• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Risk Faktörleri
• Muayenesi
• Testleri
• Tedavisi
• Yaşam Tarzı
• Önleme

Nedir

Penisilin Alerjisi

Penisilin alerjisi, bağışıklık sisteminizin, penisiline ve penisilinle ilişkili antibiyotiklere aşırı reaksiyon göstermesidir. Eğer penisilin alerjiniz varsa antibiyotik alımına bağlı reaksiyonunuz, kaşıntıdan hayatı tehdit eden bir rahatsızlık olan anafilaksiye kadar değişebilir. Penisilin alerjisi en yaygın ilaç alerjisidir. Penisilin antibiyotikleri, boğaz enfeksiyonu gibi yaygın bakteriyel enfeksiyonlar için yazılır. Penisiline karşı istenmeyen reaksiyonların hepsi, gerçek penisilin alerjisi değildir. Bazı insanların neden penisiline karşı alerjik reaksiyonlar geliştirdiği net olarak bilinmemektedir. Eğer bir kez penisilin alerjiniz olmuşsa bu ve benzer antibiyotik alerjilerini önlemenin en kolay yolu, penisilinden ve bu ilaçlardan uzak kalmaktır.

Belirtileri

Belirtileri

Penisilin alerjisi olduğunu bildiren birçok insanın aslında gerçek penisilin alerjisi yoktur. Penisiline karşı kaşıntı gibi bazı reaksiyonlar gelişmiş olmuş olabilir, ancak bütün reaksiyonlar alerjik değildir. Penisilin alerjisi belirtileri şunlardır:

• Kurdeşen
• İsilik
• Deri kaşıntısı
• Hırlama
• Dudaklarda, dilde ya da yüzde şişkinlik (anjioödem)

Anafilaktik Reaksiyonlar

Penisiline en ağır reaksiyon, hayatı tehdit eden alerjik şok yani anafilaktik tepkidir. Anafilaktik reaksiyon aşırı duyarlı kişilerde penisiline maruz kaldıktan hemen sonra gelişebilir. Belirtileri şunlardır:

• Zor nefes alıp verme
• Hırlama
• Kan basıncında düşme
• Boğazda ya da dilde şişme
• Baş dönmesi
• Bilinç kaybı
• Hızlı ve zayıf nabız

Doktora Ne Zaman Gidilir?

Siz ya da başka birinin anafilaktik reaksiyonu olduğunu düşünüyorsanız hemen acil servis tedavisine başvurun. Eğer penisilin aldıktan sonra daha hafif reaksiyonunuz oluşuyorsa, doktorunuzla konuşun. Eğer mümkünse, doktorunuza alerjik reaksiyon meydana gelirken görünün. Bu, teşhise katkıda bulunacaktır.

Sebepleri

Sebepleri

Penisilin alerjisi, bağışıklık sisteminizin, penisilini faydalı bir çare yerine zararlı bir madde gibi algılayarak tepki gösterdiğinde meydana gelir. Bağışıklık sisteminiz, alerjik olduğunuz (alerjen) penisilin tamamlayıcıları ile savaşmak üzere, immünoglobülin E (IgE) antikor üretmeleri için belli hücreleri harekete geçirir. Bağışıklık sisteminizin salgıladığı kimyasallar, alerjik reaksiyonla bağlantılı belirtilere neden olur. Penisilin, ‘beta-laktam antibiyotikleri olarak adlandırılan ilaç grubuna aittir. Bu ilaçlar penisilin ve görece daha ucuz olan ve cilt, kulak, sinüs ve üst solunum yolu enfeksiyonları gibi birçok yaygın bakteriyel enfeksiyon tedavisinde etkili olan amoksisilini içerir. Ağızdan ya da enjeksiyon yoluyla alınan penisilin, vücudunuzdaki bakterinin gelişimini durdurur. Penisilinin birçok çeşidi bulunur ve her biri vücudunuzun farklı bir bölgesindeki farklı bir enfeksiyonu hedef alır. Eğer bir tür penisiline alerjikseniz, penisilinle ilgili diğer antibiyotiklere de alerjik olma riskiniz vardır. Penisiline alerjik olan bazı insanlar, ayrıca penisilinle yakından ilişkili bir antibiyotik grubu olan sefalosporinlere de alerjiktir. Penisiline alerjik doğmazsınız, ama bir kez bu ilaca maruz kaldığınızda penisilin alerjisi geliştirebilirsiniz. Sonrasında da, penisiline ya da ilişkili antibiyotiklere tekrar maruz kalmak alerjik reaksiyonunuzu tetikleyebilir. Bu reaksiyon bazen, ilkinde olduğundan daha ağır bir reaksiyon da olabilir.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Bazı insanlar penisilin alerjisi geliştirirken diğerlerinin geliştirmemesinin nedeni net değildir. Ancak bazı kişiler penisilin alerjisi geliştirme riski diğerlerinden daha fazla olduğu bilinmektedir. Eğer sizde şunlar varsa daha büyük risk altındasınızdır:

