay göğüslerini muayene etmeye devam edebilirler. Emziren anneler, bebeklerini emzirdikten ya da göğüs pompalarını kullandıktan sonra muayenelerini yapabilirler; böylece göğüslerde mümkün olduğunca daha az süt bulunacağından, muayene daha kolay ve daha rahat olur.

Kendi kendine meme muayenesi yapmak için belden yukarıdaki giysilerinizi çıkarın ve uzanın. Muayeneyi uzanırken yaparsanız, meme dokularınız, göğüs duvarınız üzerinde eşit olarak yayılır ve mümkün olduğunca incelerek bütün meme dokularınızı hissetmenizi daha da kolaylaştırır.

Sağ memenizi kontrol etmek için sol elinizin üç orta parmak yastığını kullanın –parmak uçlarınızı değil. Parmaklarınızı yavaşça ve bozuk para büyüklüğünde küçük daireler çizerek hareket ettirin.

Meme dokularınızın tamamını hissetmek için üç farklı seviyede basınç uygulayın. Hafif basınç, deri yüzeyine yakın dokuları hissetmek için gereklidir. Orta düzeyde basınç daha derindeki dokuları ve sert basınç, göğüs kemiğine ve kaburgalarınıza yakın dokuları hissetmek için kullanılır. Her memenin alt kavisindeki katı doku kümeleri normaldir. Bir sonraki adıma geçmeden önce, meme dokularınızı bütün basınç seviyelerinde hissedin.

Memenizin tamamını boylu boyunca şeritler halinde kontrol edin. Bütün dokuları köprücük kemiğinden sutyen çizgisine ve koltuk altından göğüs kemiğine kadar hissedin. Koltuk altından başlayın ve sutyenin alt çizgisine doğru kontrol edin. Ortaya doğru bir parmak genişliğinde hareket edin ve köprücük kemiğine doğru ilerleyin. Bütün göğsü kapsayana kadar muayeneyi sürdürün. İşlemi sol memeniz için de tekrarlayın.

Göğüslerinizi helezonik yöntem kullanarak da muayene edebilirsiniz. Yine, bütün meme dokularınızı muayene etmek için üç farklı basınç seviyesi kullanın. Bir yumru, alışılmadık kalınlaşma ya da herhangi türde bir değişiklik fark ettiğinizde, parmaklarınızı kaldırmaktan kaçının.  

Çoğu meme dokusu bazı yumrulara ya da sert dokulara sahiptir. Belli bir yumru konusunda kaygılandığınızda, diğer göğsünüzü kontrol edin. Eğer diğer göğüste de aynı türde ve aynı bölgede bir yumru bulursanız, her iki göğüs de muhtemelen normaldir. Göğsünüzün geri kalanında çok daha sert hissedilen herhangi bir yumruyu dikkate alın.

Eğer sizi kaygılandıracak herhangi bir şey bulursanız, sağlık profesyonelinizden randevu alın. Önemli olan sizin için normal olanın ne olduğunu öğrenmek ve herhangi bir değişikliği sağlık profesyonelinize bildirmektir. Unutmayın ki bulduğunuz çoğu değişiklik, meme kanseri değildir ama kontrol edilmesi gerekir. Bu değişiklikler şunlardır:

• Yeni bir yumru. Dokunulduğunda acıyor olabilir ya da olmayabilir.
• Alışılmadık sert bölgeler.
• Meme uçlarınızda yapışkan ya da kanlı akıntı.
• Meme derinizde ya da meme uçlarınızda büzülme ya da çukurlaşma gibi değişiklikler.
• Bir memenin büyüklüğünde alışılmadık artış.
• Bir memenin alışılmadık şekilde diğerinden aşağıda olması.

