Nedir?

Metabolik sendrom, birdenbire herkesin konuştuğu bir sağlık sorunu haline geldi. Üstelik sadece 20 yıl önce ortaya çıkmış olmasına rağmen, metabolik sendrom, günümüzde sivilce veya soğuk algınlığı kadar yaygın.

Türkiye metabolik sendrom araştırma grubunun (METSAR) yaptığı çalışmaya göre ülkemizde  kentsel yerleşimlerde metabolik sendrom sıklığı ortalama yüzde 33,82 dir.

Türkiye’de 20 yaş üstü nüfusun üçte birine yakını metabolik sendromludur. Bu durum Avrupa ve ABD verileriyle paralel bir sonuç göstermektedir.

Araştırmadaki diğer önemli bir sonuç ise kadın nüfusun erkek nüfusa oranla daha fazla risk altında bulunmasıdır. Türkiye geneli ortalaması metabolik sendroma yakalanma sıklığı oranı erkeklerde yüzde 28,8 iken, kadınlarda yüzde 41,1’dir.

Hakikaten metabolik sendrom birçok kişide rastlanan bir sorundur. Ancak, hemen hemen hiç kimse bu hastalık hakkında bir şey bilmiyor. Üstelik bu konu uzmanlar arasında da tartışmalı bir konudur. Doktorlar, metabolik sendromun farklı bir hastalık olarak görülmesi konusunda henüz bir fikir birliğine varabilmiş değiller.

Peki, nedir bu ‘X Sendromu’ da denilen gizemli metabolik sendrom?

Anlamak

Metabolik Sendromu Anlamak

Metabolik sendrom, başlı başına bir hastalık değil; bunun yerine yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri, sağlıksız kolesterol düzeyleri ve abdominal yağ risk faktörlerini kapsayan bir durum olarak nitelendiriliyor.

Açıkçası, bu risk faktörlerinden birine bile sahip olmak iyi değil. Ama bunlar biraraya geldiklerinde daha ciddi problemlere yol açıyor. Bu risk faktörleri, kalp krizi ve inmelere neden olan damar ve kalp hastalıkları riskini ikiye, diyabet riskini ise beşe katlıyor.

Metabolik sendrom gittikçe daha yaygın hale geliyor. Ancak yaşam tarzınızda yapacağınız küçük değişikliklerle bu hastalığı kontrol altında tutabilmeniz, sorunun olumlu yanını oluşturuyor.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Konunun uzmanlarına göre, metabolik sendromu oluşturan 5 risk faktörü var.


Geniş Bel Ölçüsü

Erkek: 100 cmve üstü
Kadın:85 cm ve üstü


Kolesterol: Yüksek Trigliseridler

150 mg/dL ve üstü

Ya da

Kolesterol ilacı kullanmak


Kolesterol: Düşük İyi Kolesterol (HDL)

Erkek: 40 mg/dL altı
Kadın: 50 mg/dL altı

Ya da

Kolesterol ilacı kullanmak

Yüksek Tansiyon

130/85 mm Hg ve üstü

Ya da

Yüksek tansiyon ilacı kullanmak


Kan Şekeri: Yüksek Fasting Glikoz Seviyesi

100 mg/dL ve üstü

Metabolik sendrom tanısı konulabilmesi için, bu risk faktörlerinden en az üçünü taşımanız gerekiyor.

Sebepleri

Sebepleri

Uzmanlar, metabolik sendromun nedenleri konusunda kesin bir bilgi verememekle birlikte, birçok risk faktörlerinden oluşan bir durum olduğunu belirtiyorlar. Bu yüzden, metabolik sendromun birçok farklı nedeni olabilir. İşte, bazı risk faktörleri:

  • İnsülin direnci. İnsülin, vücudunuzun glikozu enerji olarak kullanmasına yardımcı olan bir hormondur. İnsülin direnci olan kişilerde, insülin hormonu düzgün çalışmadığından, vücudunuz yükselen şeker seviyesi ile başa çıkmak için daha fazla çalışmak zorunda kalır. Sonuçta bu durum diyabete yol açabilir. İnsülin direnci, göbekte oluşan fazla kilolar ile yakından bağlantılıdır.
  • Obezite, özellikle abdominal obezite. Uzmanlar, yükselen obezite oranlarından dolayı metabolik sendromun daha da yaygınlaştığını söylüyor. Bunun yanı sıra, vücudun diğer bölgelerinin aksine, göbek bölgesinde oluşan yağlanmanın riski arttırdığı gözlemleniyor.
  • Sağlıksız yaşam tarzı. Yüksek yağ oranlı bir diyetle beslenmek ve yeterli fiziksel aktivitede bulunmamak da metabolik sendromda rol oynayabilir.
  • Hormonal dengesizlik. Bu sendromda hormonlar rol oynayabilir. Örneğin, doğurganlığı etkileyen polikistik over sendromu (PKO), hormonal dengesizlik ve metabolik sendrom ile ilişkilidir.

Eğer size metabolik sendrom tanısı konulduysa, belki biraz endişe edebilirsiniz; ama bunu bir ikaz olarak düşünün. Şimdi sağlığınızı tekrar kazanmak için ciddi kararlar alma zamanıdır. Alışkanlıklarınızda yapacağınız küçük değişiklikler ile ileride oluşacak ciddi bir hastalığı önleyebilirsiniz.

Prof. Dr. Teksen ÇAMLIBEL

mrb bende turner sendromu var ileride çocuk sahibi olabilir miyim... devamı