Genel Bakış
Alt genital yolda yaygın olarak görülen bir enfeksiyon olan servisit serviks (bir kadının rahminin boynu ve ağzı) bölgesinin iltihaplanmasıdır.
İltihaplanmanın nedeni bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan enfeksiyonlar, vajinaya yerleştirilen rahim ağzı kapakları veya diyafram olmak üzere doğum kontrol aletleri gibi yabancı bir maddenin rahim ağzını yaralaması veya kanser olabilir.
Birçok servisit vakası teşhis edilmemektedir; çünkü enfeksiyonu bulunan kadınlar bundan haberdar değildir. Genellikle rahatsızlığın belirli belirtileri bulunmamaktadır.
• Servisit tedavi edilmediği takdirde, pelvik iltihaplı hastalığa, kısırlığa, dış gebeliğe, kronik pelvik ağrılarına, doğal düşüklere, rahim ağzı kanserine ve doğum esnasında diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
• Servisit genellikle evli olmayan fakat aktif cinsel yaşamı bulunan genç kadınlarda, 25 yaşından daha küçük kişilerde ortaya çıkar. Aslında tüm kadınların yarısından fazlasında yetişkinlik döneminin bir evresinde servisit ortaya çıkar.
Nedenleri
- Vajinal akıntı veya cinsel yolla bulaşan hastalıklar (belsoğukluğu, klamidya ve trikomoniyaz gibi) servisite neden olabilir.
- HIV, herpes virüsü enfeksiyonu (genital herpes) ve insan papilloma virüsü (HPV, genital siğiller) cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklardır ( günümüzde cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar olarak da adlandırılır). Bu hastalıklar da sizi servisit riski altına sokar.
- Eğer erken yaşta cinsel ilişkiye girmeye başladıysanız ve bir çok partner ile birlikte yüksek riskli cinsel davranışlar sergilediyseniz veya daha önce cinsel yolla bulaşan bir rahatsızlık geçirdiyseniz yüksek risk altındasınızdır.
- Yaralar veya tahriş (antiseptik sular ve doğum kontrol hapları veya unutulan tamponlardaki kimyasallara karşı reaksiyon) de servisite yol açabilir. Objeler basitçe tahrişe neden olabilir ve rahim ağzı bölgesini enfeksiyonlara karşı daha hassas hale getirebilir.
- Kontraseptif sperm öldürücülere veya kondomlardaki latekse karşı alerjiniz olabilir ve bu da servisite neden olabilir.
Belirtileri
Servisit Belirtileri
En hafif servisit vakasında hiçbir belirti ile karşılaşmayabilirsiniz.
- Servisitin muhtemel ilk belirtisi vajinal akıntıdır. Vajinal akıntı adet döneminizin hemen ardından kendini daha fazla belli eder.
- Diğer belirtiler arasında şunlar bulunmaktadır:
- Kanama
- Kaşıntı
- Genital bölge dışının tahrişi
- Cinsel ilişki esnasında ağrı
- Cinsel ilişkiden sonra veya adet dönemleri arasında kanama veya lekelenme
- İdrara çıkma esnasında yanma hissi
- Bel bölgesinde veya karnın alt bölgesinde ağrı – bu ağrı bazen sadece cinsel ilişki esnasında hissedilebilir.
- Daha ciddi servisit vakalarında kötü koku ile birlikte fazla miktarda irin benzeri akıntı ortaya çıkabilir ve bu akıntı ile birlikte yoğun vajinal kaşıntı veya karın ağrısı da oluşabilir.
- Eğer enfeksiyon bünyenize girerse, yüksek ateş, mide bulantısı ve karın ağrısı ile de karşılaşabilirsiniz.
- Aşağıdaki belirtiler ile karşılaşmanız halinde doktorunuzu arayın:
- Sarı, irin benzeri vajinal akıntı
- Zor ve ağrılı idrara çıkma
- İdrara çıkmada artış
- Pelvik bölgesinde ağrı
- Cinsel ilişkiden sonra veya adet dönemleri arasında kanama veya lekelenme
- İdrara çıkma esnasında yanma hissi
- Eğer ciddi boyutlarda vajinal akıntı, yüksek ateş, üşüme hissi, mide bulantısı ve kusma, ciddi karın ağrısı, baş dönmesi veya acil yardım gerektirecek diğer belirtiler varsa derhal bir hastanenin acil servisine gidin.
Tıbbi Yardım Gerektiren Durumlar
Doktorunuza Soracağınız Sorular
Ne sıklıkta cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı test yaptırmalıyım?
İnceleme ve Testler
- Doktorunuz medikal geçmişiniz ile başlar ve gözlemlediğiniz belirtiler hakkında size sorular sorar. Size geçirdiğiniz medikal problemler, kullandığınız doğum kontrol yöntemleri, aldığınız ilaçlar, ailenizdeki hastalık geçmişi, cinsel aktiviteniz, son adet döneminiz ve hamile veya çocuğunuz olup olmadığına dair sorular yöneltilecektir.
- Fiziksel inceleme için, kalçanız hasta masasının sonuna gelecek şekilde sırt üstü yatarsınız ve bacaklarınız stapes ile kaldırılarak desteklenir.
- Doktor genital bölgenizin dış kısmında kızarıklık, şişlik veya herhangi bir tahriş veya yara izi olup olmadığına bakar.
- Spekulum adı verilen bir alet vajina duvarlarını açık tutmak için vajinanıza yerleştirilir. Bu sayede rahim ağzı ve vajinal zar kızarıklık, tahriş, olağan dışı akıntı ve ağrıya karşı kontrol edilebilir.
