• İçindekiler
• Astım ve Sinüzit
• Tedavi
• Tetikleyiciler
• Sinuzit ve Bronşit
• Önleme

Astım ve Sinüzit

Astım ve Sinüs Enfeksiyonu

Hastaların çoğunda, sinüs enfeksiyonu (veya sinüzit) astımla birlikte bulunur. Orta dereceli ve şiddetli astım hastalarının önemli bir bölümünde, aynı zamanda kronik sinüzit vardır.

Astımın neden olduğu bütün sorunlarla birlikte, sinüzitle savaşmak kolay bir iş değildir. Kendinizi hasta ve keyifsiz hissetmenize yol açar ve iyi tedavi edilmezlerse aylarca, hatta yıllarca sürer. Daha önemlisi, birbirlerinin seyrini olumsuz yönde etkilerler. Şiddetli astım ve sinüzit birbiriyle bağlantılıdır. Bundan dolayı, astım sinüs enfeksiyonu olma ihtimalinizi artırmakla kalmaz; sinüzit enfeksiyonu da astımınızın kontrol altına alınmasını zorlaştırır.

Ancak, sinüzit enfeksiyonu ve astım için birçok tedavi yolu vardır. Yapılan araştırmalara göre bu hastalıklardan biri tedavi edildiğinde, diğeri de iyileşme göstermeye başlar. Burada önemli olan her iki hastalığın birden ve iyi bir şekilde tedavi edilmesidir.

Sinüzit nedir?

Baş bölgenizde birçok sinüs vardır. Bu terim paranasol sinüsle ilgilidir. Bunlar yüzünüze, yanağınıza ve gözlerinize yakın dört adet boşluk grubudur ve solunum yoluyla bağlantılıdır. Soluduğunuz nefesi filtreler, nemlendirir ve ısıtır. Sinüzit, bu sinüslerin şişmesi veya iltihaplanmasıdır.

Burnun iç tabakası gibi, sinüsler de alerjenler, virüsler veya bakteriyel enfeksiyonlar sonucu tahriş olur ve şişer.

Sinüzitin en bilinen tetikleyicileri şunlardır:

• Soğuk hava veya viral enfeksiyon
• Hava kirlenmesi, puslu hava ve sis
• Havada uçuşan alerjenler
• Soğuk veya kuru hava
• Ozon

Sinüslerdeki dokular tahriş olduğu zaman balgam üretir. Sinüslerde balgam ve sıkışmış hava artarsa bu bölgelerde ağrılı basınç hissederseniz. Bunlar sinüzit belirtileridir.

Sinüzitlerinin yol açtığı rahatsızlıklar, etkilenen sinüse bağlı olarak farklılık gösterir. Fakat en bilinen belirti şu bölgelerde ağrı hissedilmesidir:

• Alın
• Üst çene ve dişler
• Göz çevresindeki alan
• Ense, kulak ve başın üst kısmı

Şiddetli sinüzitin sonuçları şunlardır:

• Sarı ve yeşil koyu balgam
• Kötü kokulu burun akıntısı
• Boğaz ağrısı
• Ateş
• Kilo kaybı
• Halsizlik
• Öksürük

Sinüs enfeksiyonunun sebebi, genellikle soğuk algınlığı gibi viral enfeksiyonlardır. Fakat sinüsler uzun süre tıkalı kalmışsa, içlerine bakteri yerleşir ve ikinci bir enfeksiyona neden olabilir. Çoklu sinüs enfeksiyonuysa kronik sinüzite neden olabilir.

Sinüzit ve astım arasındaki bağlantı

Astım ve sinüzit arasındaki bağlantı, birçok araştırmayla kanıtlanmıştır. 2006 yılında yapılan çalışma yalnız astımı olan ve hem astımı hem sinüziti olan hastaları karşılaştırmış, ikinci grup hastayla ilgili aşağıdaki bulgulara ulaşmıştır:

• Şiddetli astım belirtileri göstermeye daha eğilimli olmak
• Daha sık ve şiddetli astım yanması yaşamak
• Uyku esnasında çok rahatsız olmak

Astımsız bir kişinin sinüzit olma riski, astımlı bir kişinin sinüzit olma riskiyle aynı değildir. Aynı araştırmada, sinüzit ve astımı olan kadın sayısının erkek sayısından fazla olduğu görülmüştür. Bu hastalıklar beyaz insanlarda siyah insanlara nazaran daha fazla görülür. Asit dumanı (GERD) ve duman astımı olan kişilerde sinüzit riskini artırır.

Bu çalışma ayrıca, astımın şiddeti arttıkça sinüs enfeksiyonunun şiddetinin de arttığını ortaya koymuştur. Astımlı kişilerde sinüzit, astım belirtilerinin kontrolünü zorlaştırır.

Tedavi

Sinüzit ve astım nasıl tedavi edilir?

Sinüzitin kötüye gitmesini engellemek için tedavi olmak önemlidir. Astımla bağlantılı olduğu için, sinüzit tedavisinin astımınıza da faydası olur. Eğer sinüzit ve astımınız varsa, doktorunuz aşağıdaki tavsiyelerde bulunabilir.

