Uykusuzluk

Sıcak basması görece zararsızdır, ama gerçekten birçok kadında uykusuzluğa neden olabildiği düşünülürse denetlenmediğinde ne kadar güçsüz bırakıcı olduğunu fark etmeye başlarsınız. Uykusuzlukla ilişkisi kadın sıcak basmasını gece yaşadığında olur, bu durum doğal olarak onu aniden uyandıracaktır.

Sıcak basmasının en elden ayaktan düşüren belirtilerinden birisi iyi gece uykuları alabilmemiz üzerindeki etkisidir. Derin ve kesintisiz gece uykusu çoğu menopoz sonrası kadın için çoktan unutulmuş bir şey. Birçoğu yalnızca uyanık yattıklarını, uykuya dalamadıklarını veya uykularını sürdüremediklerini söyler; geceleri, tetikte olmanın verdiği endişeyle geçer.

Buna ‘gözlerin fal taşı gibi olması’ da denilir. Uykusuzluk menopoz sonrası kadınların yüzde 56’sından fazlasının başına bela olur ve bu yeni bir sorun değil.

Kadınların geceleri uyanık olmalarının sebebinin, binlerce yıl önce atalarımızın dönemindeki şartlara gönderme yapılarak, ‘ocağın sönmemesini’ sağlamak diyenlere belki rastlamışsınızdır. Bu konuda o kadar emin olamayabiliriz ama Shakespeare Macbeth’de bir doktorun karısının uykusuzluğunu tedavi edecek yöntemleri şöyle sıralamıştır: ‘Köklenmiş bir kederi hafızadan sök, beyine yazılı sıkıntıları at ve hafif tatlı unutkanlık yapıcı panzehirle kalbin üzerine ağırlık yapan o tehliklerle dolu göğsünü temizle.’

Hormon Replasman

Hormon Replasman (Yenileme) Tedavisinin Etkisi

Uykusuzluk ve sıcak basması yüzyıllardır var, ama geçen son birkaç yılda bariz ölçüde artmış gibi görünüyor. Birçok insan birkaç yıl önce halka açıklanan hormon yenileme tedavisi paniğiyle (klinik denemeler hormon yenileme tedavisi görmenin risklerinin faydalarını büyük oranda geri bıraktığını göstermişti) bağlantılı olduğuna inanıyor.

Birçok kadına, geride bıraktıkları menopoz belirtileri ve sorunları yeniden musallat oluyor. Ama bu sorunlara etkili çözümler sağlayabilecek birçok seçenek hala var.

Menopoz sonrası kadınlarda uykusuzluk oldukça yaygın bir tecrübeyse de standart bir çözüm yok. Menopozun diğer belirtilerinde olduğu gibi sizi ne kadar etkilediğini ve en iyi davranış biçiminin hangisi olduğunu belirlemeniz gerekli. Hemen uyku haplarını almaya başlamayın, onlar en iyi durumda kısa süreli çözümler sunar.

İlk adım doktorunuza danışmak ve tıbbi geçmişinizi gözden geçirmek olmalı. Bu, seçenekleri sınırlamanıza ve kararınızı daha erken almanıza yardımcı olabilir.  Bazı kadınlar için hormon yenileme tedavisinin bir şekli hala en iyi kısa vadeli yanıt olabilir.

Yaş Bağlantısı

Uykusuzluk: Yaşla Bağlantılı mı?

Yaşlandıkça uyku kalıplarımızın ve alışkanlıklarınızın değişikliğe uğradığı bilinir. Uykunun ilk iki aşamasında daha fazla zaman geçirmeye eğilimli oluruz. Birinci aşamaya geçiş uykusu ve ikinci aşamaya hafif uyku denir. Her ikisi de uykunun hızlı göz hareketleri olmayan (NREM) aşamalarıdır.

