• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Kullanılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız

Nedir

Birleşik Doğum Kontrol Hapları

Doğum kontrol hapı olarak da bilinen birleşik doğum kontrol hapları östrojen ve progesteron içeren gebelik önleyici oral haplardır.

Birleşik doğum kontrol hapları – yumurtalıklarınızın yumurta bırakmasını önleyerek – yumurtlamayı bastırır. Birleşik doğum kontrol hapları spermin yumurtalara ulaşmasını engellemek için servikal mukusu da kalınlaştırır ve rahmin iç çeperini de (endometriyum) inceltir.

Farklı türlerdeki doğum kontrol hapları farklı dozlarda östrojen ve progesteron içerir. Bazı birleşik doğum kontrol hapı türleri her yıl görülen adet döneminin sayısını azaltmayı sağlar. Eğer birleşik doğum kontrol hapları kullanmak istiyorsanız, doktorunuz hangi türün sizin için uygun olduğuna karar vermenize yardımcı olacaktır. Etkinliğin en yüksek seviyede olması için doğum kontrol haplarınızı her gün aynı saatte almanız gereklidir.

Niçin Kullanılır

Neden kullanılır?

Birleşik doğum kontrol hapları yaygın olarak kullanılan bir doğum kontrol yöntemidir. Birleşik doğum kontrol haplarının faydaları şunlardır:

• Yumurtalık ve endometriyal kanser, ektopik (dış) gebelik, yumurtalık kistleri, rahim fibroidleri, iyi huylu (benign) meme hastalıkları ve demir eksikliği anemisi riskini azaltır.
• Şiddetli adet kramplarını (dismenore) hafifletir.
• Adet öncesi sendromunu (PMS) hafifletir.
• Adet dönemlerinin daha kısa, daha hafif ve önceden tahmin edilebilir olmasını sağlar. Veya bazı birleşik doğum kontrol hapları bir yıldaki adet sayısını azaltır.
• Akneleri iyileştirir.
• Polikistik over sendromundan kaynaklanan androjen üretimini azaltır
• Menopoz sonrası kalça kırıkları riskini azaltabilir.

Birleşik doğum kontrolü hapları etkin ve etkin olmayan hapların farklı karışımlarından oluşabilir. Bunlar:

• Konvansiyonel paket. Birleşik doğum kontrol hapı paketlerinin en yaygın türü 21 etkin ve 7 etkin olmayan hap içerir. Kısaltılmış hapsız zaman olarak da bilinen 24 etkin ve 4 etkin olmayan hap içeren formülasyonlar da vardır. Kanama, her ay etkin olmayan son 4 ila 7 hapı aldığınız haftada gerçekleşir.
• Devamlı doz ya da uzatılmış adet döngüsü. Bu birleşik doğum kontrol hapları genellikle 84 aktif ve 7 aktif olmayan hap içerir. Kanama, sadece yılda 4 defa, etkin olmayan son 4 ila 7 hapı aldığınız haftada gerçekleşir. Sadece 28 etkin hap içeren – kanamayı engelleyen – formülasyonlar da vardır.

Adet görmeyi baskılamanın başka ilave faydaları da olabilir, bunlar:

• Endometriyozis veya menstrüel migren ile ilişkili ağrının azalması
• Rahim fibroidleri ile ilişkili aşırı kanamanın tedavisi ya da önlenmesi
• Nöbet bozuklukları ya da astım gibi bazı sağlık sorunlarının menstrüel eksaserbasyonunda (alevlenme) azalma 

Birleşik doğum kontrol hapları kolayca geriye döndürülebilir bir yöntemdir. Birleşik doğum kontrol haplarını bıraktıktan iki hafta sonra doğurganlığınız normale dönebilir.

Ancak birleşik doğum kontrol hapları herkes için uygun değildir. Doktorunuz aşağıdaki durumlarda birleşik doğum kontrol hapı kullanmanızı önermeyebilir:

• Emziriyorsanız
• 35 yaşın üzerinde olup sigara içiyorsanız
• Kan pıhtılaşması, inme, meme kanseri, karaciğer kanseri ve endometriyal kanser öykünüz varsa
• İyi kontrol edilmeyen yüksek kan basıncınız varsa
• Derin ven trombozu, pulmoner embolizm veya kalp hastalıkları öykünüz varsa
• Böbrek, karaciğer veya böbreküstü bezi problemleriniz varsa
• Auralı migreniniz varsa
• Retina hasarı (retinopati) gibi diyabet ile ilişkili komplikasyonlarınız varsa
• Kan pıhtılaşma sorunlarınız varsa
• Uzun zamandır büyük bir ameliyat sebebiyle hareketsiz iseniz
• Açıklanamamış rahim kanamanız varsa
• St. John’s wort kapsülü veya antikonvülsan alıyorsanız.

Riskler

Riskler

Birleşik doğum kontrol haplarının yan etkileri şunlardır:

• Derin ven trombozu, pulmoner embolizm, kalp krizi, inme ya da rahim ağzı kanseri riskinde artış
• Kan basıncında yükselme
• Bulantı
• Şişkinlik
• Meme hassasiyeti
• Ruh halinde değişiklik
• Baş ağrısı
• Libidoda azalma
• Vajinal salgıda artış
• Ani kanama ya da lekelenme
• Kontak lens toleransında değişiklik

Bulantı, baş ağrısı, meme hassasiyeti ve ani kanama dahil bazı yan etkiler sadece birkaç ay sürer veya hapları her gün aynı saatte alırsanız daha az fark edilirler. Devamlı doz ya da uzatılmış adet döngüsü birleşik doğum kontrol hapları ile ani kanama ve lekelenme etkisi ilişkisi daha yüksektir.  

Birleşik doğum kontrol hapları sizi cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.

