Nedir

Frengi

Frengi cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Eğer bir doktor tarafından tedavi edilmezse, zaman içinde kötüleşebilir ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Enfeksiyon bazı vakitlerde aktifken, bazı vakitlerde aktif olmayabilir. Enfeksiyon aktifse, belirtileriniz olur. Aktif değilse, hala frenginiz olsa da belirtiler göstermeyebilirsiniz. Fakat belirtileriniz olmasa bile hala başkalarına frengi bulaştırabilirsiniz.

Frengi kapmak için cinsel ilişkiye girmeniz şart değildir. Hastalıklı kişinin cinsel organlarıyla, ağzıyla, makatıyla temas içinde olmak hastalığın size bulaşması için yeterlidir.

Frenginin sebepleri?

Frengiye bakteriler neden olur. Bu bakteriler vücuda genellikle boğaz, burun, makat ve vajinanın duvarlarındaki dokular aracılığıyla girerler. Frengi kaynaklı bir kızarıklığı veya lezyonu olan kişi hastalığı başkalarına bulaştırabilir. Hastalıklı bir hamile kadın da frengiyi bebeğine bulaştırabilir.

Bazı şeyler frengi kapma riskinizi artırır:

Korunma olmadan cinsel ilişki (prezervatif kullanmama veya prezervatifi doğru kullanmama). Başka erkeklerle korunmasız cinsel ilişkiye giren erkeklerde risk çok yüksektir.
Birden çok eşle cinsel ilişkiye girmek ve frenginin yaygın olduğu bir bölgede yaşamak.
Frengisi olan bir cinsel partneri olmak.
Birçok cinsel partneri olan biriyle cinsel ilişkiye girmek.
Uyuşturucu veya para karşılığında seks yapmak.
AİDS olmak.

Belirtileri

Belirtiler

Frenginin belirtilerini fark edemeyebilirsiniz. Bazen başka hastalıkların belirtileriyle aynıdırlar. Bu durum hastalıklı kişinin doktora görünmesini ertelemesine neden olabilir ve doktorun frenginiz olduğunu teşhis etmesini güçleştirebilir.

Frenginin dört aşamasının farklı belirtileri vardır:

İlk aşama: ilk işaretlerden biri açık, ağrısız zedelenmiş yüzeylerdir. Bunlara şankr denir. Frengi genellikle insanların cinsel temasıyla bulaştığı için şankrlar genellikle ağızda, anüste ve cinsel bölgede bulunur. Ayrıca bakterilerin vücuda girdiği yerde bulunabilirler.
İkinci aşama: Kişi hastalık kaptıktan sonraki 3 ila 10 hafta arasında isilik ortaya çıkabilir. Bu aşamada ağızla, anüsle, cinsel bölgelerle, isiliğin olduğu bölgede temas yoluyla hastalığı bulaştırmak çok kolaydır.
Uyku Aşaması: İsilik geçtikten sonra kişi hiçbir belirti olmayan bir döneme girebilir. Bu aşamaya genellikle ‘gizli aşama’ denir. Belirtiler yok olmuş olsa da frengiye neden olan bakteriler hala vücuttadır ve iç organlara zarar vermeye başlar. Bu aşama 1 yıl gibi kısa da sürebilir, 5 ila 20 yıl kadar uzun da sürebilir. Uyku aşamasında frengisi olan kadınlar genellikle frengisi olan bir çocuk doğurana kadar hastalığı olduğunu öğrenememektedir.
Son (üçüncü) aşama: Eğer frengi daha önceki aşamalarda teşhis ve tedavi edilmezse, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunlar arasında körlük, sinir sistemi, kalp ve zihinsel bozukluklar olabilir. Frengi ölüme de neden olabilir.

Teşhisi

Teşhis

Jenital bölgenizde veya anüs çevresinde teninizde çürükler, isilik, kabarcık veya siğil varsa veya frengiyle temas ettiğinize inanıyorsanız, doktora başvurun.

Doktorunuz size fiziksel muayeneden geçirecek, belirtileriniz ve cinsel geçmişiniz hakkında size sorular soracaktır. Hastalığın olup olmadığını tespit etmek için muhtemelen birkaç testten geçeceksiniz. Frenginin neden olduğu tendeki çürük bölgeler HIV bulaşma ihtimalini artırdığı için ayrıca HIV testine de sokulabilirsiniz.

Bebeklerin frengi kapmasını engellemek için uzmanlar bütün hamile kadınların frengi testine girmesini tavsiye etmektedir.

Tedavisi

Tedavi

Frengi antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Frenginin kendi başınıza tedavi edebileceğiniz bir hastalık olmadığını bilmek önemlidir. Ancak doktorunuzun size verebileceği ilaçlarla tedavi edilebilir. Tedaviyle birlikte diğer ciddi sağlık sorunlarından kurtulursunuz. Ayrıca tedavi sizin başkalarına frengi bulaştırmanızı engeller.

Eğer bir kadın hamileyse ve tedavi edilmemiş frengisi varsa, bu durum düşüğe ve ölü doğuma neden olabilir. Ayrıca bebek hastalıklı olarak doğabilir. Buna doğuştan frengi denir.

Hastalığın her aşamasında antibiyotikler frengi hastalığını iyileştirmektedir. Frenginin ilerlemiş aşamasının neden olduğu hasarı geri çeviremezler. Fakat hastalıkla ilgili daha başka sorunlar yaşamanızı engellerler.

Frengiyi nasıl önleyebilirsiniz?

Frengiyi önlemek için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır. İster hastalığı henüz kapmamış olun, ister hastalığı kapmış olup bir daha kapmamak için uğraşıyor olun, şu ipuçlarını kullanabilirsiniz:

Cinsel partner sayınızı sınırlandırın ve riskli davranışların bilincinde olun.
Her zaman prezervatif kullanın ve doğru kullanın. Prezervatiflerin son kullanım tarihlerine bakın.
Prezervatifi, kullanmaya hazır olana kadar ambalajında tutun.
Emniyet standartlarına uygun prezervatifler alın.
Kadınlar kadın prezervatifi kullanabilirler.

İLGİLİ MAKALE