Öğrenme bozuklukları kişilerin akademik performansını kötü etkileyebilir ve çocuklar okuma yazma gibi becerileri daha geç yaşta edinebilirler. Bir öğrenme bozukluğu olan disleksi sadece okuma yazma değil konuşma, emekleme, yürüme gibi gelişim evrelerine erişmeyi geciktirebilir. Disleksi beynin sembolleri, harfleri, sesleri işleme sürecini etkilediğinden disleksik kişiler akıcı bir şekilde okuma ve yazmada zorlanabilir ve bedensel olarak koordinasyonları kötüleşebilir. Peki disleksi nasıl kontrol edilir?

Disleksi genellikle çocukluk veya gençlik çağlarında teşhisi koyulan bir problemdir. Nadiren yetişkinliğe kadar gözden kaçar. Okuldaki performansın düşük olması, okumaktan kaçınmak gibi işaretler öğretmenlerin ve velilerin dikkatini çekebilir. Miyop gibi görme bozuklukları ya da işitme bozuklukları da benzer belirtilere yol açabilir. Bir uzman sorunun bunlar olmadığından emin olduktan sonra gerekli kontrolleri yapabilir ve varsa disleksi teşhisi koyabilir. 

Disleksi nasıl kontrol edilir dendiğinde maalesef bu sorunun kalıcı bir tedavisi yoktur ancak hastalığı kontrol altında tutmak, doğru rehberlikle okuma yazma öğrenmek ve bu becerileri geliştirmek mümkündür. Bazı yaklaşımlar günlük görevleri yapabilmeyi kolaylaştırır. Disleksi herkesi farklı etkiler dolayısıyla bu durumun yönetimi de kişiden kişiye değişir.

Erken teşhis uzun dönemli faydalar sağlar. Çocuklarda disleksiyi yönetirken ona özel bir yaklaşım geliştirilmelidir. Öğretmenler çocuğa özel bir program belirleyebilirler. Bazı öğretim araçları disleksik çocukların öğrenmesini kolaylaştırır. Dokunma, görme ve işitme duyularına hitap eden araçlar özellikle faydalı olabilir. Rehberlik almak çocuğun özgüvenini geliştirerek faydalı olur. Sınavlarda ekstra süre vermek gibi ayrıcalıklar tanınabilir. 

Disleksi nasıl kontrol edilir dendiğinde bu durumla yaşayan yetişkinler de hastalığı uzun dönemde kontrol altında tutacak stratejiler geliştirmeye önem vermelidir. Hangi alanlarda daha çok yardıma ihtiyaç duyduklarını belirlemek işlerini kolaylaştırabilir. Disleksi konsantre olmayı zorlaştırdığından çalışma ya da öğrenme alanlarını buna göre düzenlemek faydalı olacaktır.

Bazı fikirler disleksiyle çalışırken faydalı olur. Örneğin bir projeye başlarken önce bir taslak düzenlemek, projeyi küçük parçalara bölmek zaman yönetimini kolaylaştırır. Sesi yazıya döken teknolojiler ve not kartları genellikle yardımcı olur. Renkli kalemlerle notları organize etmek, renk kodları kullanmak, sessiz ve dikkati dağıtacak şeylerden arındırılmış bir ortamda çalışmak diğer faydalı önerilerdir.

 

Prof. Dr. Kaan AYDOS

sperm hücrelerin%86 sında haploid %8 sinde diploid %4 ünde anöploid % 2 sinde kaotik yapı tespit edilmiştir bir grup hücrede nukleusun yanısıra s... devamı