Birleşik doğum kontrol haplarını kullanan her 100 kadından ortalama olarak 8’i 1 yıl içinde gebe kalacaktır. Her ne kadar gebeliğin erken döneminde birleşik doğum kontrol hapları almak doğum kusurlarına neden olmasa da, gebe olduğunuzdan şüphelenir şüphelenmez doğum kontrol hapı almayı bırakmanız gereklidir.

Birleşik doğum kontrol hapı alıyorsanız aşağıdaki durumlarda mümkün olduğunca çabuk doktorunuza danışın:

• Karın ağrısı
• Göğüs ağrısı
• Yeni ya da kötüleşen baş ağrısı
• Bulanık ya da çift görme ya da görme kaybı gibi göz problemleri
• Şiddetli bacak ağrısı ya da şişmesi
• Şiddetli ruh hali değişiklikleri
• Depresyon
• Deride sarımsı renk değişimi (sarılık)
• Memede kitle
• Baygınlık geçirme
• Nöbet
• Konuşma güçlüğü
• Şiddetli alerjik deri döküntüsü
• 2 ay adet görmeme ya da diğer gebelik belirtileri

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Doktorunuzdan birleşik doğum kontrol hapı için reçete istemeniz gerekmektedir. Doktorunuz sağlık geçmişinizi gözden geçirecek ve kan basıncınızı kontrol edecektir. Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız doktorunuza bildirin.

Hangi tür birleşik doğum kontrol hapının size uygun olduğu konusunda doktorunuz ile mutlaka konuşun. Birleşik doğum kontrol haplarının farklı formülasyonları vardır, bunlar:

• Monofazik. Bu birleşik doğum kontrol hapı türünde her etkin hap aynı oranda östrojen ve progesteron içerir.
• Multifazik. Bu birleşik doğum kontrol hapı türünde etkin haplardaki hormonların miktarları farklıdır. Bifazik formülasyonda etkin haplar östrojen ve progesteronun iki faklı birleşimini içerirler. Trifazik formülasyonda etkin haplar östrojen ve progesteronun üç faklı birleşimini içerirler. Bazı türlerde, progesteron içeriği gittikçe artar – diğerlerinde ise progesteron dozu sabit kalırken östrojen içeriği giderek artar.

50 mikrogramdan az ethinyl estradiol – bir çeşit östrojen – içeren birleşik doğum kontrol hapları düşük dozlu doğum kontrol hapları olarak bilinir. Hormonlara karşı hassas olan kadınlar düşük dozlu doğum kontrol haplarından fayda görebiliriler. Ancak düşük dozlu doğum kontrol haplarının ani kanama riski yüksek dozlulara göre daha fazladır.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz

Birleşik doğum kontrol hapları kullanmak için.

• Başlayacağınız tarih ile ilgili doktorunuza danışın. Eğer hızlı başlama yöntemi kullanıyorsanız kutudaki ilk ilacı hemen alabilirsiniz. Eğer Pazar günü başlama yöntemi kullanıyorsanız, adet döneminiz başladıktan sonraki ilk Pazar gününde ilk hapı alırsınız. Hızlı başlama ya da Pazar günü başlama yöntemini kullanırken, birleşik doğum kontrol hapı kullandığınız ilk hafta ilave bir doğum kontrol yöntemi kullanın. Eğer ilk gün başlama yöntemi kullanıyorsanız, ilk hapı bir sonraki adet döneminizin ilk gününde alırsınız. Bu durumda herhangi bir ilave doğum kontrol yöntemi gerekmez.
• Hapı düzenli alacağınız bir zaman belirleyin. Belli bir düzeni izlemek haplarınızı almayı unutmanızı engelleyebilir.
• Doğum kontrol hapı kutusundaki talimatlara dikkatlice uyun. Eğer birleşik doğum kontrol hapı yöntemi kullanıyorsanız ve düzenli adet görmek istiyorsanız, kutudaki tüm hapları alın ve mevcut kutuyu bitirdikten sonraki gün yeni kutuya başlayın. Eğer konvansiyonel monofazik birleşik doğum kontrol hapı kullanıyorsanız ve her ay adet görmek istemiyorsanız, kutudaki tüm etkin hapları alın, etkin olmayan hapları atlayarak yeni bir kutudaki etkin hapları almaya başlayın. Ardı ardına ne kadar etkin ilaç alabileceğiniz konusunda mutlaka doktorunuza danışın.
• Unutulan haplar konusunda dikkatli olun. Eğer etkin bir hapı unuttuysanız – aynı günde iki etkin hap almak anlamına gelse de - hatırlar hatırlamaz hapı halın. Kutunun kalanını olağan şekliyle almaya devam edin ve 7 gün boyunca ilave bir korunma yöntemi kullanın. Eğer bir hapı almayı unutursanız, ani kanamanız olabilir. Eğer birden fazla etkin hapı almayı unutmuşsanız, unuttuğunuz son hapı hemen alın. Kutunun kalanını olağan şekliyle almaya devam edin ve 7 gün boyunca ilave bir korunma yöntemi kullanın. Eğer bu arada korunmasız cinsel ilişkiye girdiyseniz, acil doğum kontrol yöntemleri konusunda doktorunuza danışın.
• Kutular arasında ara vermeyin. Mevcut kutuyu bitirmeden önce yeni kutunuz mutlaka hazır olsun.

Birleşik doğum kontrol hapı kullanırken antibiyotik alırsanız, ilave bir doğum kontrolü yöntemi kullanın. Eğer birleşik doğum kontrol hapını aldıktan sonra iki saat içinde kusarsanız, ya da iki ya da üç gündür şiddetli kusma ya da ishaliniz varsa, bir ilacı almayı unuttuğunuz zaman yapacaklarınızı uygulayın.