Tüm kadınlar menopoz dönemini yaşar. A.B.D.’de ortalama menopoz yaşı 51-52 iken, ülkemizde 50 olarak görülmektedir. Menopozun belirtileri neredeyse kişiye özgü olacak kadar çeşitli bir şekilde yaşanır. Bazı kadınlarda çok az belirti ortaya çıkarken, bazılarında çok şiddetli belirtiler görülür. Bazı kadınlarda belirtiler yıllar boyunca sürerken, bazılarında birkaç ayda sona erer. Menopozun en sık görülen belirtisi sıcak basması olarak bilinen sıcak nöbetleridir. Ancak menopozda üşüme görülme ihtimali de sıcak basmaları kadar yüksektir.

Menopoz doğal ve biyolojik bir süreçtir. Menstrüasyon ve doğurganlık döneminin sonu anlamına gelir. Son adet döneminden 12 ay sonra ortaya çıkar ve hem fiziksel hem de duygusal belirtileri tetikleyebilir. Hormonlar ortaya çıkan birçok belirtide büyük rol oynarlar. Bunların arasında yorgunluk, uyku bozukluğu, gece terlemesi, sıcak basması, üşüme, düzensiz adet dönemleri, titreme, ruh hali dalgalanmaları, saç dökülmesi ve saç seyrelmesi bulunur.

Menopozda üşüme, aniden şiddetli bir soğuk hissinin gelmesi ve buna titremenin eşlik etmesi durumudur. Havaya verilen üşüme ve titreme tepkisinin, medikal sebeplerle verilenden farkı beklenmedik olmasıdır. Beyin vücudun sıcaklığını izler ve düzenler. Bir sebepten dolayı (örneğin menopoz) denge bozulunca, kimyasallar kan dolaşımı boyunca dağılarak beynin normal sıcaklık denge noktasını yükseltmesine sebep olurlar. Bu da vücudun yeni sıcaklık denge noktasına ulaşmasına yardım etmek için üşümeye ve titremeye yol açar.

Östrojen seviyeleri düştüğünden, hormonal ve biyokimyasal dengesizlikler ortaya çıkar. Düşen östrojen seviyeleri hem sıcak basmalarının hem de menopozda üşümenin nedeni olarak düşünülmektedir. Hipotalamus beynin, vücut sıcaklığını düzenlemekten sorumlu bölgesidir ve aşırı aktif hale gelir. Bu da hipotalamusun çeşitli kimyasallar salgılamasına, ciltteki kan damarlarının genişleyerek sıcaklık kaybetmelerine yol açar. Böylelikle üşüme hissedilir.

Östrojen replasman terapisi menopoz dönemindeki kadınların vücut sıcaklığının düzenlenmesi için kullandığı popüler bir tedavi yöntemidir. Düşük dozlu antidepresanlar, gabapentin ve klonidin gibi diğer ilaçlar sıcak basmalarını ve üşümeleri azaltabilir. Dengeli beslenme, düzenli egzersiz, yeterince su içme, sigara kullanmama, alkol ve kafein tüketimini sınırlama gibi önlemler de menopoz belirtilerini azaltırlar. Menopozda üşüme nöbetleri sırasında ayağa kalkıp hareket etmek, kan dolaşımını artırarak faydalı olabilir.
İLGİLİ MAKALE

Menopozdaki kadın cinselliğini daha rahat mı yaşar?

Prof. Dr. Nurettin LÜLECİ

Hocam iyi günler. Benim sağ elimin baş parmağı ile ilgili sorunum var.Elime kazma veya kürek aldığımda sapını kavrayamıyorum baş parmağım acıyor.Öncel... devamı