• İçindekiler
• İpuçları
• Trigliserit Nedir?
• Hasar ve Diyabet
• Metabolik Sendrom
• Trigliserit Seviyeleri

İpuçları

Yüksek trigliserit seviyenizi ipuçları ile yönetin

Muhtemelen trigliseritleri duymuşsunuzdur ve ayrıca sürekli yüksek kan trigliserit seviyesinin de kötü bir şey olduğunu duymuşsunuzdur.

Ama trigliseritler tam olarak nedir? Kolesterol raporunuz trigliseritlerinizin yüksek olduğunu söylediğinde doktorunuz neden başını sallar? Ve diabet ve ‘metabolik sendrom’ denilen bir grup endişe verici semptomla trigliseritlerin ne ilişkisi var?

Trigliserit Nedir?

Trigliseritler Nedir?

Basitçe ifade edersek trigliseritler, yağlardır. Yani vücutlarımızın yağı depolamasının ana biçimleridir. Depolanan yağ dokusu trigliseritlerle dolu hücrelerden oluşmuştur.

Öyleyse trigliseritler kötüdür, doğru mu? Tam olarak doğru sayılmaz. Aslında trigliseritler olmadan da yaşayamayız. Enerji depolamanın  başlıca yoludurlar.

Yaklaşık 100 yıl öncesine kadar yiyecekler günümüzdeki kadar bol değildi, ayrıca fiziksel olarak daha çok çalışıyor bu sayede daha fazla kalori harcıyorduk. Bu yüzden enerjiyi etkili bir şekilde depolayabilmek çok önemliydi. Yaklaşık yarım kilo başına enerji yakabildiğimiz diğer iki maddeden-proteinlerden ve şekerlerden- iki kat daha fazla enerjiyi yağ depolarınızdan alırsınız.

Ama günümüzde daha çok yiyecek çeşidi var, bunlardan daha çok yiyoruz ancak bir zamanlar olduğu kadar fiziksel faaliyette bulunmuyoruz. Böylece çoğumuz ihtiyacımız olandan önemli derecede daha fazla yağ, yani tirgliserit depoluyoruz.

Hasar ve Diyabet

Hasar ve Diyabet

Yüksek trigliserit seviyesi ne gibi sorunlar çıkarabilir? Eğer trigliseritler yağ ve yağ da enerjiyse, daha fazla enerji depolamıyor muyuz? Maalesef vücudumuz fazla enerjiyi çoğunlukla etkili bir şekilde depolayamaz- ve bazen bu ekstra yağ, sağlık sorununa yol açan diğer hücreleri kendine çekebilir.

Öncelikle şunu söylemek gerekir ki yağ hücreleri, enflamatuvar hücreleri çekmeye meyillidir. Sitokinler denilen belirli enflamatuvar hücreler vücudun, şekerle uğraşma yeteneğini tehlikeye atar ve diyabete yakalanma riskinizi arttırırlar.

Trigliserit şeklinde yağ ayrıca diğer dokulara, örneğin karaciğere ve kasa, dökülmeye meyillidir. Bu durum, diğer dokuların da şekeri doğru şekilde kullanmamaya yatkınlaştırır ve böylece yine diyabetli olma riskinizi arttırır.

Metabolik Sendrom

Metabolik Sendromla Tanışın

Yüksek trigliseritler sık sık ‘metabolik sendrom’ - kalp hastalığı ve tip 2 diyabet için risk faktörleri grubu- olarak da adlandırılan bir grup diğer sağlık durumuyla ilişkilendirilir.. Bunlar arasında:

• Obezite, özellikle karında etrafında aşırı yağ
• Yüksek tansiyon
• Yüksek kan şekeri (pre-diyabet veya bozulmuş glukoz toleransı)
• Kanda yüksek seviyelerde enflamatuvar proteinler

Yüksek trigliseritler aynı zamanda düşük seviyelerde yüksek yoğunluklu lipoproteinler (HDL) -‘iyi’ kolesterol- anlamına gelebilir. Uzmanlar HDL’nin kişileri kalp hastalığı ve diabet gibi sağlık sorunlarından nasıl koruduğunu tam olarak bilemiyorlar.. Ancak yüksek trigliseritler, düşük HDL anlamına geliyor.

Bununla birlikte düşük yoğunluklu lipoproteinlerle -LDL veya ‘kötü’ kolesterol- birleşerek kalbinizin arterlerinde daha fazla plak oluşumuna yol açıyor ve kalp hastalığı riskinizi yükseltiyorlar.

Trigliserit Seviyeleri

Seviyelerinizi Bilin

Trigliserit seviyeleriniz ne olmalı? Normal trigliserit seviyesi 150 veya altıdır. Mütemadiyen bundan yüksek herhangi bir seviyenin sorun olduğu düşünülür:

• Sınırda Yüksek: 150-199
• Yüksek: 200-499
• Çok Yüksek: 500

Trigliseritleriniz yüksekse ne yapabilirsiniz? Cevap oldukça basit ancak bazı insanlar için oldukça zorlayıcı: Diyetle ve egzersizle kilo vermek.

Uzmanlar “Aslında kişiler eğer kilolarının yüzde 10’unu verir ve haftada üç veya dört kez yarım saatlik egzersize başlarsa sorunun neredeyse yarı yarıya azalır” diyor. Tabi, genetik yatkınlık da söz konusu ama genler ne olursa olsun, aşırı kilolu olmakla durum daha da kötüleşir.

Peki, ne yemelisiniz? Aslında ne yediğinizden çok ne kadar yediğiniz önemlidir.

Bazı uzmanlar yüzde 100 protein mi yoksa yüzde 100 karbonhidrat mı yediğinize dikkat etmezler çünkü yaktığınızdan daha çok yiyorsanız trigliserit yaparsınız. Yüksek trigliseritleri azaltmaya çalışırken genellikle doymuş yağ, kolesterol ve basit karbonhidrat oranı düşük bir diyet tavsiye edilir. Basit karbonhidratların neler olduğundan emin değilseniz aşağıdakiler gibi ‘beyaz’ yiyecekleri tüketmeyi düşünün:

• Beyaz pirinç
• Beyaz ekmek
• Normal patates
• Makarna

 

Bu besinler hızlı sindirilir ve şekere dönüştürülür. Emilimi zaman alacak karbonhidratlar -lif- için aşağıdaki yiyecekleri deneyebilirsiniz:

• Kahverengi pirinç
• Tam tahıllı ekmek
• Tatlı patates
• Tam buğday unundan makarna

Kolesterol ve trigliserit seviyeleriniz çok yüksekse doktorunuz normal seviyeye indirmek için ilaç verebilir. Çok yüksek seviyelerde trigliseritler o kadar kötü olabilirler ki kişi pankreatit gibi başka problemlere yakalanabilir ve bu gibi vakalarda ilaçlar işe yarayabilir.

Diyabet ve metabolik sendromu önlemek için en ön önemlisi kaloriler anlamında düşünmek. Hedefiniz yakacağınız yakıt kadar yemek olmalıdır