• 20 ile 49 yaş aralığındaysanız
• Sık sık penisilin alıyorsanız
• HIV/AIDS hastalığınız varsa
• Sistik fibrozisiniz varsa
• Geçmişte penisiline ya da başka ilaçlara alerjiniz olmuşsa

Muayenesi

Randevunuza Hazırlık

öncelikle aile doktorunuza ya da genel bir pratisyene görünerek başlayabilirsiniz. Ancak, bazı durumlarda randevu almak üzere telefon ettiğinizde, acil olarak bir alerji uzmanına da yönlendirilebilirsiniz. İhtiyacınız olan bilgiyi aldığınızdan emin olmak için, randevunuza iyi hazırlanmak güzel bir fikirdir. İşte randevunuza hazırlanmanıza yardım edecek bilgiler ve doktorunuzdan bekleyebilecekleriniz.

Siz Ne Yapabilirsiniz?

• Yaşadığınız belirtileri yazın; buna randevu almanıza sebep olan nedenle ilgisi yokmuş gibi görünenleri de dahil edin.
• Penisiline maruz kaldığınızı kanıtlayın. Ne zaman meydana geldiği ve ne tür reaksiyonlarınız olduğunu belirleyin.
• Eğer penisilin aldıktan sonra kızarıklık geliştiyse, doktorunuza göstermek için kızarıklığın fotoğrafını çekin. Fotoğraf teşhise yardımcı olabilir.
• önemli kişisel bilgilerinizi yazın; buna önemli stres kaynakları ya da son dönemde hayatınızdaki değişiklikleri de dahil edin.
• Aldığınız bütün ilaçların bir listesini yapın; vitaminler ve destekleri de dahil edin.
• Bir arkadaşınızı ya da ailenizden birisini randevunuza birlikte götürün. Bir randevu sırasında bazen size sunulan tüm bilgileri özümsemek zor olabilir. Size eşlik eden birisi, sizin unuttuğunuz ya da kaçırdığınız bir şeyi hatırlayabilir.
• Doktora soracağınız soruları yazın.

Randevunuzdan önce bütün sorularınızın bir listesini yapmak, doktorla geçireceğiniz zamanı en iyi şekilde kullanmanıza yardım eder. Sorularınızı en önemliden en az önem arz edene göre hazırlayın. Penisilin alerjisi için doktora sorulacak bazı temel sorular şunlardır:

• Belirtilerim ya da rahatsızlığımın nedeni ne olabilir?
• Diğer olası sebepler ya da rahatsızlıklar neler olabilir?
• Ne tür testlere ihtiyacım var?
• Yapılması gereken en iyi şey nedir?
• Sizin söylediğiniz öncelikli yaklaşıma, alternatifler nelerdir?
• Penisilinden nasıl uzak durabilirim ve bunun alternatifleri nelerdir?
• Birlikte eve götürebileceğim herhangi broşür ya da yazılı bir bilgi materyali var mı?
• Hangi web sayfalarını ziyaret etmemi tavsiye edersiniz?

Doktorunuza sormak için hazırladığınız sorulara ek olarak, anlamadığınız her konunun netleşmesi için soru sormaktan çekinmeyin.

Doktorunuzdan Bekleyebilecekleriniz

Doktorunuz muhtemelen size birçok soru soracaktır. Bu soruları cevaplamaya hazır olmak, üzerinde daha fazla zaman harcamak istediğiniz konulara zaman kalmasını sağlar. Doktorunuz şunları sorabilir:

• Belirtileri yaşamaya ilk ne zaman başladınız?
• Belirtileriniz sürekli mi ya da zaman zaman mı oluyor?
• Belirtileriniz ne kadar ağır?
• Aldığınız penisilin dozu neydi ve bunu ağızdan mı enjeksiyon yoluyla mı aldınız?
• Saman nezlesi ya da belli bir gıda alerjisi gibi başka alerjileriniz var mı?
• Ailenizde alerji geçmişi olan var mı?
• Eğer penisilin aldıktan sonra belirtileriniz olmuşsa belirtilerinizin gelişmesi ne kadar zaman aldı?

Bu arada siz ne yapabilirsiniz?

Penisiline alerjiniz olduğundan şüphe ediyorsanız, penisilin veya ilgili antibiyotikleri almayın. Doktorunuz, penisilin almanın sizin için güvenli olup olmadığını belirleyecektir.

Testleri

Testler ve Teşhis

Doktorunuz, geçmişte penilisine gösterdiğiniz reaksiyonları bilmek ister. Diğer sağlık sorunlarınızı belirlemek ya da bertaraf etmek için sizi inceleyebilir. Penisilin gerekmediği sürece doktorunuz, ya hayati tehdit içeren rahatsızlık için tek etkili antibiyotik olduğundan ya da diğer antibiyotiklere alerjik olduğunuzdan ve az sayıda tedavi seçeneğiniz bulunduğundan size başka bir antibiyotik reçete edebilir. Aşağıda sayacağımız durumlar söz konusu ise doktorunuz, penisilin alerjisi için test yaptırmanızı isteyebilir.