Derin uyku, Delta Uyku Kalıpları olarak da bilinen üçüncü ve dördüncü aşamalarda gelir. Bu aşamalar en fazla faydayı elde ettiğimiz aşamalardır. Bunlar tamamen bilinçsiz ve ‘dipte’ olduğunuz uykunun derin aşamalarıdır. Beşinci aşamaya REM, yani Hızlı Göz Hareketi uykusu denir; bu aşamada rüya görürüz.

Yaşlandıkça, genelde 50’li yaşlara geldiğimizde, uyku zamanımızın çoğunu birinci ve ikinci aşamalarda geçiririz, bunun bariz sonuçları vardır: daha hafif uyku ve uyanmaya daha fazla yatkın olmak. Böylece gün içinde daha erken yoruluruz ve sabahları daha erken kalkmaya eğilimli oluruz. Ama ne kadar kötüye gitmiş olursa olsun, uyku zamanımızı zenginleştirmemiz için her zaman seçeneklerimiz vardır.

Listedeki ilk görev nerede sorunlu olduğumuzu ve uyku sürecimizde kesintiye neyin sebep olduğunu bulmaktır. Uykuya dalmakta mı zorlanıyorsunuz yoksa kolayca dalıyor ama kısa süre sonra uyanıyor musunuz? Gece boyunca sürekli uyanıyor musunuz yoksa sabah çok erken mi kalkıyorsunuz? Sıcak basmaları aniden uyanmanıza mı neden oluyor yoksa uyandıktan hemen sonra mı sıcak basması yaşıyorsunuz?

Bitkisel Çareler

Doğal Bitkisel Çareler Yardımcı Olabilir mi?

Bazı bitkisel ürünler faydalı olabilir. Bazı belli bitkisel menopoz çareleri yanıt olabilir veya reçetesiz satılan uyku takviyeleri bir süreliğine işe yarayabilir, ama uyku ilaçlarına çok fazla güvenmeyin; durum asla o kadar basit değildir. Yeni bir uyku kalıbı için, vücuda uyku vaktinin geldiği sinyalini veren yeni bir rutin oluşturmak daha iyidir.

Önleme

Sıcak Basmalarının Uykunuzu Bölmesi Nasıl Engellenebilir?

Sıcak basmalarınız uykusuz kalmanıza sebep oluyorsa tetikleyicinin ne olduğunu bulmanız gerekli. Bazı kadınlar için gecenin bir yarısında sıcak basmalarını başlatan bir rüya olabilir, diğerleri için açık kalmış ısıtma sisteminin belli belirsiz sesi kadar basit bir şey olabilir. Belirtileri uyku haplarıyla tedavi etmektense tetikleyicilere bakın ve onları kontrol altına alın.

Bu, vücudunuzun size karşı çalışması meselesi değil nihayet vücudunuzla ilgilenmenizdir.

Çoğu vakada çözüm beslenmenizi veya rutininizi değiştirmek gibi basit olabilir. Gece en son sakinleşip gevşemeye 30-60 dakika ayırarak iyi zaman geçirebilirsiniz. Loş bir odada gevşemek, yorgunluğu atmaya ve vücudunuzun melatonin gibi uyku hormonları üretmesine çok iyi yardım eder. Yatmadan önce canlandırıcı şeyler, örneğin egzersiz veya sıcak duş gibi yapmayın.

Beslenme de rol oynar. Bazı sıcak çaylar, örneğin tarçın çayı, sıcak basmalarını tetikleyebilir, bunlardan kaçınılmalıdır. Karbonhidratlar gerçekten uyku hormonlarını artırır, bu yüzden suçlu düşük karbonhidratlı beslenme olabilir. Anneler haklıymış. Ilık süt uyku getiriyor. Ama kurabiyleri atlayın. Buğday ekmeği sizi rüyalar alemine götürecek bilet olabilir.

 

Dr. Emel GÖKMEN

Merhabalar.18 yaşındayım.Bir buçuk yıl önce baş ağrısı şikayetiyle hastaneye gittim. İlk başta ağrılarım ek dikkate alınmadı bir kez daha gidince MR v... devamı