• İçindekiler
• Duygu Durum Değişiklikleri
• Kramplar ve Adetiniz
• Göğüs Gelişimi
• Kıl Artışı
• İlk Adetiniz
• Boy Uzaması ve Kilo Artışı
• Kızlar ve Ergenlik

Duygu Durum Değişiklikleri

Ergenlik sırasında hormon artışı yüzünden birçok kız zaman zaman, özellikle adetlerden önce duygu durum değişikliği hisseder. Buna adet öncesi (PMS) sendromu denir. PMS şunlara neden olabilir:

• Asabiyet
• Uyuma zorluğu
• Su tutulması
• Kaygı
• Yemek yeme isteği

Adetiniz başlar başlamaz PMS belirtileri genelde yok olur. PMS ve adetiniz sırasında moralinizi artırması ve sizi iyi hissettirmesi için egzersiz yapabilirsiniz. Moraliniz normalden düşükse sağlık uzmanınızla hisleriniz hakkında konuşun.

Bazı kızların, arkadaşlarından önce ergenliğe girerlerse, özgüvenlerinde ve vücut tatminlerinde düşüş olur. Başka kızlar arkadaşlarından daha geç ergenliğe girerse farklı hisseder. Bu yüzden, vücudunuzda neler olduğunu anlamanız ve her kızın er ya da geç birtakım değişiklik geçirdiğini bilmeniz önemlidir. Ama 14 yaşınızda geldiğinizde adet dahil ergenliğe girmediyseniz sağlık uzmanınızla görüşmeniz gerekir.

Dengeli beslenmeniz, her gün egzersiz yapmanız, bol bol uyumanız ve bu sürede sağlıklı bir kilo korumanız önemli. Düzenli çekaplar için sağlık uzmanınızla görüşmeye devam edin, böylece iyi hissedebilir ve sorularınız yanıtlayacak bilgili birine sahip olabilirsiniz.

Kramplar ve Adetiniz

Kramplar adetiniz sırasında artan hormon üretiminden kaynaklanır. Bu, rahim kaslarının kasılmasına yol açar. Şunları da fark edebilirsiniz:

• Üst kasıklarınızda ağrı
• Bel ağrısı
• Şişkinlik
• Bulantı
• İshal
• Halsizlik

İbuprofen ve asetaminofen gibi ilaçlar adet ağrısını azaltmaya yardım edebilir. Karnınıza sıcak su torbası koymak da yararlı olabilir. Krampınız ağırsa sağlık uzmanınızla konuşun.

Göğüs Gelişimi

Göğüs gelişimi kızlarda ergenliğin ilk işaretlerindendir. Bu, bazı kızlarda 9 yaşından önce ama bazılarında daha sonra meydana gelebilir.
Kendinizle ilgileniyorsanız desteksiz yumuşak bir sutyen olan “sporcu sutyeni” giymeye başlayabilirsiniz.

Anneniz, ablanız, teyzeniz veya halanızla sporcu sutyeni almak hakkında konuşun. Göğüs ölçünüzü alıp rahat ve sizi kıyafetlerinizle daha güvenli hissettiren bir tane bulmanızı sağlayabilir.

Kıl Artışı

Çoğu kızlar için göğüs gelişimi ergenliğin ilk işareti olabilirken diğerleri önce cinsel organ çevresinde kıl fark edebilir. Kollarınızda ve bacaklarınızda, koltukaltlarınızda ve cinsel organınız etrafında kıl artışı ergenliğin başındaki kızlarda olur.

Bacaklarınızı ve koltukaltlarınızı tıraş etmek istiyorsanız annenize veya güvendiğiniz başka bir kadına en güvenli jileti sorun. Tıraş etmede deneyimli birinin size nasıl güvenli tıraş yapacağınızı, hafif bir tıraş kremi, su ve jilet kullanmayı göstermesi gerekli.

Bütün kadınların vücutlarındaki kılları almadığını aklınızda bulundurun. Bazı kültürlerde koltukaltları ve bacakları tıraş etmemek kabul görür. Kendiniz için en iyi olana karar vermeniz gerekli.

İlk Adetiniz

Çoğu kız göğüsleri geliştikten sonra ilk adetini olur. Bu genelde 12 ve 13 yaşları arasında gerçekleşir ama adet daha önce ya da daha sonra başlayabilir. Adet dönemi sırasında 2-3 gün yoğun kanama, 2-4 gün hafif kanama olur.

Bütün kızlar adet görür, o yüzden bunun hakkında daha fazla bilgi edinmekten utanmayın. Anneniz veya güvendiğiniz bir yetişkinle adet görmeniz hakkında konuşun.

Adetiniz sırasında hijyenik ped veya tampon takmanız gerekecek. Anneniz (veya başka bir yetişkin) bu ürünleri alıp size nasıl kullanacağınızı gösterir. Okul saatleri sırasında adetinizin aniden başlarsa diye okul çantanızda fazladan ped veya tamponlar bulundurun. Unutursanız hemşireden veya bir kadın öğretmeninizden yardım isteyin.

Boy Uzaması ve Kilo Artışı

Yaklaşık 9 yaşından itibaren kızlar yetişkinlik boylarının yaklaşık %17-18’ini almaya başlarlar. Eğer birisi size el ve ayaktan oluştuğunu söylemişse doğrudur! Önce kol ve bacaklarınız büyür, sonra gövdeniz. Çoğu kız ilk adetleri (menarş) başladıktan altı ay sonra en hızlı büyür.

Muhtemelen ergenlikte kilo alacaksınız, birçok kız alır. Üst kollar, kalçalarda ve sırtta daha fazla vücut yağı fark edebilirsiniz. Kalçalarınız yuvarlaklaşıp genişleyecek; beliniz daha incelecek.

Doktorunuz boy ve kilonuzu her yol kontrol edip düzgün büyüdüğünüzden emin olacak. Aşırı hızlı kilo alıyorsanız egzersizinizi artırmanız ve abur cubur yerine meyve sebze tüketmeniz gerekebilir.

Kızlar ve Ergenlik

Kızlar, bakın bu tanıdık geliyor mu? Bir sabah aynaya bakıyorsunuz, daha uzun ve daha yuvarlak olduğunuzu fark ediyorsunuz. Geceliğinizden göğüslerinizin daha büyük olduğunu görüyorsunuz. Birkaç hafta önce böyle göründüğünüzü hatırlamıyorsunuz! Birkaç hafta içinde daha önce olmayan yerlerde kıllar fark ediyorsunuz. Okuldaki kızların adetlerinin başladığını işittiniz ve bunun yakında size de olup olmayacağını merak ediyorsunuz. Kendinize aşırı güveniyorsunuz, ardından aşırı hassaslaşıyorsunuz, her gün aynı şey. Bunlar da neyin nesi? Ergenliğe hoş geldiniz.

Teknik olarak konuşursak ergenlik, bir çocuğun üreme adına bir yetişkine dönüşmesinin doğal yoludur. Hem kızlar hem erkekler ergenliğe girse de kızlar ergenliğe ve cinsel olgunluğa erkeklerden daha erken yaşlarda erişir.

Peki, bütün bu değişikliklerin sebebi nedir? Hormonlar! Aslında, kadınlık hormonu östrojen, vücudunuzdaki bütün değişiklikleri tetikleyen hormondur. Kızların ergenlikte bekleyebileceği bazı değişikliklere bakalım.