• Geçmişte penisiline alerjikseniz ama muhtemelen artık bu ilaca duyarlı değilseniz
• Tedavi için penisiline gerek duyuyorsanız
• Doktorunuz, rahatsızlığınızın gerektirdiğinden daha güçlü antibiyotik almaktan sizi uzak tutmak istiyorsa

Anafilaksi riski nedeniyle penisilin alerjisi testi, sadece bir doktor muayenehanesinde ya da bir hastanede alerjist tarafından yapılmalıdır. Cilt TestiSizin penisiline duyarlılığınızı belirleyecek olan cilt testi şunları içerir:

• Küçük bir miktar penisilin, kolunuzun üstüne ya da iç kısmına batırılır.
• Eğer test edilen maddeye alerjikseniz, reaksiyon ya da bir kabarıklık geliştirirsiniz.

Eğer cilt testi penisiline negatifse doktorunuz penisilin ya da ilişkili bir antibiyotik tavsiye edebilir. Eğer cilt testi penisiline pozitifse doktorunuz büyük ihtimalle penisilinden ve ilgili antibiyotiklerden kaçınmaya devam etmeniz gerektiğini söyleyecektir.

Tedavisi

Tedaviler ve İlaçlar

Eğer penisilin ailesinden bir antibiyotik aldıktan sonra alerjik reaksiyonunuz olduysa şunları yapın:

• İlacı kesin ve doktorunuzdan başka bir antibiyotik isteyin.
• Gelecekte penisilin kullanmaktan kaçının.

Penisiline alerjik reaksiyonunuz sırasında gelişen belirtilerinizin tedavisi ne tür reaksiyonlarınız olduğuna bağlıdır.

• Anafilaksi. Anafilaksi, en seyrek ve en ağır ilaç reaksiyonudur. Hayatı tehdit eder ve acil epinefrin (adrenalin) enjeksiyonu ile tansiyonun düzenlenmesi ile nefes almanın desteklenmesi için acil servis bakımı gerektirir.
• İsilik ya da kurdeşen. Difenhidramin gibi antihistaminlerle iyileşebilir. Daha ağır reaksiyonlar, ağızdan ya da enjeksiyon halinde kortikosteroid tedavisi gerektirir.

Yaşam Tarzı

Yaşam Tarzı ve Ev çareleri

Eğer geçmişte penisilin reaksiyonu yaşadığınızı düşünüyorsanız dişçiniz dahil diğer tıbbi profesyonellere ve doktorunuza bunu söyleyin. Ayrıca ilaçlarınızı alırken fark ettiğiniz herhangi bir yeni reaksiyonu doktorunuza bildirin. Eğer doktorunuz penisiline alerjik olduğunuzu belirlerse, alerjinizi tanımlayan tıbbi alarm bileziği takmanız iyi olur. Ayrıca cüzdanınızda ya da el çantanızda uyarı kartı taşımak isteyebilirsiniz. Bunlar, çoğu ilaç dükkanında reçetesiz bulunurlar ya da internet üzerinden satın alınabilirler.

Önleme

önleme

Penisiline alerjik reaksiyonu önlemenin en iyi yolu, penisilin ve benzer antibiyotiklerden tümden uzak durmaktır. Eğer antibiyotik ihtiyacınız varsa doktorunuz tolere edebileceğiniz bir tane bulmak için sizinle birlikte çalışacaktır. Doktor ya da diğer tıbbi profesyoneller size bir antibiyotik yazarlarsa, bunun penisilin ailesinden olmadığından emin olmak için tekrar tekrar kontrol edin.

Penisilin Desensitizasyon (Penisilin Duyarsızlaştırılması)

Bazı enfeksiyonlar için penisilin almanız gerekebilir. Eğer daha önce penisiline reaksiyon yaşadıysanız böyle durumlarda, alerji için bir cilt testi önemli olabilir. Eğer cilt testi penisiline duyarlı olduğunuzu ortaya çıkarırsa doktorunuz, penisilin duyarsızlaştırması önerebilir. Duyarsızlaştırma işlemi sırasında aşamalı olarak artan dozlarda penisilini, ağızdan ya da damardan alırsınız. Duyarsızlaştırma, bir alerjik reaksiyonu tetikleyebileceğinden söz konusu test sadece kontrollü bir ortamda, genellikle de hastanede yapılır. Test sadece penisilinin kesinlikle gerekli olduğu durumlarda ve bu teknikte eğitimli bir doktor tarafından yapılabilir. Duyarsızlaştırılmanız sadece penisilin aldığınız sürece devam eder. Eğer bırakırsanız ve daha sonra penisilin almanız gerekirse, duyarsızlaştırma işlemini tekrar yaptırmaya ihtiyacınız olacaktır. Duyarsızlaştırılma süreci genellikle bir ile iki gün sürer, ancak bütün vakalarda işe yaramaz.