Göğüslerinizi uzanırken muayene etmenin yanı sıra duş alırken de kontrol edebilirsiniz. Sabunlu parmaklar meme boyunca kolayca kayar ve bir değişikliği fark etme şansınızı arttırır. Ayakta duş alırken, bir kolunuzu başınızın üzerine yerleştirin ve o taraftaki memenizi hafifçe sabunlayın. Daha sonra parmaklarınızın düz yüzeyini kullanarak –parmak uçlarını değil-, yukarıda tarif edildiği yöntemle elinizi meme üzerinde nazikçe hareket ettirin ve herhangi bir yumruyu ya da katı bölgeleri dikkatli şekilde hissedin.

Nasıl Hissedersiniz?

Normalde, kendi kendine meme muayenesi herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Adet periyodunuzun başlaması yakın olduğu için eğer memeleriniz hassassa, yumruları hissetmek için memelerin üzerine baskı uygulamanız hafif bir rahatsızlık duymanıza neden olabilir.

Riskleri

Riskleri

Kendi kendine meme muayenesi yapmanın riski, göğsünüzde sizi korkutacak bir değişiklik bulmanız halinde kanser çıkmayan bir biyopsiye neden olmanızdır.

Sonuçları

Sonuçları

Kendi kendine meme muayenesi, göğüs problemlerini ya da değişikliklerini ortaya çıkarmak için göğüslerin kontrol edilmesini içerir.

Eğer yumru ya da alışılmadık başka bir değişiklik bulursanız, kontrol için sağlık profesyonelinizden randevu alın. Yumrunun sert ya da yumuşak olup olmadığını veya cilt altında kolayca hareket edip edemediğini tarif etmeye hazırlıklı olun. Sağlık profesyoneliniz klinik meme muayenesi yapabilir, size birkaç hafta süresince memenizdeki değişiklikleri gözlemenizi ve tekrar muayene etmenizi tavsiye edebilir. Bazen de bir sonraki adet döngünüzün bitimine kadar beklemenizi önerir. Mamografi ya da meme biyopsisi gibi daha fazla test veya tümörün içinden sıvı alınması girişimi de olabilir. Eğer tümörün içindeki sıvı kanlı değilse ve sıvı alındıktan sonra tümör kayboluyorsa, yumru bir kisttir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kendi Kendine Muayeneyi Neler Etkiler?

Yapacağınız muayene şu nedenlerle bir yarar sağlamayabilir:

• Adet döngünüz sırasında meydana gelen göğüslerinizdeki değişiklikler ya da göğüs duyarlılığı.
• Göğüslerinizi adet döngünüzün farklı zamanlarında muayene etmeniz. Bu, bir muayenenin diğeriyle karşılaştırılmasını zorlaştırır.
• Fibrokistik tümörlerin olması. Bunlar, kendi kendine muayeneyi güçleştirebilir çünkü yumrular bütün memeye yayılırlar. Fibrokistik yumrular adet döngünüz öncesinde hassas olabilir.

Nelerin Düşünülmesi Gerektiği

• Tıp uzmanları, kendi kendine düzenli göğüs muayenesi konusunda farklı düşünmektedirler. Bazı doktorlar muayene biçimini teşvik ederler. Ancak, kendi kendine muayenenin meme kanserini bulmaya yardım edip etmediği bilinmemektedir.
• Öyle görünüyor ki kendi kendine meme muayenesi, meme kanserini tespit ve bertaraf etmeye yaramaz. Özellikle 40 yaşın üstündeki kadınlar için göğüslerin kendi kendine muayenesi, bir doktor tarafından klinik meme muayenesi yapılmasının ve mamografinin yerini tutmaz.
• Bazı kadınlar düzenli meme muayenelerinin eşleri tarafından yapılmasını tercih ederler. Eşiniz göğüslerinizin nasıl göründüğüne ve nasıl hissedildiğine aşina ise, olası herhangi bir değişiklik, muhtemelen daha erken bulunur.
• Eğer kaygılandığınız bir meme tümörünüz varsa, nedenini belirlemek için doktorunuza görünün. Unutmayın ki çoğu meme tümörünün nedeni kanser değildir. Bir meme tümörünün tam olarak değerlendirilmesi için, meme biyopsisine gerek duyulabilir.