• Steroid burun spreyi, şişmeyi azaltır. Sinüslerdeki yanmanın azalması, normal olarak boşalmalarına imkan tanır.
• Nefes açıcı veya antihistaminik ilaçlar alınabilir.
• Gerekirse ağrı kesici alınarak vücut rahatlatılır.

Burun açıcı sprey kullanmadan önce daima doktorunuza sorun. Burnunuzun tıkanması sıkıntı yaratabilir. Burnunuzu ılık tuzlu suyla temizlemeyi veya buhar solumayı deneyin.

Sinüslerinizde ikincil bir bakteriyel enfeksiyon oluşursa, antibiyotiğe ihtiyacınız olur. Doktorunuz 10 veya 14 günlük bir doz yazabilir. Unutmayın, antibiyotikler bakteriyel enfeksiyonlara faydalıdır, ama virüse bağlı enfeksiyonlarda işe yaramaz.

Alerjisi olan kişilerin alerjenlerle temasını kontrol altına alması, tedavinin temelini oluşturur. Bu durum astım belirtilerini azaltmanın yanı sıra sinüs enfeksiyonu geçirme riskini de azaltır. Sigara dumanı gibi alerjiyi tetikleyen tahriş edici maddelerden uzaklaşmak çok önemlidir. Doktorunuza,  alerji aşısının size faydası olup olmadığını da sorabilirsiniz.

Bazı durumlarda daha geniş kapsamlı bir tedavi gereklidir. Geniz yolunda daralma, perde, polip veya geniz eti gibi geniz yolundaki fiziksel sorunlar da kronik sinüzite neden olur. Operasyonla bu durum düzeltilebilir ve bazen sorunu çözmekte etkili olur.

Tetikleyiciler

Postnazal akıntı astımı tetikleyebilir mi?

Postnazal akıntı, boğazdaki enfeksiyonlu balgam ve hassaslığa verilen ve bilimsel olmayan bir isimdir. Burun ve boğazdaki salgı bezleri sürekli (günde 0,5 ila1 litre) sümük salgılar; bu sümük solunum yollarını temizler, nefesle alınan havayı ısıtır ve nefesle alınan toz gibi yabancı maddeleri tutar. Sümük enfeksiyonla yapılan savaşta vücuda yardımcı olur.

Normal şartlarda, nefes yollarının ve boğazdaki salgı bezlerinin ürettiği sümükle boğaz nemlenir. Bu bizi hastalıklardan koruyan sümük- burun kılı sistemidir. Burun ve sinüslerden üretilen sümük miktarı azalırsa, burundaki kılların ve sinüsün çalışması yavaşlar. Sümük öyle koyulaşır ki, nefes sisteminde varlığını hissederseniz. Çünkü bu balgam çoğunlukla mikroplu ve sevimsizdir. Vücudunuz bunu öksürükle temizler.

Bazen postnazal akıntı sendromu astımla bağlantılıdır. Koyu balgam genizden boğaza akar, bu da öksürüğe ve bronşite sebep olabilir.

Sinuzit ve Bronşit

Sinüzitli bronşitin astımla bağlantısı

Sinobronşit sendromu, bronşit ve astım kombinasyonu gibi, bir sinüzit ve alt solunum yolu hastalığıdır. Sinobronşit sendromu sinüs hastalıklarına, alerji veya enfeksiyona neden olur veya kronikleşebilir. Akciğer hastalıklarının akut bulaşıcı bronşit, geçici bronşit, kronik bronşit veya zor kontrol edilen astımlı bronşit gibi birkaç türü vardır.

Astım gibi, alt solunum yolu enfeksiyonlarının sebebinin de iltihaplı sümüğün geniz yolundan gırtlağa akması olduğu düşünülüyor. Boğazdaki bu tahriş, sinir sistemlerinden gelen refleksle bronşlarda kasılmaya neden olur. Üst solunum yolundan gelen geniz akıntısı, astıma veya bronşite neden olan iltihaplı ikincil bir akciğer tepkisine yol açar.

Sinobronşit sendromun belirtileri

Sinobronşitte nefes darlığı, balgamlı öksürük, hırıltılı nefes, burun tıkanıklığı, ateş, baş ağrısı ve göğüs sıkışması gibi şiddetli nazal ve göğüs belirtileri hissedebilirsiniz. Sinüs yanması veya ağrılı enfeksiyon ve sinüslerdeki hassaslığın yanı sıra, solunum sistemi ve sinüslerde kuruma, hırıltılı nefes, öksürük, solunum yolu rahatsızlıkları veya astım belirtileri görülebilir.

Önleme

Sinüziti önleme

Sinüzite engel olacak kesin bir tedavi yoktur, fakat bazı önlemler alarak riski azaltabilirsiniz.

Düzenli steroid spreyi kullanarak sinüs enfeksiyonuna engel olabilirsiniz. Özellikle tekrarlayan veya kronik sinüzitlerde bu çok önemlidir. 

• Alerjiniz varsa, alerjenlerden ve tahriş edici maddelerden uzak durmalısınız
• Astım ilaçlarını tarif edildiği şekilde almalısınız. Astım belirtilerinizi kontrol altına alarak ciddi bir sinüzit hastalığına yakalanma riskinizi azaltabilirsiniz.