• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Testleri
• Tedavisi

Nedir

Nedir?

Eğer güneşten kaçınıyorsanız, süt alerjiniz varsa ya da sıkı bir vejetaryenseniz, D vitamini eksikliği riskiyle karşı karşıya olabilirsiniz. ‘Güneş ışığı’ vitamini olarak da bilinen D vitamini, vücudun güneş ışığı gördüğünde ürettiği bir vitamindir. Bu vitamin bazı besinlerde doğal olarak da bulunur. Bu besinler arasında balık, balık ciğeri, yağları ve yumurta sarısıyla zenginleştirilmiş süt ürünleri ve tahıl ürünleri de vardır.

D vitamini güçlü kemikler için gereklidir çünkü bu vitamin, vücudun besinlerdeki kalsiyumu emmesine yardım eder. Geleneksel olarak, D vitamini eksikliği, kemik dokularının iyi mineralleşmemesi nedeniyle, yumuşak kemikler ve iskelet deformasyonlarına yol açan raşitizmle ilişkilendirilir. Ama araştırmalar giderek artan şekilde, D vitaminin bir dizi sağlık sorunundan korunmadaki önemini açığa çıkarıyor.

Kemik ağrıları ve kas güçsüzlüğü belirtileri, D vitamini eksikliğiniz olduğunu gösterebilir. Bununla birlikte birçok insanda belirtiler gözlenmez. Ancak, henüz belirti göstermese de D vitamini eksikliği, sağlık riskleri oluşturabilir. D vitamininin düşük kan düzeyleri, aşağıdaki rahatsızlıklarla ilişkilendirilir:

• Kalp damar (kardiyovasküler) hastalıklarından ölme riskinin artması
• Yaşlılarda bilişsel işlev bozukluğu
• Çocuklarda ağır astım
• Kanser

Araştırmalar, 1. tip ve 2. tip diyabet, yüksek tansiyon, glikoz intoleransı ve çoklu skleroz gibi birçok sorunun önlenmesinde ve tedavisinde D vitamininin rol oynayabildiğini gösteriyor.

Sebepleri

Sebepleri

D vitamini eksikliği birçok sebepten kaynaklanabilir.

Vitamini, önerilen zamanda ve seviyelerde tüketmiyorsunuzdur. Eğer sıkı bir vejetaryen beslenmesi uyguluyorsanız bu olasılık vardır. Çünkü doğal D vitamini kaynaklarının çoğu; balık ve balık yağları, peynir, yumurta sarısı ve sığır ciğeri de dahil hayvansal besinlerdir.

Güneş ışığında kalmanız sınırlıdır. Deriniz güneş ışığına maruz kaldığında vücut D vitamini yapabildiğinden, eğer eve bağımlıysanız, kuzey enlemlerinde yaşıyorsanız, dini nedenlerle uzun giysiler giyiyor ve başınızı kapatıyorsanız ya da yeterince güneş ışığı almanızı engelleyen bir işiniz varsa, D vitamini eksikliği riskiniz olabilir.  

Koyu renk cildiniz vardır. Melanin pigmenti, cildin yeterince gün ışığı alarak D vitamini üretme kabiliyetini azaltır. Bazı çalışmalar, yaşlı yetişkinlerle esmer tenlilerin D vitamini eksikliğinde en yüksek risk grubunda olduğunu gösteriyor.

Böbreğiniz D vitaminini, aktif formuna dönüştüremiyordur. İnsanlar yaşlandıkça böbreklerinin, D vitaminini aktif forma dönüştürme becerisi azalır, böylece bu kişilerde D vitamini eksikliği riski artar.

Sindirim yolları D vitaminini iyi emmiyordur. Crohn hastalığı, sistik fibrozis, çölyak hastalığı gibi bazı sağlık sorunları, sindirdim sisteminizin, yediklerinizden D vitamini emme kabiliyetini etkileyebilir.

Obezsinizdir. D vitamini, yağ hücreleri tarafından kandan elde edilir. Vücut kitle indeksi 30 ya da daha fazla olan kişilerde çoğunlukla, D vitamini kan seviyesi düşüktür.

Testleri

Testleri

Kanınızda ne kadar D vitamini olduğunu en doğru şekilde ölçmenin yolu, 25-hidroksi D vitamini testidir. Böbrekte hidroksi D vitamini, vitaminin aktif bir biçimine dönüşür. Bu aktif biçim de kan yoluyla ölçülebilir. D vitaminin aktif biçimi, vücuttaki kalsiyum ve fosfor seviyelerini düzenlemeye yardım eder. Normali 30.0 ile 74.0 nanogram/mililitredir (ng/ml). Daha düşük seviyeler, doktorunuzla konuşmanız gereken D vitamini eksikliğini gösterir.

Tedavisi

Tedavisi

D vitamini eksikliği tedavisi, daha fazla D vitamini alımını; besinler, destekler ve/veya güneşte daha fazla zaman geçirmeyi kapsar. Azami sağlık için gereken D vitamini seviyesi konusunda bir uzlaşma bulunmasa da muhtemelen yaş ve sağlık koşullarına bağlı değişir; 20 ng/ml’den az yoğunluk genellikle yetersiz kabul edilir ve tedavi gerektirir.

Aynı şekilde, tavsiye edilen besinsel alım miktarını belirlemek için de kanıtlar eksiktir. Bununla birlikte, Ulusal Tıp Akademileri Gıda ve Beslenme Kurulu yeterli alımı (YA) belirlemiştir; tavsiye edilen besinsel alım miktarı (RDA) geliştirmek için kanıtlar yetersiz olduğunda referans değeri belirlenmiştir ve beslenme yeterliliğini garanti edeceği varsayılan bir düzeyde ayarlanmıştır. Çocuklar, erkekler ve 50 yaşına kadar olan kadınlar için yeterli alım (YA) 5 mikrogram ya da 200 IU; 51 ila 70 yaşında 400 IU; 70 yaşından sonra da 15 mikrogramdır (600 IU).

Eğer güneşte fazla zaman geçirmiyorsanız ya da her zaman cildinizi kapatmaya özen gösteriyorsanız (güneş koruyucuları D vitamini üretimini kısıtlar), D vitamini destekleri alma konusunda doktorunuzla konuşmalısınız, özellikle de D vitamini eksikliği risk faktörünüz varsa.