- Doktor rahim ağzı bölgesinde pamuklu bir bez yardımı ile simir testi için örnek toplayacaktır. Doktor aynı zamanda belsoğukluğu ve klamidya testi için de örnek toplayacaktır ve muhtemelen diğer enfeksiyonların teşhisi için parça hazırlığı yapacaklardır. Simir testi rahim ağzı kanseri ihtimalini durumunu ortadan kaldırmak için kullanılabilir.
- Doktor ardından bimanüel yani iki elli incelemeyi tamamlar. Bir elin iki parmağı vajinaya sokulurken diğer el karına basınç uygular. Bu prosedür doktorun rahim ve serviksin büyüklüğünü ve yerini belirlemesine ve ağrı, hassasiyet veya herhangi bir sorunu kontrol etmesine yardımcı olur. İncelemenin bu bölümü alt karın ve pelvik bölgesine basınç uygular. Basınç hissetmeniz normaldir; eğer ağrı hissedersiniz bunu derhal doktorunuza bildirin. Servitis vakalarında doktor serviksi iki yana doğru hareket ettirirken ağrı hissedebilirsiniz.
- Eğer rahim ağzında anormallikler varsa biyopsi (doku örneği alımı) önerilebilir.
- Kolposkopi rahim ağzı yüzeyinin büyütülmüş bir görüntüsünü elde etmek için çift mercekliye benzeyen bir alet kullanılarak uygulanan bir prosedürdür.
Tedavisi
Belsoğukluğu ve klamidya gibi bulaşıcı servisit vakalarında, doktorunuz size antibiyotikler yazacaktır. Hastalığın nedenine bağlı olarak genital herpesin tedavisi için size asiklovir (Zovirax) gibi antiviral ajanlar verilebilir.
Eğer hamileyseniz, bulaşıcı hastalıkların tedavisinde uzman bir doktor tedavinizde size yardımcı olabilir.
Ameliyat
- Eğer belirtiler antibiyotik tedavisinin ardından devam ederse, enfeksiyonlu dokunun yok edilmesi için elektrokoagülasyon (ısı), kriyoterapi (dondurma) veya lazer tedavisi gibi yöntemler ile serviks (rahim ağzı) bölgesi dağlanabilir. Bu terapiler nadir olarak uygulanır; çünkü antibiyotikler servisit tedavisinde oldukça etkilidir ve ameliyatlar rahim ağzı stenozu (ağızda daralma) ve rahim ağzı inkompetansı (hamilelikte açılabilen ve erken doğuma neden olabilen zayıf rahim ağzı) gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.
- Eğer servisit rahatsızlığınız uzun süredir devam ediyorsa veya sürekli olarak tekrarlıyorsa, doktorunuz serviks yüzeyindeki anormal hücreleri yok etmek için tasarlanan bir prosedürü önerebilir. En yaygın prosedürler arasında dağlama (ısı terapisi), kriyo ameliyatı (dondurma terapisi) veya lazer tedavisi yer alır. Bununla birlikte bu terapiler nadiren kullanılır.
Bir sonraki adım
Eğer erkek partnerinize üretrit (bir idrar yolu enfeksiyonu) teşhisi konulduysa veya eğer partnerinizde rahatsızlığın belirtileri (idrara çıkma esnasında ağrı veya yanma hissi, penisten gelen ince bir akıntı veya iç çamaşırlarında lekeler gibi) varsa derhal bir doktora danışın. Eğer partneriniz tedavi edilmezse, tekrar enfeksiyon kapabilirsiniz.
Kontroller
Tedaviniz tamamlanana ve belirtiler ortadan kaybolana kadar – en az yedi gün – cinsel ilişkiye girmeyin.
- Bazı durumlarda iğne gibi tek bir dozluk ilaç tedavilerinin hastalığı temizlediği gösterilmiştir Diğer durumlarda doktorunuz daha uzun süreli olarak kullanmanız gereken bir ilaç tedavisi yazabilir.
- Eğer enfeksiyonunuz cinsel yolla bulaşan bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkıyorsa, cinsel partnerinizde tedavi edilmelidir. Partneriniz tedavi edilene kadar cinsel ilişkiye girmeyin. Tedavi edildikten sonra doktorunuza üç ay süre ile düzenli incelemeler için gidin.
- Servisit genç bir kişide veya çocukta bulunuyorsa, çocuğun cinsel istismara uğradığını gösterebilir.
Önlenmesi
Hastalığın önlenmesi
Bulaşıcı servisit vakaları sağduyulu ve güvenli seks uygulamaları yolu ile önlenebilir.
- Cinsel temasınızı sınırlandırın. Partnerinizin cinsel geçmişini bilin. Kondom kullanmayı seks yaşamınızın rutin bir parçası haline getirin. Kondomların yanı sıra sperm öldürücüler de servisiti önlemeye yardımcı olabilir.
- Vajinal enfeksiyonlar rahim ağzı bölgesine yayılmadan derhal tedavi olduğunuzdan emin olun.
- Özellikle cinsel olarak aktifseniz belirti gözlemlemeseniz dahi her yıl sinir testini de içeren bütün bir fiziksel inceleme yaptırın.
- Partnerinize düzenli aralıklarla cinsel yolla bulaşan hastalıklar için tarama yapmasını önerin.
Kokulu tamponlardaki, antiseptik sular ve spreylerdeki kimyasal tahriş edicilerden kaçının.
Adet Kasılmaları (Krampları)
Mesane Taşları
Dış Gebelik Nedir?
Anemi (Kansızlık)
Böbrek Enfeksiyonu